Tảo hôn và hôn nhân cận huyết ở Bát Đại Sơn:

Xóa hủ tục - khó trăm bề

Lên được đến xã Bát Đại Sơn (huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang) mới hiểu, tại sao tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết vẫn liên tục xảy ra ở địa phương này. 

Những hủ tục đeo đẳng nhiều đời

Bát Đại Sơn là xã biên giới, xã đặc biệt khó khăn của huyện Quản Bạ, dân số chủ yếu là đồng bào Mông, Dao. Với địa hình núi cao, khí hậu khắc nghiệt, khi băng giá, lúc khô hạn... nên sản xuất nông nghiệp và đời sống của đồng bào dân tộc ở Bát Đại Sơn còn nhiều vất vả. Hiện Bát Đại Sơn có 654 hộ nhưng vẫn còn tới 399 hộ nghèo (chiếm hơn 61%). Với suy nghĩ, kết hôn sớm để có thêm lao động trong gia đình; anh, em họ lấy nhau sẽ gần gũi hơn, thân thiết hơn và đặc biệt là không phải phân chia tài sản cho người ngoài, không sợ mất con, mất của... nên đến nay, tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống vẫn đang là vấn đề tồn tại dai dẳng ở Bát Đại Sơn.

xoa hu tuc kho tram be
Chị Hầu Thị Dua trông già dặn hơn so với tuổi 20

Theo anh Thào Mí Quả - Phó chủ tịch UBND xã Bát Đại Sơn, Chủ nhiệm Câu lạc bộ Tiền hôn nhân: Với sự hỗ trợ của Ủy ban Dân tộc, Bát Đại Sơn là một trong những xã được thí điểm thành lập mô hình Câu lạc bộ Tiền hôn nhân. Câu lạc bộ có sự vào cuộc của rất nhiều đoàn thể như: Đoàn thanh niên, Mặt trận tổ quốc, Chủ tịch hội nông dân, Hội phụ nữ xã đã tổ chức rất nhiều các hoạt động hướng tới nhiều đối tượng khác nhau.

“Treo panô, áp phích tại nhà văn hoá thôn, cổng trường học; tuyên truyền, giải thích cho bà con, các cháu học sinh về hậu quả của tảo hôn, hôn nhân cận huyết; leo đèo lội suối đến tận các nhà có các cặp chưa đủ tuổi chuẩn bị kết hôn, hoặc hôn nhân cận huyết để giải thích... nhưng bà con nghe đấy, rồi lại bỏ đấy. Nhiều người biết là không tốt rồi, nhưng thay đổi thì không dễ” – anh Quả chia sẻ. Kết quả là, sau 3 năm thực hiện mô hình thí điểm giảm tình trạng tảo hôn và hôn nhận cận huyết thống, số cặp tảo hôn ở Bát Đại Sơn năm 2018 vẫn còn 10 cặp, năm 2019 là 6 cặp – giảm so với trước đó, nhưng không đáng kể.

Sẵn sàng nộp phạt để... được lấy nhau

Để tôi hiểu hơn về những cái khó của Bát Đại Sơn trong việc phòng, chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết, anh Thào Mí Quả dẫn tôi đến nhà Ly Đại Dương, Hầu Thị Dua – một trong những cặp tảo hôn người dân tộc Mông ở thôn Sán Trồ. Năm 2018, khi Dương và Dua lấy nhau, Dua vừa đủ 18 tuổi nhưng Dương mới 16 tuổi. Cán bộ thôn đến giải thích không xong, báo cáo để cán bộ xã đến giải thích nhưng Dương và Dua chỉ đồng ý hoãn đến năm 2019 đủ tuổi thì cưới, còn lại vẫn về ở với nhau như đã định.

Lúc chúng tôi đến nhà, Dương đang bế con đi chơi, chỉ có mình Dua ở nhà. Dua có gương mặt với các đường nét khá xinh xắn, nhưng trông em già hơn tuổi rất nhiều. “Gặp nhau thấy thích thì lấy thôi, chồng ít tuổi cũng không sao mà. Cán bộ thôn, xã có đến tuyên truyền, nói là chưa đủ tuổi thì chưa được ở với nhau. Nhưng mình bước qua cửa nhà họ rồi, làm con ma nhà họ rồi, quay lại không tốt đâu...” - “Làm con ma nhà họ rồi” - là lý do của việc biết là tảo hôn nhưng vẫn ở với nhau mà Dua đưa ra. Lý do này cũng được rất nhiều cặp đôi người Mông ở Bát Đại Sơn nêu ra khi vấp phải sự can thiệp của chính quyền.

“Cái lý người Mông cùng với sự đồng tình của cha mẹ 2 bên, chính là một trong những cản trở lớn khiến không ít lần Câu Lạc bộ tiền hôn nhân đến làm việc với các gia đình về chuyện không cho con kết hôn sớm mà không có kết quả” - anh Quả chia sẻ. Thậm chí, thay vì chỉ giải thích, tuyên truyền, chính quyền xã Bát Đại Sơn còn lấy ý kiến của nhân dân để nâng mức phạt cho mỗi đôi vi phạm tảo hôn và hôn nhân cận huyết lên 3 triệu đồng, nhưng nhiều gia đình vẫn sẵn sàng nộp phạt để... cưới.

Đáng buồn hơn cả là ngay cả những người được thôn bản tín nhiệm bầu làm cán bộ thôn cũng không gương mẫu. Trường hợp gia đình ông Tẩn Seo Khai (người dân tộc Dao, ở thôn Na Quang) là một ví dụ. Là thôn đội trưởng, kiêm hội trưởng hội người cao tuổi của thôn và là người từng được xã chọn đi tập huấn về tác hại của tảo hôn và hôn nhân cận huyết, nhưng năm 2019, ông Tẩn Seo Khai lại có con và cháu là Tẩn Seo Hì và Tẩn Seo Vịn vừa tảo hôn, vừa kết hôn cận huyết thống. “Mặc dù xã đã không còn để ông Khai làm thôn đội trưởng, nhưng việc làm của ông Khai đã ảnh hưởng không nhỏ đến những gì mà thôn đang muốn bà con thay đổi” - Bí thư Trưởng thôn kiêm Trưởng thôn Na Quang - ông Tẩn Seo Hàm ngao ngán.

Hoàng Mai
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Dự án Hồ Tràm

Tin mới nhất

Lễ hội Hết Chá răn dạy con người biết sống có tình, có nghĩa

Lễ hội Hết Chá răn dạy con người biết sống có tình, có nghĩa

Lễ hội Hết Chá của dân tộc Thái nhằm răn dạy con người biết sống có tình có nghĩa, biết ơn những người đã giúp đỡ mình lúc khó khăn, hoạn nạn.
Lào Cai đặt mục tiêu mỗi xã đạt tối thiểu 1 tiêu chí xây dựng nông thôn mới năm 2024

Lào Cai đặt mục tiêu mỗi xã đạt tối thiểu 1 tiêu chí xây dựng nông thôn mới năm 2024

Chiều 25/3, tỉnh Lào Cai tổ chức Hội nghị đánh giá kết quả 3 năm thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội đối với 10 xã có tỷ lệ hộ nghèo cao.
Trang phục truyền thống của phụ nữ dân tộc Cor gần gũi với thiên nhiên

Trang phục truyền thống của phụ nữ dân tộc Cor gần gũi với thiên nhiên

Gần gũi với thiên nhiên, trang phục truyền thống của phụ nữ dân tộc Cor luôn thể hiện nét duyên, kín đáo nhưng lại quyến rũ lạ thường.
Nét duyên trong trang phục phụ nữ dân tộc Lào vùng Tây Bắc

Nét duyên trong trang phục phụ nữ dân tộc Lào vùng Tây Bắc

Sự kết hợp hoàn hảo giữa váy, áo, khăn, thắt lưng… đã tạo nét duyên dáng trong trang phục của phụ nữ dân tộc Lào vùng Tây Bắc.
Lào Cai: Bố trí hơn 103 tỷ đồng sắp xếp, ổn định dân cư trong năm 2024

Lào Cai: Bố trí hơn 103 tỷ đồng sắp xếp, ổn định dân cư trong năm 2024

Trong năm 2024, tỉnh Lào Cai dự kiến sắp xếp, bố trí ổn định cho 613 hộ dân cư với kinh phí hơn 103 tỷ đồng.

Tin cùng chuyên mục

Kế hoạch tổ chức Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam 19/4

Kế hoạch tổ chức Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam 19/4

Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam 19/4 sẽ diễn ra từ ngày 18/4/2024 đến ngày 21/4/2024 tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam, Hà Nội.
Lễ hội Rija Nagar - Lan tỏa các giá trị văn hóa Chăm

Lễ hội Rija Nagar - Lan tỏa các giá trị văn hóa Chăm

Lễ hội Rija Nagar lan tỏa bản sắc đặc trưng của văn hóa Chăm như: Âm nhạc, vũ điệu, trang phục, ẩm thực, văn khấn và những lời chúc tụng đầy tình cảm…
Thổ cẩm, nét văn hóa đặc trưng của đồng bào S’tiêng

Thổ cẩm, nét văn hóa đặc trưng của đồng bào S’tiêng

Bằng đôi tay khéo léo, sự cần cù, óc sáng tạo những phụ nữ dân tộc S’tiêng đã dệt nên những sản phẩm thổ cẩm tinh xảo, độc đáo với nét văn hóa đặc trưng.
Đặc sắc lễ mừng cơm mới của dân tộc S’tiêng

Đặc sắc lễ mừng cơm mới của dân tộc S’tiêng

Lễ mừng cơm mới là một lễ hội lớn, được coi là Tết cổ truyền của người S’tiêng, thể hiện lòng tôn kính thần lúa đã đem lại cuộc sống ấm no cho đồng bào.
Thanh Hóa: Diện mạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số có nhiều khởi sắc

Thanh Hóa: Diện mạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số có nhiều khởi sắc

Sau nhiều nỗ lực của các cấp ủy, chính quyền, diện mạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi của tỉnh Thanh Hóa đã có nhiều khởi sắc đáng ghi nhận.
Nét đặc sắc trong trang phục truyền thống của người Bru - Vân Kiều

Nét đặc sắc trong trang phục truyền thống của người Bru - Vân Kiều

Lấy màu đỏ, đen làm chủ đạo, sắc màu tượng trưng cho âm dương, sự giao hòa với thiên nhiên, tạo nên sự hài hòa trang phục truyền thống dân tộc Bru - Vân Kiều.
Cộng đồng Hồi giáo có nhiều đóng góp vào sự phát triển của TP. Hồ Chí Minh

Cộng đồng Hồi giáo có nhiều đóng góp vào sự phát triển của TP. Hồ Chí Minh

Lãnh đạo Ủy ban Mặt trận Tổ quốc thành phố cho rằng, thời gian qua, cộng đồng Hồi giáo thành phố đã có đóng góp lớn vào sự phát triển chung của TP. Hồ Chí Minh.
Lào Cai: Quan tâm hỗ trợ phát triển nhân lực người dân tộc thiểu số

Lào Cai: Quan tâm hỗ trợ phát triển nhân lực người dân tộc thiểu số

Những năm qua, tỉnh Lào Cai đặc biệt quan tâm đến xây dựng, phát triển đội ngũ cán bộ người dân tộc thiểu số trong hệ thống chính trị.
Đồng Nai: 571 tỷ đồng hỗ trợ phát triển vùng dân tộc thiểu số

Đồng Nai: 571 tỷ đồng hỗ trợ phát triển vùng dân tộc thiểu số

Năm 2024 Đồng Nai dành 571 tỷ đồng triển khai 10 dự án hỗ trợ phát triển cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Thừa Thiên Huế: Xoá nhà tạm, hỗ trợ sinh kế cho người dân là mục tiêu quan trọng

Thừa Thiên Huế: Xoá nhà tạm, hỗ trợ sinh kế cho người dân là mục tiêu quan trọng

Đó là ý kiến chỉ đạo của Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Thừa Thiên Huế Nguyễn Thanh Bình tại buổi làm việc với huyện A Lưới.
Lễ hội Nàng Hai: Nét ứng xử văn hoá của dân tộc Tày

Lễ hội Nàng Hai: Nét ứng xử văn hoá của dân tộc Tày

Lễ hội Nàng Hai thể hiện nét ứng xử rất văn hoá của dân tộc Tày, là tâm tư, nguyện vọng của đồng bào cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.
Trải nghiệm Lễ hội trỉa lúa của người Bru - Vân Kiều tại Hà Nội

Trải nghiệm Lễ hội trỉa lúa của người Bru - Vân Kiều tại Hà Nội

Du khách và đồng bào được trài nghiệm Lễ hội trỉa lúa của dân tộc Bru - Vân Kiều ngay tại Thủ đô Hà Nội nhân Ngày hội “Sắc xuân trên mọi miền Tổ quốc”.
Lai Châu: Đặc sắc Lễ hội Xòe chiêng Bản Bo

Lai Châu: Đặc sắc Lễ hội Xòe chiêng Bản Bo

Tại xã Bản Bo, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu đã diễn ra Lễ hội Xòe chiêng chủ đề “Sắc màu văn hóa các dân tộc xã Bản Bo”
Lào Cai: Nghề dệt của người Thu Lao được đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Lào Cai: Nghề dệt của người Thu Lao được đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Nghề dệt của người Thu Lao, huyện Si Ma Cai, tỉnh Lào Cai vừa được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Lễ Then Kin Pang: Sự kết hợp hài hòa giữa âm nhạc và diễn xuất

Lễ Then Kin Pang: Sự kết hợp hài hòa giữa âm nhạc và diễn xuất

Lễ Then Kin Pang là sự kết hợp hài hòa giữa âm nhạc, múa và diễn xuất... thể hiện rõ nhất bản sắc văn hóa của đồng bào dân tộc Thái, tỉnh Lai Châu.
Yên Bái: Sôi động Lễ hội Gầu Tào huyện Trạm Tấu năm 2024

Yên Bái: Sôi động Lễ hội Gầu Tào huyện Trạm Tấu năm 2024

Lễ hội Gầu Tào huyện Trạm Tấu (Yên Bái) là sự kiện văn hóa quan trọng nhằm bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa độc đáo của dân tộc Mông...
Khám phá trang phục truyền thống của người Ca Dong

Khám phá trang phục truyền thống của người Ca Dong

Trang phục truyền thống của người Ca Dong có giá trị sáng tạo, văn hóa, thẩm mỹ là sự kết tinh trong môi trường tự nhiên và đúc kết từ đời sống hàng ngày
Lào Cai: Độc lạ kéo co người Tày

Lào Cai: Độc lạ kéo co người Tày

Sự độc lạ của kéo co của đồng bào dân tộc Tày, tỉnh Lào Cai không không phải nam kéo với nam, nữ kéo với nữ mà ở đây nữ đấu với nam.
Cúng máng nước, sự tôn trọng thiên nhiên của người Ca Dong

Cúng máng nước, sự tôn trọng thiên nhiên của người Ca Dong

Cúng máng nước là lễ hội quan trọng bậc nhất để cầu mong thần rừng, thần nước phù hộ, đồng thời thể hiện sự tôn trọng thiên nhiên của người Ca Dong.
Thương nhớ Nậm Kéng

Thương nhớ Nậm Kéng

Ngược dốc quanh co chúng tôi tới Nậm Kéng vào cuối ngày, những mái nhà nhỏ bé của đồng bào dân tộc Xa Phó hiện rõ dưới ánh nắng hiếm hoi của mùa đông Tây Bắc.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động