Nguy cơ đứt gãy nguồn cung nui, mì… vì thiếu nguyên liệu sản xuất

Theo đại diện của Công ty TNHH Meizan CLV (một doanh nghiệp sản xuất nui tại TP. Hồ Chí Minh), trong những ngày qua do phải tăng công suất theo đặt hàng từ các hệ thống bán lẻ như Co.opmart, Bách Hóa Xanh… nên doanh nghiệp này bị thiếu một số nguyên liệu phụ do phải nhập từ các tỉnh miền Tây. “Thành phần sản xuất chính của chúng tôi là bột mì vẫn chủ động được vì có dự trữ. Tuy nhiên với bột gạo ướt do phải nhập từ khu vực miền Tây Nam bộ nên khi vùng này thực hiện Chỉ thị 16 việc thu mua bị đứt gãy”- vị đại diện này chia sẻ.

Liên quan vấn đề này, bà Lý Kim Chi - Chủ tịch Hội Lương thực Thực phẩm TP. Hồ Chí Minh (FFA) - thừa nhận: Với đặc thù của ngành, để tạo ra một sản phẩm hoàn chỉnh ngoài các nguyên liệu chính thì doanh nghiệp sản xuất đầu cuối phải nhập từ nhiều nhà cung cấp với các loại nguyên phụ liệu khác nhau. Chẳng hạn với doanh nghiệp nui, mì đều mua nguyên phụ liệu ở dạng nguyên liệu tươi từ các đơn vị trung gian, thương lái thu mua lại của nông dân, sau đó sơ chế. Tiếp đến mới được vận chuyển đến các nhà cung cấp, các nhà cung cấp sẽ gia công thành các gói gia vị hoàn chỉnh và giao đến các doanh nghiệp sản xuất mì để bổ sung vào quy trình sản xuất tạo ra sản phẩm hoàn chỉnh.

Tuy vậy, theo ghi nhận của FFA, gần đây nhiều doanh nghiệp trong hội không mua được ớt, hành lá, tiêu… Trong đó, chỉ tính riêng với mặt hàng ớt tươi - một gia vị chính sản xuất mì ăn liền do phải thu mua từ Tiền Giang, Đồng Tháp… và nay bị đứt gãy do chi phí phát sinh như xét nghiệm, nhiều chốt kiểm soát và thủ tục qua các chốt khó khăn, cộng với tâm lý tránh dịch vì chưa được tiêm vắc xin ngừa Covid-19…

Không riêng ớt, mặt hàng gừng, riềng, sả tươi theo FFA - thị trường cung cấp chính cho các nhà cung cấp từ trước đến nay đều từ Định Quán - Đồng Nai nhưng hiện nay do những khó khăn như trên, các nhà cung cấp buộc phải chuyển sang thu mua nguồn nguyên liệu này từ Củ Chi (TP. Hồ Chí Minh) với giá cao hơn nhưng chất lượng không tốt bằng.

Việc này khiến doanh nghiệp nui mì đang đối diện với nguy cơ phải thay đổi đơn vị cung cấp từ những nguồn, mối quen sang các nguồn khác với giá mua cao hơn nhưng chất lượng không tốt bằng và nguy cơ thiếu hụt nguồn nguyên liệu sẽ thành hiện thực nếu các tỉnh này không có cơ chế hỗ trợ nông dân, lực lượng thu hoạch, thương lái thu mua…

Trước nguy cơ trên, bà Lý Kim Chi cho biết đã đề xuất với các đơn vị chức năng có thẩm quyền cho phép đối với các loại nguyên liệu phụ như gia vị, hương liệu, phụ gia... thì có thể tìm loại khác thay thế hoặc điều chỉnh tăng giảm hàm lượng phù hợp mà vẫn đảm bảo không ảnh hưởng đến chất lượng, tính an toàn và đặc trưng cơ bản của sản phẩm như trước đây.

Theo bà Chi, doanh nghiệp cam kết tuyệt đối sự điều chỉnh này không gây ảnh hưởng đến sức khỏe của người tiêu dùng. Đơn cử như đối với nhóm mì ăn liền, các nguyên liệu phụ như hành lá khô, tiêu,… đều được đặt hàng gia công từ các nhà cung cấp về gia vị, chẳng may một trong các nhà cung cấp này dừng hoạt động thì sản lượng doanh nghiệp nhập về không đủ số lượng thì có thể chủ động gia giảm phù hợp.

Cái khó hiện nay là theo Luật An toàn thực phẩm và các quy định liên quan thì với những điều chỉnh nói trên, doanh nghiệp cần phải làm lại thủ tục tự công bố sản phẩm và thay đổi bao bì hiện tại. Thông thường việc này mất khá nhiều thời gian và trong thời điểm này sẽ càng mất nhiều thời gian hơn nữa và nếu in lại bao bì thì chi phí phát sinh sẽ rất lớn, bao bì cũ còn nhiều phải bỏ sẽ rất lãng phí và như vậy khả năng các doanh nghiệp sẽ phải tạm ngưng sản xuất là rất cao. “Trong bối cảnh hiện nay chúng tôi rất mong nhận được sự chia sẻ và rất cần các giải pháp xử lý linh động từ chính quyền, do đó đề nghị cho phép được thay thế các thủ tục nói trên bằng cách doanh nghiệp gửi báo cáo chi tiết bằng văn bản cho các cơ quan nhà nước liên quan và thông tin minh bạch đến người tiêu dùng”- bà Chi kiến nghị.