Đáp ứng các tiêu chuẩn xanh của châu Âu: “Chìa khoá” duy trì hiệu quả Hiệp định EVFTA

Đáp ứng các tiêu chuẩn xanh của EU là yêu cầu bắt buộc với các doanh nghiệp xuất khẩu nếu muốn tiếp tục tận dụng hiệu quả Hiệp định EVFTA.
Tiêu chuẩn xanh của EU: Doanh nghiệp dệt may đáp ứng ra sao? Thực thi Hiệp định EVFTA: Doanh nghiệp cần sẵn sàng tuân thủ tiêu chuẩn xanh, bền vững dài hạn

Nhiều quy định quan trọng sắp được áp dụng

EU là một trong những đối tác thương mại quan trọng của Việt Nam. Đặc biệt, kể từ khi Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) có hiệu lực, kim ngạch thương mại hàng hoá giữa Việt Nam – EU đã tăng lên đáng kể.

Đánh giá về thương mai hai chiều Việt Nam - EU, đến nay, Bộ Công Thương cho biết đã đạt kết quả rất tích cực. Riêng trong năm 2022, kim ngạch trao đổi thương mại giữa Việt Nam và các nước thành viên EU đạt 62,24 tỷ USD, tăng 9,2% với năm 2021. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang các nước EU đạt 46,8 tỷ USD, tăng 16,7% so với năm 2021. Kim ngạch nhập khẩu từ các nước EVFTA đạt 15,4 tỷ USD, giảm 8,6% so với năm 2021.

Doanh nghiệp da giày tập trung
Da giày là một trong những ngành xuất khẩu chủ lực sang EU

Kim ngạch xuất khẩu sang EU theo mẫu C/O theo EVFTA (mẫu EUR.1) đạt 12,1 tỷ USD, chiếm 25,9% xuất khẩu chung sang EU, tăng 49,4% so với năm 2021.

10 tháng đầu năm 2023, do ảnh hưởng của tình hình khó khăn chung, kim ngạch xuất khẩu sang thị trường EU ước đạt 36,2 tỷ USD, giảm 8,9%. Dự báo thời gian tới, khi vào mùa mua sắm cuối năm, nhu cầu của thị trường EU tăng lên, xuất khẩu hàng Việt vào thị trường sẽ có sự chuyển biến.

EU hiện là thị trường xuất khẩu hàng hoá lớn thứ 3 của Việt Nam. Do đó, các chính sách liên quan đến nhập khẩu của EU đều ít nhiều tác động đến doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam. Đây là thách thức lớn đối với một số ngành hàng xuất khẩu nhưng đồng thời cũng là động lực để doanh nghiệp chủ động chuyển đổi xanh, hướng tới tiêu chuẩn phát triển bền vững.

Tuy nhiên, EU đang đặt ra rất nhiều thách thức với doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu, đặc biệt là việc thực hiện Thoả thuận xanh châu âu.

Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, bà Nguyễn Hoàng Thuý - Tham tán thương mại, Thương vụ Việt Nam tại Thụy Điển, kiêm nhiệm thị trường Bắc Âu chia sẻ, Thỏa thuận xanh châu Âu là một kế hoạch toàn diện để đạt được sự trung lập về khí hậu. Đó cũng là một chiến lược để phát triển. Đối với các doanh nghiệp, sẽ có những yêu cầu mới về tính bền vững đòi hỏi sự điều chỉnh trong hoạt động sản xuất. Chiến lược này cũng sẽ cung cấp những khả năng mới cho hoạt động kinh doanh cả trong và ngoài EU.

Một số chính sách/chiến lược có thể nhìn thấy ngay việc ảnh hưởng đến xuất khẩu sang EU là Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM), Chiến lược từ Trang trại đến bàn ăn (Farm to Fork), Kế hoạch Hành động kinh tế tuần hoàn, hay là Chiến lược đa dạng sinh học đến năm 2030.

"Tháng 12/2022, EU thông báo thực hiện CBAM. EU sẽ đánh thuế carbon đối với tất cả hàng hóa xuất khẩu được nhập khẩu vào thị trường này, dựa trên cường độ phát thải khí nhà kính trong quy trình sản xuất ở nước sở tại. Theo đó, CBAM ban đầu sẽ áp dụng đối với các hàng hóa nhập khẩu có nguy cơ gây ô nhiễm cao như xi măng, thép, phân bón, nhôm, điện và hydro, là những lĩnh vực chiếm tới 94% lượng khí thải công nghiệp của châu Âu. Cơ chế sẽ được giới thiệu dần dần cho đến cuối năm 2025 và sau đó sẽ được áp dụng đầy đủ vào năm 2026” – bà Thuý thông tin.

Thông tin tại Hội thảo “Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon: Cơ hội và thách thức đối với doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam” diễn ra mới đây, ông Đỗ Hữu Hưng, Vụ Thị trường châu Âu – châu Mỹ - Bộ Công Thương cho biết, cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) của EU sẽ ít nhiều tác động đến doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam.

Việc ban hành CBAM hiểu một cách đơn giản nhất là một chính sách thương mại về môi trường bao gồm các khoản thuế carbon đối với hàng hóa nhập khẩu vào thị trường các nước thuộc EU dựa trên cường độ phát thải khí nhà kính trong quy trình sản xuất tại nước sở tại.

Theo ông Đỗ Hữu Hưng, tác động của CBAM đến sản lượng xuất khẩu của Việt Nam là điều chắc chắn, trước tiên là mặt hàng thép và xi măng do suất phát thải lớn. Tác động của CBAM đối với sản lượng xuất khẩu phụ thuộc vào một số yếu tố như độ co giãn của cầu hàng hóa, sự sẵn có của hàng hóa thay thế và mức độ mà doanh nghiệp sản xuất có thể chuyển chi phí thuế sang người tiêu dùng.

Đáng nói là, hiện tại chưa thể đánh giá việc EU có mở rộng nhóm mặt hàng áp dụng cơ chế CBAM hay không và có thể nhiều quốc gia tiếp cận theo hướng này và mở rộng sang nhiều mặt hàng khác. Do đó cơ chế điều chỉnh carbon cũng là xu hướng mà các doanh nghiệp cần tính đến từ đầu ngay trong quá trình xây dựng, hoạch định chiến lược sản xuất.

Quan trọng là vậy, tuy nhiên, một khảo sát nhanh do VCCI thực hiện vào tháng 8/2023 cho thấy có tới 88-93% số người được hỏi chưa từng biết đến hoặc chỉ nghe nói sơ qua tới Thỏa thuận xanh hoặc các chính sách xanh nổi bật của EU liên quan tới xuất khẩu của Việt Nam.

Đặc biệt, tỷ lệ các doanh nhân, cán bộ nhân viên, người lao động trong doanh nghiệp biết rõ về Thỏa thuận xanh EU chỉ ở mức 4%, thấp hơn nhiều so với các nhóm tham gia khảo sát khác (8-12%).

Doanh nghiệp chuẩn bị cho “cuộc chơi” mới

Để tiếp tục tận dụng hiệu quả EVFTA thời gian tới, đáp ứng các tiêu chuẩn xanh là yêu cầu bắt buộc đối với các doanh nghiệp xuất khẩu và nhiều doanh nghiệp xuất khẩu lớn đã và đang chuẩn bị sẵn sàng cho quá trình này.

Đơn cử, thời gian qua, dệt may là một trong những ngành được hưởng lợi nhiều nhất từ Hiệp định EVFTA. Tuy nhiên, đến nay ngành dệt may lại là một trong những ngành đang gặp những khó khăn nhất định trước những tiêu chuẩn xanh mà thị trường này đang đặt ra.

Ông Vương Đức Anh - Chánh Văn phòng HĐQT Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex) cho biết, thị trường EU đã luật hóa tất cả những quy định liên quan đến phát triển bền vững và họ có xu hướng yêu cầu những quy định liên quan đến phát triển bền vững không phải ở góc độ mang tính tự nguyện mà là yêu cầu bắt buộc.

“Tập đoàn đang chủ động khâu đào tạo nhân sự cho chiến lược phát triển bền vững này để thay đổi nhận thức về tăng trưởng bền vững. Bên cạnh đó, việc tổ chức sản xuất thử nghiệm đối với mặt hàng phát triển bền vững thực sự sẽ rất tốn kém, tốn nhiều chi phí và đang là mục tiêu nằm trong chiến lược trung và dài hạn” – ông Vương Đức Anh chia sẻ.

Đối với ngành lúa gạo, hiện nay, CBAM chưa áp dụng đối với ngành hàng này, song ông Nguyễn Duy Thuận – Tổng Giám đốc Công ty CP Tập đoàn Lộc Trời chia sẻ, Lộc Trời đã và đang chuẩn bị sẵn sàng cho tương lai khi phối hợp với người nông dân xây dựng chuỗi liên kết bền vững, hướng tới sản xuất giảm phát thải để đáp ứng các tiêu chuẩn ngày càng cao của thị trường.

Về phía cơ quan quản lý nhà nước, bà Nguyễn Hoàng Thuý khuyến cáo, để chuẩn bị cho các tác động của Thỏa thuận xanh châu Âu, các doanh nghiệp Việt Nam cần cập nhật thông tin về những diễn biến mới nhất và bất kỳ quy định, chính sách, chiến lược hay kế hoạch mới nào nhằm thực hiện thỏa thuận này. Bên cạnh đó đánh giá tác động tiềm năng của thỏa thuận đối với hoạt động và xuất khẩu của doanh nghiệp, đồng thời xác định bất kỳ lĩnh vực nào có thể cần được cải thiện để đáp ứng các tiêu chuẩn bền vững mới.

Thêm nữa, cân nhắc áp dụng các biện pháp bền vững và thân thiện với môi trường hơn, chẳng hạn như giảm phát thải khí nhà kính, tăng hiệu quả sử dụng năng lượng và sử dụng vật liệu tái chế. Ví dụ, đối với Cơ chế điều chỉnh carbon, thay vì mua chứng chỉ carbon của EU, các doanh nghiệp nên bắt đầu thực hiện các bước để giảm khí thải carbon trong quá trình sản xuất;

Ngoài ra, ần đầu tư vào nghiên cứu và phát triển để tạo ra các công nghệ và sản phẩm mới đáp ứng các tiêu ccn bền vững do Thỏa thuận xanh châu Âu đặt ra.

Phương Lan
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Hiệp định EVFTA

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Quy định chống mất rừng của EU: Ngành cà phê ca cao đã tuân thủ

Quy định chống mất rừng của EU: Ngành cà phê ca cao đã tuân thủ

Quy định chống mất rừng của EU (EUDR) được nhận định là thách thức nhưng cũng không phải không có cơ hội cho ngành cà phê ca cao Việt Nam.
Tận dụng lợi thế từ EVFTA, xuất khẩu thủy sản có cơ hội phục hồi

Tận dụng lợi thế từ EVFTA, xuất khẩu thủy sản có cơ hội phục hồi

Nhờ các cam kết của Hiệp định EVFTA, thuỷ sản Việt Nam sẽ có nhiều lợi thế để tiếp cận thị trường EU trong thời gian tới.
Hiệp định EVFTA: “Đòn bẩy” xuất khẩu nông sản sang thị trường Bắc Âu

Hiệp định EVFTA: “Đòn bẩy” xuất khẩu nông sản sang thị trường Bắc Âu

Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) đã trở thành một trong những đòn bẩy thúc đẩy xuất khẩu nông sản sang thị trường Bắc Âu thời gian qua.
Gạo Việt Nam được thị trường châu Âu đón nhận

Gạo Việt Nam được thị trường châu Âu đón nhận

Trong 2 năm vừa qua không có bất kỳ lô hàng gạo nào của Việt Nam xuất khẩu sang thị trường EU bị cảnh báo. Gạo Việt Nam đã được thị trường châu Âu đón nhận.

Tin cùng chuyên mục

Đáp ứng Thỏa thuận xanh EU: Doanh nghiệp dệt may cần chọn điểm rơi thích hợp

Đáp ứng Thỏa thuận xanh EU: Doanh nghiệp dệt may cần chọn điểm rơi thích hợp

Không có lời giải chung để đáp ứng các quy định trong Thỏa thuận xanh EU, mỗi doanh nghiệp dệt may cần căn cứ trên quy mô, khách hàng và chọn điểm rơi thích hợp
Thực hiện hiệp định EVFTA: Bắc Giang tăng sức cạnh tranh cho sản phẩm xuất khẩu

Thực hiện hiệp định EVFTA: Bắc Giang tăng sức cạnh tranh cho sản phẩm xuất khẩu

Đón bắt cơ hội từ EVFTA mang lại, tỉnh Bắc Giang đã xây dựng kế hoạch, chủ động tăng sức cạnh tranh cho sản phẩm xuất khẩu.
Bắc Ninh: Chủ động tận dụng cơ hội từ EVFTA

Bắc Ninh: Chủ động tận dụng cơ hội từ EVFTA

Là "thủ phủ công nghiệp", nằm trong top các địa phương có mức tăng trưởng lớn của cả nước, tỉnh Bắc Ninh đã, đang chủ động tận dụng cơ hội từ EVFTA mang lại.
Hiệp định EVFTA, cơ hội lớn cho ngành logistics Việt Nam

Hiệp định EVFTA, cơ hội lớn cho ngành logistics Việt Nam

Hiệp định EVFTA mang lại cơ hội về thu hút đầu tư, gia tăng nhu cầu vận chuyển, tuy nhiên quá trình này cũng bộc lộ những thách thức với ngành logistic Việt Nam
EVFTA thúc đẩy xanh hóa ngành nông sản, thực phẩm

EVFTA thúc đẩy xanh hóa ngành nông sản, thực phẩm

Doanh nghiệp cần nghiêm túc nghiên cứu và thực hành các tiêu chuẩn xanh của EU để tận dụng tốt hơn các ưu đãi thuế quan trong EVFTA, từ đó đẩy mạnh xuất khẩu.
Tận dụng EVFTA để xuất khẩu cà phê sang Bắc Âu: Giải pháp nào để thực thi Quy định chống phá rừng?

Tận dụng EVFTA để xuất khẩu cà phê sang Bắc Âu: Giải pháp nào để thực thi Quy định chống phá rừng?

Quy định chống phá rừng của EU được Nghị viện thông qua ngày 29/6/2023 và áp dụng từ 30/12/2024. Cà phê là một trong những mặt hàng chịu ảnh hưởng của quy định.
Hội chợ Hàng Việt Nam: Thúc đẩy doanh nghiệp tận dụng EVFTA để xuất khẩu vào Thuỵ Điển

Hội chợ Hàng Việt Nam: Thúc đẩy doanh nghiệp tận dụng EVFTA để xuất khẩu vào Thuỵ Điển

Hội chợ Hàng Việt Nam tại Thuỵ Điển là cơ hội quảng bá, giúp hàng hóa Việt Nam tận dụng EVFTA để xuất khẩu vào thị trường Thuỵ Điển và khu vực Bắc Âu.
Tận dụng EVFTA để xuất khẩu vào Bắc Âu: Doanh nghiệp cần đáp ứng các tiêu chuẩn phát triển bền vững

Tận dụng EVFTA để xuất khẩu vào Bắc Âu: Doanh nghiệp cần đáp ứng các tiêu chuẩn phát triển bền vững

Một số doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam đang đi đầu trong việc phát triển bền vững và lan tỏa đến các doanh nghiệp nhỏ hơn trong chuỗi cung cầu để tận dụng EVFTA
EVFTA góp phần nâng tầm, khẳng định vị thế hàng Việt tại thị trường Hà Lan

EVFTA góp phần nâng tầm, khẳng định vị thế hàng Việt tại thị trường Hà Lan

Với những ưu đãi thuế quan từ EVFTA, hàng hóa có xuất xứ từ Việt Nam sang châu Âu nói chung và Hà Lan nói riêng đã, đang được nâng tầm, khẳng định vị thế.
EVFTA tạo “cú huých” hút dòng vốn FDI từ Hà Lan vào Việt Nam

EVFTA tạo “cú huých” hút dòng vốn FDI từ Hà Lan vào Việt Nam

EVFTA đã và đang tác động tốt đến tình hình thu hút đầu tư, nguồn lực từ EU vào Việt Nam. Trong đó, Hà Lan là nhà đầu tư lớn nhất với đa dạng các lĩnh vực.
Bộ chỉ số FTA Index thúc đẩy địa phương tiệm cận với các FTA

Bộ chỉ số FTA Index thúc đẩy địa phương tiệm cận với các FTA

Bộ chỉ số FTA Index sắp ra mắt được kỳ vọng mở ra nhiều cơ hội để các địa phương tiệm cận hơn và đa dạng hoá thị trường xuất nhập khẩu.
Tận dụng CPTPP, Việt Nam trở thành “mảnh đất hứa” trong thu hút FDI

Tận dụng CPTPP, Việt Nam trở thành “mảnh đất hứa” trong thu hút FDI

Kể từ khi Hiệp định CPTPP có hiệu lực với Việt Nam từ tháng 1/2019, trong những năm qua, thu hút đầu tư FDI từ khối này ngày càng khả quan hơn.
Longform | FTA, khẳng định vị thế của Việt Nam trên “sân chơi” kinh tế toàn cầu

Longform | FTA, khẳng định vị thế của Việt Nam trên “sân chơi” kinh tế toàn cầu

Tiến trình tham gia, ký kết các FTA đã chứng tỏ vai trò của Việt Nam trong việc thúc đẩy thương mại tự do và hội nhập kinh tế, thương mại trên thế giới.
Những tác động tích cực của Hiệp định EVFTA sau 3 năm thực thi

Những tác động tích cực của Hiệp định EVFTA sau 3 năm thực thi

Không chỉ tăng cường xuất khẩu, thu hút nguồn vốn đầu tư từ châu Âu, sau 3 năm thực thi, Hiệp định EVFTA còn tác động thúc đẩy cải cách thể chế tại Việt Nam.
Hiệp định EVFTA: “Đòn bẩy” cho xuất khẩu cà phê vào EU

Hiệp định EVFTA: “Đòn bẩy” cho xuất khẩu cà phê vào EU

Từ khi Hiệp định EVFTA có hiệu lực, ngành cà phê Việt Nam liên tục tăng tốc xuất khẩu sang EU khi nhiều doanh nghiệp đã tận dụng tốt cơ hội này.
Doanh nghiệp tận dụng Hiệp định EVFTA, thúc đẩy quan hệ thương mại Việt Nam-EU

Doanh nghiệp tận dụng Hiệp định EVFTA, thúc đẩy quan hệ thương mại Việt Nam-EU

EuroCham đánh giá cao Việt Nam-EU thiết lập khuôn khổ hợp tác vững chắc, đặc biệt các thỏa thuận quan trọng như Hiệp định EVFTA, tạo động lực hợp tác kinh tế.
Số lượng doanh nghiệp xây dựng thương hiệu xuất khẩu sang EU còn thấp

Số lượng doanh nghiệp xây dựng thương hiệu xuất khẩu sang EU còn thấp

Dù Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) thực thi gần 3 năm, nhưng số lượng doanh nghiệp Việt xây dựng được thương hiệu xuất khẩu sang EU còn thấp.
EuroCham: Sức hấp dẫn đầu tư toàn cầu của Việt Nam vẫn mạnh mẽ

EuroCham: Sức hấp dẫn đầu tư toàn cầu của Việt Nam vẫn mạnh mẽ

EuroCham đánh giá, sức hấp dẫn đầu tư toàn cầu của Việt Nam vẫn mạnh mẽ, đặc biệt, Việt Nam được xếp vào Top 10 điểm đến FDI hàng đầu.
Hợp tác kinh tế Việt Nam - Đức thúc đẩy mở rộng thị trường xuất khẩu

Hợp tác kinh tế Việt Nam - Đức thúc đẩy mở rộng thị trường xuất khẩu

Sau khi Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) có hiệu lực, hợp tác về kinh tế Việt Nam - Đức đã góp phần thúc đẩy mở rộng thị trường xuất khẩu.
Liên kết với doanh nghiệp EU, tận dụng hiệu quả Hiệp định EVFTA

Liên kết với doanh nghiệp EU, tận dụng hiệu quả Hiệp định EVFTA

Hiệp định EVFTA đã được thực thi 3 năm qua và mang lại nhiều kết quả tích cực đối với hoạt động thương mại, đầu tư của cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam và EU.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động