Phát triển vùng trung du miền núi phía Bắc: Nhiều cơ hội nhưng cũng lắm thách thức

Vùng trung du miền núi phía Bắc đang đứng trước nhiều thời cơ và thách thức trong phát triển kinh tế, giải pháp cho các vấn đề này là gì?
Tăng trưởng kinh tế của Đồng bằng sông Hồng và Trung du, miền núi Bắc bộ cao hơn mức bình quân của cả nước Xóa “vùng lõi nghèo”: Cần sự chung tay toàn xã hội Hòa Bình: Tổ chức bắn pháo hoa vào đêm khai mạc Lễ hội cá tôm Sông Đà

Vùng trung du và miền núi phía Bắc (TDMNPB), với vị trí chiến lược quan trọng, đang trở thành trọng điểm về kinh tế, chính trị, văn hóa-xã hội, quốc phòng-an ninh và đối ngoại. Khu vực này sở hữu tiềm năng lớn và lợi thế trong các ngành nông nghiệp, lâm nghiệp, khoáng sản, thủy điện, du lịch và kinh tế biên mậu.

Nhiều cơ hội, không ít thách thức

Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, kinh tế vùng TDMNPB tương đối nhỏ, với GRDP năm 2020 đạt 672,11 nghìn tỷ đồng. Mặc dù đã cải thiện, nhưng GRDP của vùng này vẫn thấp so với các vùng khác.

Tốc độ tăng trưởng kinh tế giai đoạn 2011-2020 đạt mức cao nhất cả nước (8,42%/năm), nhưng chủ yếu do một số ít địa phương như Thái Nguyên, Bắc Giang, Phú Thọ, Lào Cai.

Phát triển vùng Trung du miền núi phía Bắc: Nhiều cơ hội nhưng cũng lắm thách thức
Sơ đồ cấu trúc bốn tiểu vùng, năm hành lang kinh tế chính của vùng Trung du miền núi phía Bắc theo Quy hoạch vùng thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050. Ảnh: Thế Duy (chụp lại)

Cơ cấu kinh tế vùng TDMNPB giai đoạn 2011-2020 chuyển dịch tích cực, với công nghiệp xây dựng chiếm tỷ trọng lớn nhất. Tuy nhiên, nông nghiệp vẫn là ngành quan trọng của vùng. Chất lượng tăng trưởng kinh tế thấp so với các vùng khác.

Quy mô kinh tế nhỏ, tăng trưởng kinh tế chủ yếu dựa vào một số ít địa phương nằm trong vùng gần Thủ đô. Vốn đầu tư là nhân tố chính thúc đẩy tăng trưởng GRDP vùng, nhưng quy mô vốn đầu tư của vùng TDMNPB còn khiêm tốn. Phát triển doanh nghiệp vùng TDMNPB gặp nhiều khó khăn, với mật độ doanh nghiệp trên 1000 dân thấp nhất cả nước.

Chuyên gia của Vụ Kế hoạch- Tài chính (Bộ Công Thương) cho rằng, vùng có thể khai thác các thay đổi địa chính trị quốc tế để phát triển thế mạnh. Trong bối cảnh xung đột thương mại và đại dịch Covid-19, các quốc gia đang đa dạng hóa nguồn cung, giảm rủi ro phụ thuộc, tạo cơ hội cho TDMNPB mở rộng thị trường.

Đại dịch Covid-19 đã tạo ra khó khăn cho các nước và nhà đầu tư, buộc họ phải điều chỉnh kế hoạch sản xuất, kinh doanh và đầu tư. Cạnh tranh thu hút đầu tư sẽ trở nên gay gắt hơn khi các nước đều có chính sách tháo gỡ khó khăn, giữ chân nhà đầu tư và tăng cường thu hút đầu tư để phục hồi kinh tế.

Thách thức chủ quan đến từ chất lượng tăng trưởng, năng suất, hiệu quả, sức cạnh tranh của Việt Nam và TDMNPB còn yếu. Tăng trưởng kinh tế vẫn dựa nhiều vào các yếu tố phát triển theo chiều rộng. Chất lượng nguồn nhân lực, khoa học công nghệ, kết cấu hạ tầng kỹ thuật và năng lực tiếp cận nền kinh tế số, xã hội số còn hạn chế, cản trở năng lực thu hút và hấp thụ vốn đầu tư.

Độ mở nền kinh tế, khả năng chống chịu, thích ứng với tác động bên ngoài của vùng còn yếu. Doanh nghiệp trong nước của Việt Nam và TDMNPB chủ yếu là doanh nghiệp nhỏ và vừa, với trình độ khoa học, công nghệ, năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh còn khiêm tốn.

Cũng theo các chuyên gia, việc phát triển công nghiệp Việt Nam và TDMNPB đang trong quá trình tái cấu trúc lại hệ thống chính sách công nghiệp. Khung khổ pháp lý, cơ chế chính sách trong thu hút và quản lý hoạt động đầu tư nước ngoài còn chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn, thiếu đồng bộ; phản ứng chính sách còn chưa kịp thời và tối ưu.

Giải pháp nào để phát triển?

Để thúc đẩy tiềm năng và lợi thế của vùng trung du và miền núi phía Bắc, chuyên gia thuộc Vụ Kế hoạch Tài chính đưa ra hai nhóm giải pháp chiến lược. Trong đó, nhóm giải pháp đầu tiên tập trung vào việc cụ thể hóa các nhiệm vụ và giải pháp theo Nghị quyết của Bộ Chính trị, Chính phủ và Thủ tướng, nhằm hoàn thiện hệ thống cơ chế và chính sách, đảm bảo sự phân bố không gian và liên kết hiệu quả trong quy hoạch vùng. Mục tiêu là khai thác tối đa tiềm năng, cơ hội và lợi thế cạnh tranh của từng địa phương, nâng cao hiệu quả liên kết nội vùng và liên vùng.

Nhóm giải pháp thứ hai nhấn mạnh việc đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện cơ sở hạ tầng kỹ thuật và xã hội, cũng như sắp xếp lại không gian phát triển công nghiệp, đảm bảo tính chuyên môn hóa cao.

Điều này sẽ phát huy lợi thế về tài nguyên khoáng sản và chế biến sâu, đồng thời phát triển công nghiệp chế biến nông, lâm sản và sản xuất phân bón, hóa chất để tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Đặc biệt, sẽ có sự chú trọng vào đổi mới và nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại. Cùng với đó, việc hoàn thiện chính sách thu hút đầu tư sẽ được gắn liền với lợi thế của vùng, nhằm tăng cường hợp tác đầu tư nước ngoài theo quy hoạch và tái cơ cấu ngành công thương.

Ngoài ra, sẽ có sự tập trung vào phát triển mạng lưới logistics, các trung tâm trung chuyển và kho vận hiện đại, khai thác lợi thế vận tải đa phương thức. Điều này sẽ thúc đẩy giao thương nội vùng, liên vùng và quốc tế, đồng thời phát triển công nghiệp địa phương theo hướng cụm liên kết ngành công nghiệp.

Cuối cùng, chuyên gia của Vụ Kế hoạch - Tài chính cho rằng cần có sự đẩy mạnh phát triển thương mại nội địa theo hướng hiện đại, gắn với xây dựng thương hiệu bền vững và tận dụng cơ hội từ các hiệp định thương mại tự do. Điều này bao gồm việc phát triển xuất khẩu các mặt hàng có quy mô lớn và lợi thế cạnh tranh cao, đồng thời củng cố hệ thống phân phối, đặc biệt là bán lẻ, để phát triển các hệ thống phân phối và tổ chức thị trường hiệu quả.

Đây là những bước đi quan trọng nhằm thúc đẩy sự phát triển kinh tế của vùng trung du và miền núi phía Bắc, đưa vùng này trở thành một trung tâm sản xuất và xuất khẩu hàng đầu của Việt Nam.

Theo Cục Xúc tiến Thương mại (Bộ Công Thương), sự phát triển của thương mại điện tử đã mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp của vùng tiếp cận thị trường quốc tế mà không cần chi phí cao. Tuy nhiên hiện nay việc xúc tiến thương mại tại vùng này còn thiếu đồng bộ, với các hoạt động thường chồng chéo và thiếu phối hợp hiệu quả.

Mặc dù có sản phẩm cạnh tranh và tiềm năng xuất khẩu, nhiều doanh nghiệp vẫn thụ động trong xúc tiến thương mại, gặp khó khăn trong việc nắm bắt thông tin thị trường và tiếp thị xuất khẩu. Đặc biệt sự tham gia của nhóm các doanh nghiệp này trong các chương trình xúc tiến thương mại quốc tế còn hạn chế và không đồng đều.

Ngoài ra các tổ chức hỗ trợ thương mại đang thiếu nguồn lực, và hoạt động xúc tiến thương mại chủ yếu tập trung vào việc duy trì thị trường hiện có thay vì phát triển sản phẩm mới. Các chương trình xuất khẩu thiếu chiến lược dài hạn và kinh phí.

Thế Duy
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Xúc tiến thương mại địa phương

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Mời tham dự Hội nghị Kết nối giao thương giữa doanh nghiệp Việt Nam và doanh nghiệp châu Mỹ

Mời tham dự Hội nghị Kết nối giao thương giữa doanh nghiệp Việt Nam và doanh nghiệp châu Mỹ

Hội nghị Kết nối giao thương giữa doanh nghiệp Việt Nam và doanh nghiệp châu Mỹ sẽ được tổ chức vào ngày 13/11, tại TP. Hồ Chí Minh.
Đoàn doanh nghiệp Việt tham gia Hội chợ Nhập khẩu quốc tế Trung Quốc lần thứ 7

Đoàn doanh nghiệp Việt tham gia Hội chợ Nhập khẩu quốc tế Trung Quốc lần thứ 7

Đoàn đại biểu của Bộ Công Thương do Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân làm Trưởng đoàn đã tham dự Lễ Khai mạc Hội chợ và Diễn đàn kinh tế quốc tế Hồng Kiều 2024.
Những lưu ý khi doanh nghiệp xuất khẩu sang thị trường châu Á

Những lưu ý khi doanh nghiệp xuất khẩu sang thị trường châu Á

Chiều 5/11, Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) tổ chức Hội thảo Xúc tiến thương mại sang thị trường châu Á.
Hải Phòng: Hơn 300 người tham gia lớp tập huấn quy định pháp luật về thương mại điện tử

Hải Phòng: Hơn 300 người tham gia lớp tập huấn quy định pháp luật về thương mại điện tử

Sở Công Thương Hải Phòng, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số - Bộ Công Thương phối hợp tổ chức lớp tập huấn, đào tạo quy định pháp luật về thương mại điện tử.
Doanh nghiệp Việt Nam đạt Thương hiệu quốc gia: Tiên phong bước vào kỷ nguyên xanh

Doanh nghiệp Việt Nam đạt Thương hiệu quốc gia: Tiên phong bước vào kỷ nguyên xanh

Với chủ đề “Vươn mình tiến vào kỷ nguyên xanh", các doanh nghiệp đạt Thương hiệu quốc gia cam kết mạnh mẽ giúp Việt Nam hướng tới phát triển xanh, bền vững.

Tin cùng chuyên mục

Thanh tra Bộ Thông tin và Truyền thông xử phạt ShopeePay 25 triệu đồng

Thanh tra Bộ Thông tin và Truyền thông xử phạt ShopeePay 25 triệu đồng

Thanh tra Bộ Thông tin và Truyền thông vừa ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty ShopeePay 25 triệu đồng.
Mộc Châu Milk lần thứ 2 vinh dự được công nhận Thương hiệu Quốc gia Việt Nam năm 2024

Mộc Châu Milk lần thứ 2 vinh dự được công nhận Thương hiệu Quốc gia Việt Nam năm 2024

Công ty Cổ phần Giống bò sữa Mộc Châu (Mộc Châu Milk) tiếp tục vinh dự được công nhận đạt Thương hiệu quốc gia năm 2024.
Nhập khẩu gạo của Việt Nam tăng kỷ lục trong 10 tháng năm 2024

Nhập khẩu gạo của Việt Nam tăng kỷ lục trong 10 tháng năm 2024

10 tháng năm 2024, Việt Nam đã chi gần 1,2 tỷ USD để nhập khẩu gạo, tăng gần 73% so với cùng kỳ năm ngoái và là mức kỷ lục từ trước đến nay.
Hai nền tảng số quản trị doanh nghiệp được vinh danh sản phẩm Thương hiệu quốc gia Việt Nam 2024

Hai nền tảng số quản trị doanh nghiệp được vinh danh sản phẩm Thương hiệu quốc gia Việt Nam 2024

Nền tảng MISA AMIS và MISA FinGov do Công ty Cổ phần MISA (MISA) phát triển đã được công nhận là sản phẩm mang Thương hiệu quốc gia Việt Nam 2024.
Lùi thời hạn nộp bản trả lời câu hỏi điều tra chống bán phá giá ván sợi gỗ

Lùi thời hạn nộp bản trả lời câu hỏi điều tra chống bán phá giá ván sợi gỗ

Cục Phòng vệ thương mại, Bộ Công Thương thông báo lùi thời hạn nộp bản trả lời câu hỏi điều tra chống bán phá giá ván sợi gỗ từ Thái Lan, Trung Quốc.
Sơn La hỗ trợ tiêu thụ nông sản trên sàn thương mại điện tử

Sơn La hỗ trợ tiêu thụ nông sản trên sàn thương mại điện tử

Với một địa phương có thế mạnh nông sản như Sơn La, livestream bán hàng đã trở thành công cụ hiệu quả để thu hút khách hàng, tăng doanh thu cho nông sản.
Hải Dương: 4 doanh nghiệp liên tục được vinh danh Thương hiệu quốc gia

Hải Dương: 4 doanh nghiệp liên tục được vinh danh Thương hiệu quốc gia

Tỉnh Hải Dương có 4 doanh nghiệp với 7 sản phẩm được công nhận đạt Thương hiệu quốc gia Việt Nam năm 2024, trong tổng số 190 doanh nghiệp với 359 sản phẩm.
Phân loại doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu gỗ - Bài 2: Cần có lộ trình phù hợp

Phân loại doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu gỗ - Bài 2: Cần có lộ trình phù hợp

Phân loại doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu gỗ cần có lộ trình phù hợp với từng thị trường, từng loại hình, quy mô doanh nghiệp và sản phẩm.
Thương mại hàng hóa tiếp tục là điểm sáng trong bức tranh tăng trưởng kinh tế 10 tháng

Thương mại hàng hóa tiếp tục là điểm sáng trong bức tranh tăng trưởng kinh tế 10 tháng

10 tháng năm 2024, kim ngạch xuất nhập khẩu đạt gần 648 tỷ USD, tăng 15,8%. Thương mại hàng hóa tiếp tục là điểm sáng trong bức tranh tăng trưởng kinh tế.
Danh sách doanh nghiệp, sản phẩm đạt Thương hiệu quốc gia Việt Nam năm 2024

Danh sách doanh nghiệp, sản phẩm đạt Thương hiệu quốc gia Việt Nam năm 2024

Danh sách 190 doanh nghiệp với tổng số 359 sản phẩm đạt Thương hiệu quốc gia Việt Nam năm 2024.
Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Lễ công bố sản phẩm đạt Thương hiệu quốc gia Việt Nam năm 2024

Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Lễ công bố sản phẩm đạt Thương hiệu quốc gia Việt Nam năm 2024

Tại Lễ công bố sản phẩm đạt Thương hiệu quốc gia Việt Nam lần 9 năm 2024 có sự tham dự của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính.
Tìm giải pháp tăng cường xuất khẩu điện tử đi châu Âu, châu Mỹ

Tìm giải pháp tăng cường xuất khẩu điện tử đi châu Âu, châu Mỹ

Hội thảo Tăng cường năng lực DN điện tử Việt Nam trong chuỗi cung ứng: Cập nhật các quy định xuất khẩu điện tử đi các thị trường Âu - Mỹ diễn ra chiều 4/11.
Sẽ chặn Temu bằng biện pháp kỹ thuật nếu quá hạn vẫn không đăng ký hoạt động với Bộ Công Thương

Sẽ chặn Temu bằng biện pháp kỹ thuật nếu quá hạn vẫn không đăng ký hoạt động với Bộ Công Thương

Nếu Temu vẫn không đăng ký theo quy định, Bộ Công Thương sẽ trao đổi với Bộ Công an, Bộ Thông tin và Truyền thông tiến hành biện pháp kỹ thuật để ngăn chặn.
Cảnh báo sớm: Doanh nghiệp không còn bị động trước các vụ điều tra phòng vệ thương mại

Cảnh báo sớm: Doanh nghiệp không còn bị động trước các vụ điều tra phòng vệ thương mại

Công tác cảnh báo sớm đã giúp cho doanh nghiệp chủ động hơn thay vì bị động khi bị điều tra phòng vệ thương mại mới có thông tin ban đầu.
Kim ngạch xuất nhập khẩu gần chạm mốc 650 tỷ USD, thặng dư 23,31 tỷ USD

Kim ngạch xuất nhập khẩu gần chạm mốc 650 tỷ USD, thặng dư 23,31 tỷ USD

Theo số liệu mới nhất của Tổng cục Hải quan, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu cả nước đã đạt 647,87 tỷ USD, tăng 15,8%; cán cân thương mại thặng dư 23,31 tỷ USD.
Điểm tên 5 khó khăn mà doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản đang đối mặt

Điểm tên 5 khó khăn mà doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản đang đối mặt

Hiện, các doanh nghiệp trong ngành chế biến và xuất khẩu thủy sản đang đối diện 5 khó khăn lớn liên quan đến cơ chế, chính sách và thủ tục hành chính.
Hà Nội nhân rộng mô hình

Hà Nội nhân rộng mô hình 'Chợ thông minh 4.0 - không dùng tiền mặt'

Thay vì phải mang theo ví tiền như trước đây, nhiều người dân giờ chỉ cần mang theo điện thoại có kết nối mạng internet mỗi khi đi chợ.
Phân loại doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu gỗ - Bài 1: Lúng túng trong triển khai

Phân loại doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu gỗ - Bài 1: Lúng túng trong triển khai

Việc phân loại doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu gỗ nhằm tạo thuận lợi cho hoạt động sản xuất, kinh doanh, tuy nhiên, doanh nghiệp lúng túng trong triển khai.
Xuất khẩu gừng, nghệ và gia vị khác giảm 28,3% về lượng, tăng 9,9% về kim ngạch

Xuất khẩu gừng, nghệ và gia vị khác giảm 28,3% về lượng, tăng 9,9% về kim ngạch

9 tháng, Việt Nam đã xuất khẩu được 21.841 tấn gừng, nghệ và gia vị với kim ngạch đạt gần 45 triệu USD, giảm 28,3% về lượng nhưng tăng 9,9% về kim ngạch.
Nhập khẩu đậu tương từ Campuchia tăng gần 8 lần

Nhập khẩu đậu tương từ Campuchia tăng gần 8 lần

Trong số các mặt hàng Việt Nam nhập khẩu từ Campuchia, đậu tương ghi nhận mức tăng kỷ lục, tăng 799,4% tương đương gần 8 lần trong 9 tháng năm 2024.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động