Năm 2025, xuất khẩu cao su kỳ vọng tiếp tục tăng trưởng

Giá cao su xuất khẩu ghi nhận mức cao nhất 10 năm

Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) dẫn số liệu thống kê từ Tổng cục Hải quan cho biết, năm 2024, Việt Nam đã xuất khẩu tổng cộng 2 triệu tấn cao su, giảm 6,2% so với năm 2023. Tuy nhiên, do giá duy trì ở mức cao nên kim ngạch xuất khẩu mặt hàng này vẫn tăng mạnh 18,2% và đạt mức kỷ lục hơn 3,4 tỷ USD.

Năm 2025, xuất khẩu cao su kỳ vọng tiếp tục tăng trưởng. Ảnh: Minh họa

Giá cao su xuất khẩu bình quân năm 2024 đạt 1.701 USD/tấn, mức cao nhất ghi nhận được trong hơn 10 năm qua, tăng 26% (tương ứng tăng 351 USD/tấn) so với năm 2023. Đà tăng giá này được thúc đẩy bởi sự thiếu hụt nguồn cung toàn cầu, thời tiết bất lợi tại các nước sản xuất chính.

Hoạt động xuất khẩu cao su của Việt Nam trong năm qua đã ghi nhận những kết quả rất tích cực, mặc dù trong bối cảnh nhu cầu tiêu thụ tại thị trường chủ lực Trung Quốc giảm mạnh.

Năm 2024, xuất khẩu cao su của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc đạt 1,45 triệu tấn, trị giá 2,44 tỷ USD, giảm 15,1% về lượng, nhưng tăng 7,6% về trị giá so với năm 2023, chiếm 72,1% trong tổng khối lượng cao su xuất khẩu của nước ta; Ngược lại, xuất khẩu cao su sang thị trường đứng thứ hai là Ấn Độ tăng 8,7% về lượng và 35,2% về trị giá so với năm 2023.

Các doanh nghiệp cũng mở rộng xuất khẩu sang nhiều thị trường khác như Đức, Hoa Kỳ, Đài Loan, Nga, Indonesia… Đặc biệt, lượng cao su xuất khẩu sang thị trường Malaysia tăng gấp 5,3 lần so với năm 2023, đạt 38.442 tấn.

Năm 2024 cũng chứng kiến lượng cao su xuất khẩu sang thị trường EU tăng tới 29%, trong bối cảnh các nhà nhập khẩu châu Âu tăng cường nhập khẩu trước khi Quy định chống phá rừng của EU (EUDR) dự kiến sẽ có hiệu lực vào cuối năm 2024. Tuy nhiên, sau đó Quy định này đã được tạm hoãn thực hiện trong vòng 1 năm.

Về triển vọng năm 2025, xuất khẩu cao su của Việt Nam được kỳ vọng sẽ tiếp tục tăng trưởng do nhu cầu của Trung Quốc có dấu hiệu phục hồi trở lại. Trong khi đó, nguồn cung toàn cầu dự kiến vẫn thắt chặt.

Dữ liệu từ Hiệp hội các quốc gia sản xuất cao su thiên nhiên (ANRPC) cho thấy, sản lượng cao su tại các quốc gia sản xuất chính trong khu vực Đông Nam Á có xu hướng giảm trong những năm gần đây.

Cụ thể, sản lượng cao su tự nhiên của Thái Lan trong giai đoạn 2019-2024 đã giảm từ 4,85 triệu tấn xuống còn 4,7 triệu tấn. Tương tự, sản lượng ở Indonesia đã giảm từ 3,3 triệu tấn xuống còn 2,5 triệu tấn và sản lượng ở Malaysia từ 640.000 xuống còn 340.000 tấn trong cùng giai đoạn. Sự suy giảm sản lượng này có thể sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu hụt nguồn cung toàn cầu, đẩy giá lên cao hơn trong những năm tới.

Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng, giá cao su tự nhiên trung bình hàng tháng giảm do các yếu tố bất định như: Quy định EUDR tạm hoãn triển khai; lo ngại ảnh hưởng của thuế quan đến thương mại; giá dầu thô biến động không đồng nhất, nhưng có xu hướng giảm. Những yếu tố không chắc chắn này đã dẫn đến việc người mua có động thái “chờ đợi” và có xu hướng tích trữ nguyên liệu thô từ các nhà cung cấp có giá cạnh tranh hơn để chuẩn bị cho nhu cầu tăng trưởng trong tương lai, vốn vẫn nằm trong kỳ vọng.

Nâng cao cạnh tranh, hướng đến mục tiêu trên 10 tỷ USD

Dù quy định EUDR đã lùi thời hạn thực thi 1 năm, tuy nhiên, theo các chuyên gia, đây vẫn là một trong những thách thức lớn của ngành cao su với yêu cầu các sản phẩm nhập khẩu, bao gồm cao su, phải chứng minh rõ ràng nguồn gốc và tuân thủ các tiêu chuẩn bảo vệ môi trường. Vì vậy, các doanh nghiệp cần đầu tư vào quy trình sản xuất và nâng cao năng lực truy xuất nguồn gốc để đáp ứng các yêu cầu của các thị trường quốc tế, đặc biệt là EU.

Theo ông Hoàng Minh Chiến - Phó cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) – cho hay, xu hướng chuyển đổi sang nền kinh tế xanh, sự gia tăng yêu cầu về tính bền vững, môi trường, kinh tế trong toàn bộ chuỗi cung ứng cùng với việc tham gia hội nhập sâu rộng vào kinh tế thế giới đang mở ra những thách thức đan xen cơ hội cho ngành cao su Việt Nam.

Do đó, bên cạnh việc tăng cường quảng bá nhãn hiệu chứng nhận Cao su Việt Nam - Viet Nam Rubber tại các hội chợ, triển lãm quốc tế và thông qua các kênh thương mại điện tử thì phía Hiệp hội Cao su Việt Nam cũng cần phối hợp với các cơ quan xúc tiến thương mại để hỗ trợ doanh nghiệp tìm kiếm đối tác mới, mở rộng thị trường xuất khẩu và gia tăng giá trị thương hiệu cao su Việt Nam.

Khuyến khích các doanh nghiệp trong ngành đẩy mạnh việc áp dụng các tiêu chuẩn về phát triển bền vững, giảm phát thải carbon và xây dựng chuỗi giá trị xanh; đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của quy định EUDR.

Theo Hiệp hội Cao su Việt Nam, nếu tính cả các sản phẩm chế biết từ cao su và gỗ cao su thì kim ngạch xuất khẩu toàn ngành năm 2024 đạt con số 10,2 tỷ USD. Đây không chỉ là minh chứng cho nỗ lực của các doanh nghiệp trong ngành mà còn là động lực để các doanh nghiệp đưa thương hiệu cao su Việt Nam vươn xa hơn nữa.

Mặc dù gặp nhiều thách thức, nhưng ngành cao su Việt Nam vẫn có cơ hội phát triển bền vững. Ông Lê Thanh Hưng - Chủ tịch Hiệp hội Cao su Việt Nam - khẳng định, ngành cao su Việt Nam đang tích cực thúc đẩy các giải pháp bảo vệ môi trường, quản lý nguồn gốc sản phẩm và nâng cao năng lực cạnh tranh. Việc đáp ứng các yêu cầu bảo vệ môi trường và cải thiện chất lượng sản phẩm sẽ giúp ngành duy trì tăng trưởng mạnh mẽ, khẳng định vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu.