Thực thi Hiệp định EVFTA: Doanh nghiệp cần sẵn sàng tuân thủ tiêu chuẩn xanh, bền vững dài hạn

Phát triển hàng hoá theo các tiêu chuẩn xanh và bền vững theo cam kết của Hiệp định EVFTA sẽ giúp hàng hoá xuất khẩu Việt Nam nâng cao sức cạnh tranh tại EU.
Thực thi Hiệp định EVFTA: Cơ hội và thách thức song hành 3 năm thực thi Hiệp định EVFTA: Điểm sáng kinh tế thương mại Việt Nam - EU

Bà Trần Thị Lan Phương, Phó Giám đốc Công ty Luật TNHH Đa Phương đã có cuộc trao đổi với Báo Công Thương về các thách thức đáp ứng tiêu chuẩn xanh, bền vững và rủi ro thanh toán thương mại trong quá trình thực thi Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA).

Thực thi Hiệp định EVFTA: Doanh nghiệp cần sẵn sàng tuân thủ tiêu chuẩn xanh, bền vững dài hạn
Các tiêu chuẩn phát triển xanh và bền vững đòi hỏi các doanh nghiệp phải tuân thủ và phải chuyển đổi. Ảnh: TTXVN

Hiệp định EVFTA đang tác động tích cực đến xuất khẩu hàng hoá của Việt Nam sang thị trường EU. Bà có chia sẻ gì về kết quả này?

Như chúng ta thấy, Hiệp định EVFTA với tỷ lệ tự do hóa thuế quan trên 90% trong vòng 7 năm, là một trong những hiệp định tiêu chuẩn cao. Mặc dù đã đối mặt với khủng hoảng toàn cầu và dịch Covid-19 phức tạp, tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam sang EU vẫn đạt trên 14%. Tỷ lệ hưởng lợi từ EVFTA của các doanh nghiệp Việt Nam đã vượt trên 40%. Năm 2022, Việt Nam xuất khẩu 46,8 tỷ USD sang thị trường EU, tăng 15% so với năm 2021, với 26% tổng kim ngạch hàng hóa được cấp C/O để hưởng ưu đãi thuế quan, nhờ đáp ứng quy tắc xuất xứ. 9 tháng 2023 thương mại hai chiều Việt Nam - EU đạt 44 tỷ USD (cùng kỳ năm trước đạt 47,1 tỷ USD), trong đó Việt Nam xuất khẩu sang EU 32,8 tỷ USD... Đây là minh chứng cho tác động tích cực đến hoạt động xuất khẩu hàng hoá Việt Nam sang thị trường EU dù EVFTA có quy tắc xuất xứ chặt chẽ và không dễ dàng.

Tuy nhiên, thời gian tới đây quá trình thực thi EVFTA đang đặt ra không ít thách thức, trong đó có các tiêu chuẩn phát triển xanh, bền vững?

Thực tế, việc đáp ứng các tiêu chuẩn xanh và bền vững trong ngữ cảnh của EVFTA đang trở thành một thách thức đối với doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam. Các yêu cầu này được thiết lập để đảm bảo rằng hàng hóa và dịch vụ xuất khẩu từ Việt Nam đáp ứng các tiêu chuẩn cao cấp của thị trường EU. Điều này có nghĩa rằng nếu doanh nghiệp không thể đáp ứng các tiêu chuẩn về môi trường và bền vững, họ có thể mất cơ hội xuất khẩu hoặc phải trả các loại thuế cao hơn khi nhập khẩu vào thị trường EU.

Thực thi Hiệp định EVFTA: Doanh nghiệp cần sẵn sàng tuân thủ tiêu chuẩn xanh, bền vững dài hạn
Bà Trần Thị Lan Phương, Phó Giám đốc Công ty Luật TNHH Đa Phương

Theo đó, các tiêu chuẩn phát triển xanh và bền vững đòi hỏi các doanh nghiệp phải tuân thủ và phải chuyển đổi để đáp ứng qua việc việc lựa chọn nguồn liệu thân thiện với môi trường và đáp ứng các chứng chỉ và yêu cầu đối với xuất khẩu. Mặt khác, trong tương lai, các tiêu chuẩn xanh và bền vững sẽ trở nên bắt buộc hơn và rộng rãi hơn. Ví dụ, cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) của EU sẽ định giá carbon đối với các sản phẩm xuất khẩu. Doanh nghiệp phải sớm thích nghi để tránh rủi ro bị loại khỏi thị trường. Đặc biệt, tiêu chuẩn xanh và bền vững của EU áp dụng cho hầu hết các sản phẩm xuất khẩu của Việt Nam. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp phải tuân thủ dài hạn và duy trì thường xuyên, đảm bảo sản phẩm đáp ứng các yêu cầu của đối tác.

Ngoài ra, hiện một phần lớn doanh nghiệp đã nắm rõ những tiêu chuẩn mới của thị trường EU, ý thức và sẵn sàng đáp ứng tiêu chuẩn mới như thực hiện chương trình từ nông trại đến bàn ăn, Luật Chống phá rừng. Tuy nhiên, doanh nghiệp cần phải chủ động nắm bắt và thực hiện chiến lược dài hạn thông qua việc đào tạo nhân sự nắm rõ về các tiêu chuẩn xanh và bền vững, giúp họ hiểu rõ yêu cầu và quy định mới xây dựng bộ tiêu chuẩn riêng cho từng loại sản phẩm hoặc dịch vụ. Tăng giá trị sản phẩm thông qua quá trình nghiên cứu, phát triển, kiểm tra sản phẩm để đảm bảo chất lượng và tuân thủ các tiêu chuẩn xanh; xây dựng quy trình sản xuất rõ ràng và có hệ thống, đảm bảo tuân thủ các quy định về môi trường và xuất xứ hàng hóa. Áp dụng công nghệ tiên tiến để đảm bảo sản phẩm đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật và môi trường của EU.

Hiện nay, các nguy cơ rủi ro về thanh toán thương mại quốc tế đang hiện hữu. Theo bà, doanh nghiệp cần có giải pháp nào đối với vấn đề này trong hoạt động xuất khẩu sang thị trường EU?

Trong thời gian gần đây, vấn đề thanh toán thương mại đã trở thành một thách thức đáng kể cho các doanh nghiệp, đặc biệt là đối với các doanh nghiệp xuất nhập khẩu. Các rủi ro liên quan đến thanh toán có thể gây khó khăn lớn cho các giao dịch quốc tế và đã dẫn đến mất mát đáng kể.

Để chủ động ứng phó với vấn đề này, một phần quan trọng trong việc quản lý rủi ro thanh toán thương mại mà doanh nghiệp cần quan tâm đó là cẩn thận trong việc rà soát và xác định các quy định và điều khoản trong các hợp đồng. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp phải tập trung vào chi tiết quy định về vấn đề thanh toán trong hợp đồng, đặc biệt là trong các giao dịch quốc tế.

Một biện pháp khác để giảm thiểu rủi ro thanh toán là kết nối chặt chẽ với các tham tán thương mại tại các đại sứ quán và thương vụ Việt Nam tại các quốc gia mà doanh nghiệp đang thực hiện giao dịch. Tham tán thương mại có thể cung cấp thông tin quan trọng về đối tác, pháp nhân và tình hình tài chính của họ. Qua đó, giúp doanh nghiệp kiểm tra và xác minh thông tin về đối tác trước khi tiến hành giao dịch, từ đó tránh được các rủi ro tiềm năng.

Ngoài ra, một biện pháp quan trọng và hiệu quả hơn là việc sử dụng bảo hiểm thương mại. Bảo hiểm thương mại giúp bảo vệ tài sản và quyền lợi của doanh nghiệp, đồng thời cung cấp sự yên tâm khi tiến hành giao dịch quốc tế. Các doanh nghiệp có thể lựa chọn mua bảo hiểm thương mại để bảo vệ mình khỏi các rủi ro thanh toán trong trường hợp đối tác không thực hiện thanh toán hoặc không thực hiện theo đúng điều khoản hợp đồng.

Nhằm hỗ trợ cho doanh nghiệp tận EVFTA hiệu quả, các chính sách, cơ chế pháp lý thực thi cam kết của Việt Nam cần đẩy mạnh ra sao để hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua các thách thức, đòi hỏi của thị trường, thưa bà?

Để tận dụng Hiệp định EVFTA một cách hiệu quả, việc hoàn thiện cơ chế pháp lý để thực thi cam kết của Việt Nam là một nhiệm vụ quan trọng. Qua thời gian thực hiện hiệp định, chúng ta đã có những đánh giá tích cực về khả năng sử dụng EVFTA trong khía cạnh thương mại, đầu tư và xây dựng hệ thống pháp luật để đảm bảo tuân thủ cam kết.

Theo đó, chúng ta đã chứng kiến sự sửa đổi, bổ sung và ban hành 9 văn bản quy phạm pháp luật để thực thi các cam kết cụ thể trong 6 Chương và 1 Nghị định thư của EVFTA. Ngoại trừ một số cam kết chưa có lộ trình thực thi (như liên quan tới hàng tân trang) và một nhóm cam kết đã nội luật hóa nhưng chưa có cơ chế thực thi (ví dụ liên quan đến quyền tự do liên kết của người lao động), tất cả cam kết của EVFTA đã được "nội luật hóa" và đảm bảo tương thích thông qua 9 văn bản này.

Cụ thể, chúng ta đã thấy sự xuất hiện của Nghị định về biểu thuế ưu đãi, chứng nhận gạo thơm, cũng như các thông tư về quy tắc xuất xứ và phòng vệ thương mại. Phần lớn các quy định trong các văn bản quy phạm pháp luật đều tương thích với cam kết EVFTA đã “nội luật hóa” (đặc biệt là về ưu đãi thuế quan, quy tắc xuất xứ, phòng vệ thương mại…); các quy định đều được thiết kế hợp lý, rõ ràng, chặt chẽ, bảo đảm khả thi trên thực tế.

Mặc dù vậy, vẫn còn một số ít trường hợp chưa hoàn toàn hợp lý, minh bạch, có thể dẫn tới khó khăn trong quá trình áp dụng hoặc hạn chế quyền mà lẽ ra doanh nghiệp có thể được hưởng theo cam kết. Như cách thiết kế hệ thống quy định pháp luật đấu thầu độc lập cho các gói thầu FTA; điều kiện chậm nộp chứng từ xuất xứ hưởng ưu đãi EVFTA; quy định không phân biệt các trường hợp lỗi vô ý/cố ý trong bồi thường thiệt hại do xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ…

Bên cạnh đó, việc thiếu hụt thông tin và hướng dẫn chi tiết về các cam kết trong EVFTA có thể khiến cho các doanh nghiệp và các bên liên quan gặp khó khăn trong việc áp dụng và tuân thủ các quy định của hiệp định. Theo đó, bên cạnh yêu cầu kỹ thuật về việc điều chỉnh một số quy định, cơ chế thực thi EVFTA cho phù hợp và thuận lợi hơn. Cụ thể, cần có sự chuyển hướng công tác hỗ trợ về thông tin về EVFTA và các FTA cho doanh nghiệp theo hướng thông tin chi tiết, chính xác, cập nhật theo nhu cầu doanh nghiệp. Mặt khác, các chính sách, pháp luật có thể tiếp cận dễ dàng, thực chất hơn trong các hoạt động hỗ trợ khác như hỗ trợ cải thiện năng lực cạnh tranh, xúc tiến thương mại, kết nối và bảo vệ doanh nghiệp.

Vấn đề cần lưu ý thêm đó là một số quy định pháp luật Việt Nam có thể hạn chế quyền tự do cam kết và thoả thuận trong việc xác lập quyền và nghĩa vụ dân sự. Điều này có thể tạo ra rào cản cho các doanh nghiệp và các bên liên quan trong việc thực hiện cam kết và thoả thuận của mình trong khu vực thương mại tự do. Vì thế, cần thiết phải điều chỉnh các quy định này để đảm bảo sự tuân thủ tốt hơn và tạo điều kiện thuận lợi cho thực thi EVFTA.

Xin cảm ơn bà!

Hoa Quỳnh (thực hiện)
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Hiệp định EVFTA

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Bầu cử Mỹ 2024: Thông điệp khép lại chiến dịch tranh cử của ông Trump, bà Harris

Bầu cử Mỹ 2024: Thông điệp khép lại chiến dịch tranh cử của ông Trump, bà Harris

Trước giờ G bầu cử Mỹ, 2 ứng viên đảng Dân chủ Kamala Harris và ứng viên đảng Cộng hòa Donald Trump đang gửi đi những thông điệp quan trọng đến cử tri.
Bầu cử Mỹ 2024: Cuộc thăm dò gây chấn động trước giờ G

Bầu cử Mỹ 2024: Cuộc thăm dò gây chấn động trước giờ G

Ông Trump, bà Harris tiếp tục đưa ra phát biểu chấn động trước ngày bầu cử Mỹ. Trong khi đó, các cuộc thăm dò cho thấy tỷ lệ ủng hộ giữa hai bên vẫn bám đuổi.
Bầu cử Mỹ 2024: Bà Harris, ông Trump

Bầu cử Mỹ 2024: Bà Harris, ông Trump 'so găng' quyết liệt trong 48 giờ tranh cử cuối cùng

Bà Harris và ông Trump đang dốc sức vận động tranh cử tại các bang chiến trường trong những giờ cuối cùng trước ngày bầu cử Mỹ 2024.
WTO kêu gọi tái thiết hệ thống thương mại toàn cầu trong bối cảnh thách thức ngày càng gia tăng

WTO kêu gọi tái thiết hệ thống thương mại toàn cầu trong bối cảnh thách thức ngày càng gia tăng

Tổng giám đốc WTO cho biết, trong bối cảnh thách thức ngày càng gia tăng, những thách thức hiện tại có thể là cơ hội để chuyển đổi hệ thống thương mại toàn cầu.
Chiến sự Trung Đông: Israel tấn công bệnh viện ở Lebanon khiến căng thẳng

Chiến sự Trung Đông: Israel tấn công bệnh viện ở Lebanon khiến căng thẳng 'leo thang'

Các cuộc tấn công từ Israel vào các cơ sở y tế, gây thương vong cho nhiều người trong những ngày gần đây khiến tình hình chiến sự Trung Đông càng căng thẳng.

Tin cùng chuyên mục

‘Mũi kim thép’ của Nga vươn xa 30km, tái định nghĩa pháo binh hiện đại

‘Mũi kim thép’ của Nga vươn xa 30km, tái định nghĩa pháo binh hiện đại

Nga vừa công bố một bước tiến mới trong công nghệ pháo binh, phát triển loại đạn dẫn đường chính xác dành riêng cho pháo tự hành 2S42 Lotos.
Israel tấn công nhiều bệnh viện ở Gaza, bằng chứng về Hamas liệu có thuyết phục?

Israel tấn công nhiều bệnh viện ở Gaza, bằng chứng về Hamas liệu có thuyết phục?

Israel đã đột kích và bao vây 3 bệnh viện lớn ở Gaza trong năm 2023, nhưng cung cấp rất ít bằng chứng về sự hiện diện của lực lượng Hamas tại đây.
Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay, ngày 4/11/2024: Công dân Mỹ giúp tình báo Nga hoạt động ở Ukraine như thế nào?

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay, ngày 4/11/2024: Công dân Mỹ giúp tình báo Nga hoạt động ở Ukraine như thế nào?

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay, ngày 4/11/2024: Công dân Mỹ giúp tình báo Nga hoạt động ở Ukraine như thế nào? Đó là thông tin được Daniel Martindale tiết lộ.
Quỹ Tiền tệ Quốc tế IMF cảnh báo rủi ro đối với nền kinh tế châu Á sẽ gia tăng

Quỹ Tiền tệ Quốc tế IMF cảnh báo rủi ro đối với nền kinh tế châu Á sẽ gia tăng

Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cảnh báo, kinh tế châu Á sẽ đối diện với nhiều rủi ro khi căng thẳng thương mại và tăng trưởng chậm của Trung Quốc.
Kinh tế Hoa Kỳ được dự báo tỏa sáng trước thềm bầu cử Mỹ

Kinh tế Hoa Kỳ được dự báo tỏa sáng trước thềm bầu cử Mỹ

Nền kinh tế Mỹ sẽ duy trì tốc độ tăng trưởng ổn định trong quý 3 khi lạm phát giảm, tiền lương tăng, thúc đẩy chi tiêu tiêu dùng trước cuộc bầu cử Mỹ căng thẳng
Chiến sự Nga-Ukraine sáng 4/11: Ukraine tung

Chiến sự Nga-Ukraine sáng 4/11: Ukraine tung 'cú đấm thép' ở Kursk; Nga không kích xuyên đêm vào Kiev

Ukraine tung 'cú đấm thép" ở Kursk; Ukraine tố Nga không kích xuyên đêm vào Kiev... là những thông tin chiến sự Nga-Ukraine sáng 4/11.
Chiến sự Trung Đông: Rốc-két từ Lebanon tấn công dữ dội vào Israel

Chiến sự Trung Đông: Rốc-két từ Lebanon tấn công dữ dội vào Israel

Một vụ tấn công bằng rốc-két từ Lebanon đã gây ra thương tích với 11 người ở Israel, khiến tình hình chiến sự Trung Đông thêm căng thẳng.
Iran tuyên bố đáp trả mạnh mẽ hành động quân sự của Israel

Iran tuyên bố đáp trả mạnh mẽ hành động quân sự của Israel

Lãnh đạo tối cao của Iran, Ayatollah Ali Khamenei đã đưa ra tuyên bố đầy sức nặng về việc Iran hứa sẽ "bẻ gãy răng" đối với những hành động quân sự của Israel.
Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 3/11/2024: Tổng tư lệnh Ukraine thừa nhận tình thế như

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 3/11/2024: Tổng tư lệnh Ukraine thừa nhận tình thế như 'cá nằm trên thớt'

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 3/11/2024: Tổng tư lệnh Ukraine thừa nhận tình thế như “cá nằm trên thớt” khi quân đội Nga liên tiếp chiến thắng tại Donetsk.
Khốc liệt cuộc chiến giữa tác chiến điện tử Nga và UAV Ukraine

Khốc liệt cuộc chiến giữa tác chiến điện tử Nga và UAV Ukraine

Ukraine đang tăng cường khả năng tình báo, tấn công chính xác nhờ vào hệ thống máy bay không người lái tiên tiến V-BAT trước khả năng tác chiến điện tử của Nga.
Chiến sự Nga-Ukraine sáng 3/11: Nga ‘hạ’ lính đánh thuê Ukraine ở Kursk; Ukraine phá hủy 2 xe tăng Nga

Chiến sự Nga-Ukraine sáng 3/11: Nga ‘hạ’ lính đánh thuê Ukraine ở Kursk; Ukraine phá hủy 2 xe tăng Nga

Nga ‘hạ’ lính đánh thuê Ukraine ở Kursk; Ukraine phá hủy 2 xe tăng Nga... là những thông tin đáng chú ý chiến sự Nga - Ukraine sáng 3/11.
Nga ra mắt tên lửa phóng loạt mới, đối thủ đáng gờm của HIMARS Mỹ?

Nga ra mắt tên lửa phóng loạt mới, đối thủ đáng gờm của HIMARS Mỹ?

Nga vừa công bố đoạn video giới thiệu hệ thống tên lửa phóng loạt Tornado-S (MLRS) mới nhất được phát triển nhằm cải tiến dòng MB-30 Smerch.
Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay, ngày 2/11/2024: Chiến sự Ukraine có thể giảm nhiệt nếu ông Trump trúng cử

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay, ngày 2/11/2024: Chiến sự Ukraine có thể giảm nhiệt nếu ông Trump trúng cử

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay, ngày 2/11/2024: Chiến sự Ukraine có thể giảm nhiệt nếu ông Trump trúng cử - ứng cử viên Tổng thống Mỹ đã đưa ra cam kết như vậy.
Chiến sự Nga-Ukraine sáng 2/11: Chỉ huy Ukraine rút lui; Ukraine phá hủy 20.000 khẩu pháo Nga

Chiến sự Nga-Ukraine sáng 2/11: Chỉ huy Ukraine rút lui; Ukraine phá hủy 20.000 khẩu pháo Nga

Chỉ huy Ukraine rút lui; Ukraine phá hủy 20.000 khẩu pháo Nga... là những thông tin chiến sự Nga - Ukraine đáng chú ý sáng 2/11.
Đa dạng hóa hàng xuất khẩu, thúc đẩy tăng trưởng thương mại Việt Nam - Philippines

Đa dạng hóa hàng xuất khẩu, thúc đẩy tăng trưởng thương mại Việt Nam - Philippines

Philippines là thị trường tiềm năng, do vậy, các doanh nghiệp cần tăng cường mở rộng cơ cấu mặt hàng, gia tăng kim ngạch, giá trị xuất khẩu hàng hóa.
Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 1/11/2024: Ukraine đang

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 1/11/2024: Ukraine đang 'chảy máu' dân số; Kurakhovo nguy ngập

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 1/11/2024: Ukraine đang “chảy máu” dân số; Kurakhovo nguy ngập khi các mũi tiến công của Nga đồng loạt giáp công thành phố.
Trốn thoát ‘ngoạn mục’ UAV phòng không của Ukraine, UAV Nga đã làm như thế nào?

Trốn thoát ‘ngoạn mục’ UAV phòng không của Ukraine, UAV Nga đã làm như thế nào?

Nga đã triển khai một số thử nghiệm công nghệ mới, như thiết bị cảnh báo UAV, lưới phóng ngăn chặn và nay là hệ thống trốn tránh tự động đầy triển vọng.
Israel không kích Dải Gaza, ít nhất 46 người thiệt mạng

Israel không kích Dải Gaza, ít nhất 46 người thiệt mạng

Ít nhất 46 người Palestine đã thiệt mạng trong các cuộc không kích của Israel trên khắp Dải Gaza vào thứ Năm (31/10).
Chiến sự Nga-Ukraine sáng 1/11: Nga san phẳng Bộ Tổng tham mưu Ukraine; Kiev  phá hủy hệ thống phòng không Nga

Chiến sự Nga-Ukraine sáng 1/11: Nga san phẳng Bộ Tổng tham mưu Ukraine; Kiev phá hủy hệ thống phòng không Nga

Nga san phẳng Bộ Tổng tham mưu Ukraine; Kiev phá hủy hệ thống phòng không Nga...là những thông tin về tình hình chiến sự Nga - Ukraine sáng 1/11.
Chiến lược tiếp cận thị trường và xây dựng thương hiệu thủy sản tại Vương quốc Anh

Chiến lược tiếp cận thị trường và xây dựng thương hiệu thủy sản tại Vương quốc Anh

Xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang Anh đang có lợi thế cạnh tranh hơn so với các thị trường: Ấn Độ, Indonesia, Thái Lan... bởi họ chưa có FTA với Vương quốc Anh.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động