Lạng Sơn phát triển sinh kế vùng cao từ nông lâm nghiệp bền vững

Phát triển kinh tế nông, lâm nghiệp bền vững gắn với bảo vệ rừng

Theo báo cáo của Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Lạng Sơn, nhìn chung 6 tháng đầu năm 2025, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đã được các cấp, các ngành quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt; một số dự án tiến độ thực hiện và giải ngân tốt, đặc biệt là các dự án đầu tư. Đáng chú ý, các dự án, tiểu dự án: dự án 1, dự án 3, tiến độ thực hiện, tỷ lệ giải ngân khá, đạt trên 5% kế hoạch.

Cụ thể, dự án 3 của chương trình là phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp bền vững, phát huy tiềm năng, thế mạnh của các vùng miền để sản xuất hàng hóa theo chuỗi giá trị.

Theo đó, tiểu dự án 1 của dự án 3: Phát triển kinh tế nông, lâm nghiệp bền vững gắn với bảo vệ rừng và nâng cao thu nhập cho người dân đang trong quá trình triển khai lập dự án các nội dung hỗ trợ khoán bảo vệ rừng đối với rừng đặc dụng, rừng phòng hộ; hỗ trợ bảo vệ rừng quy hoạch rừng phòng hộ và rừng sản xuất là rừng tự nhiên đã giao cho cộng đồng, hộ gia đình; hỗ trợ khoanh nuôi tái sinh có rừng trồng bổ sung; hỗ trợ trồng rừng sản xuất, khai thác kinh tế dưới tán rừng và phát triển lâm sản ngoài gỗ.

Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Môi trường Lạng Sơn, trong giai đoạn 2021 -2025 trồng rừng trên địa bàn tỉnh trung bình mỗi năm đạt trên 9.000 ha (mục tiêu nghị quyết là 9.000 ha/năm); trồng cây xanh phân tán đạt trên 3 triệu cây/năm (mục tiêu giai đoạn là hơn 2 triệu cây/năm); các chỉ tiêu khoanh nuôi tái sinh rừng, chăm sóc rừng trồng, bảo vệ rừng đều hoàn thành kế hoạch được giao.

Các chính sách hỗ trợ lãi suất vốn vay trồng cây lâm nghiệp và cây ăn quả, chính sách đặc thù khuyến khích đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn đã thực sự đi vào đời sống của người dân, là đòn bẩy thúc đẩy phát triển kinh tế lâm nghiệp, góp phần đẩy nhanh chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng sản xuất hàng hóa tập trung;

Nhận thức về nghề rừng và phát triển kinh tế lâm nghiệp của người dân được nâng lên rõ rệt, từ đó đã cải thiện đời sống, tăng thu nhập, giải quyết việc làm. Một bộ phận người làm nghề rừng có thể sống, gắn bó với rừng, có thu nhập khá, giàu từ nghề rừng, góp phần đảm bảo an ninh quốc phòng và trật tự an toàn xã hội đồng thời phát huy có hiệu quả chức năng phòng hộ, giảm nhẹ thiên tai, chống xói mòn, giữ nguồn nước, bảo vệ môi trường…

Thúc đẩy phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị

Đối với tiểu dự án 2: Hỗ trợ phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị, vùng trồng dược liệu quý, thúc đẩy khởi sự kinh doanh, khởi nghiệp và thu hút đầu tư vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đã thực hiện hỗ trợ 23 dự án phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị, 16 dự án hỗ trợ phát triển sản xuất cộng đồng. Nhiều dự án tập trung vào phát triển vùng trồng dược liệu quý, khuyến khích khởi sự kinh doanh và thu hút đầu tư vào vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Mục tiêu của Lạng Sơn không chỉ dừng lại ở con số giải ngân hay tỷ lệ hoàn thành công trình, mà là tạo sinh kế bền vững, giúp đồng bào dân tộc từng bước thoát nghèo và vươn lên khá giả. Phát triển nông - lâm nghiệp không chỉ dừng ở tăng sản lượng, mà còn hướng tới mục tiêu cải thiện sinh kế người dân, nhất là tại các huyện nghèo, vùng sâu vùng xa.

Thực tế cho thấy, khi gắn phát triển nông - lâm nghiệp với bảo vệ môi trường, đồng bào vừa có nguồn thu nhập ổn định, vừa giữ gìn tài nguyên thiên nhiên cho thế hệ sau. Việc triển khai trồng rừng, khai thác dược liệu quý, phát triển sản xuất hàng hóa theo chuỗi giá trị chính là chìa khóa để kinh tế vùng cao không còn phụ thuộc vào khai thác tài nguyên thô.

Dù còn những khó khăn như thủ tục phức tạp, vốn hỗ trợ hạn chế, tiến độ một số dự án chậm, song hướng đi của Lạng Sơn trong việc lấy nông, lâm nghiệp làm trụ cột phát triển bền vững là rõ ràng. Khi các dự án tiếp tục được tháo gỡ vướng mắc và đẩy nhanh tiến độ, sinh kế của bà con vùng cao sẽ ngày càng vững chắc hơn.

Từ các chuỗi liên kết sản phẩm, từ trồng rừng đến khai thác lâm sản có kiểm soát, hay từ những mô hình nông thôn mới kiểu mẫu, Lạng Sơn đang từng bước hình thành một hệ sinh thái kinh tế xanh tại chỗ, phù hợp điều kiện địa hình đặc thù, tận dụng lợi thế bản địa, tạo sinh kế ổn định cho bà con đồng bào dân tộc thiểu số phát triển bền vững.