Tiêu thụ đồ uống có cồn tăng nhanh, cần phương pháp tính thuế mới?

Đó là nội dung được bàn thảo nhiều tại Hội thảo công bố kết quả nghiên cứu “Chính sách thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ngành đồ uống có cồn tại Việt Nam: Thực trạng và khuyến nghị chính sách” vừa được Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương – CIEM (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) tổ chức vào sáng 8/4.

Tiêu thụ đồ uống có cồn tăng hơn gấp đôi trong 10 năm

Theo ông Nguyễn Hoa Cương – Phó Viện trưởng CIEM, báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) vào năm 2018 cho thấy, lượng đồ uống có cồn tiêu thụ ở Việt Nam, trong cả khu vực chính thức và phi chính thức có tốc độ tăng rất nhanh trong 10 năm trở lại đây.

Cụ thể, giai đoạn 2003-2005, lượng đồ uống có cồn tiêu thụ ở Việt Nam chỉ đạt trung bình 3,8 lít/ người/năm; giai đoạn 2008-2010 là 6,6 lít/ người/năm và đạt 8,3 lít/ người/năm trong giai đoạn 2015-2017.

“Như vậy, trong khoảng 10 năm, lượng tiêu thụ đồ uống có cồn bình quân của một người trong năm đã tăng hơn gấp đôi, với tốc độ tăng trung bình lên tới 8,1% năm” – ông Nguyễn Hoa Cương thông tin.

Lượng đồ uống có cồn tiêu thụ ở Việt Nam tăng nhanh
Nhiều kết quả nghiên cứu về đồ uống có cồn và khuyến nghị chính sách đối với mặt hàng này đã được đưa ra tại hội thảo

Trình bày báo cáo nghiên cứu của CIEM về Chính sách thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ngành đồ uống có cồn tại Việt Nam, bà Đặng Thị Thu Hoài – Trưởng ban Ban Nghiên cứu kinh tế ngành và lĩnh vực (CIEM) – cho rằng: Cùng với tỷ lệ tiêu thụ đồ uống có cồn tăng nhanh, tỷ lệ người lạm dụng rượu, bia trên tổng dân số (tiêu thụ ít nhất 60 gram cồn nguyên chất ít nhất 1 lần/1 tháng-HED) tăng từ 1,4% vào năm 2010 lên tới 14,4% vào năm 2016.

“Tỷ lệ dân số uống rượu bia cũng chưa bao giờ giảm, năm 2010 là 49,3% tổng dân số chưa bao giờ sử dụng rượu bia, nhưng đến năm 2016 tỷ lệ này chỉ còn 38,6%” – bà Đặng Thị Thu Hoài chia sẻ.

Tuy nhiên, vấn đề đáng quan tâm nhất hiện nay đó là, tỷ lệ tiêu thụ đồ uống có cồn tại khu vực phi chính thức rất cao. Giai đoạn 2003-2005, khu vực phi chính thức tiêu thụ 2,5 lít/người/năm trong khi khu vực chính thức là 1,2 lít/người/năm; giai đoạn 2008-2010 là 4,6 lít và 2 lít và giai đoạn 2015-2017 là 5,3 lít và 3,1 lít.

Phát biểu tại hội thảo, chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh – nguyên Viện trưởng CIEM cho rằng, việc sử dụng quá nhiều đồ uống có cồn không chỉ gây ảnh hưởng đến sức khoẻ, tính mạng của người dân mà còn gây ảnh hưởng đến trật tự xã hội.

Trên thực tế, để hạn chế sử dụng, tiêu thụ đồ uống có cồn, bảo vệ sức khoẻ người dân và giảm những tác động xã hội tiêu cực khác từ tiêu thụ đồ uống có cồn đến mức nguy hại, thời gian qua, chính sách quản lý nhà nước đối với ngành sản xuất rượu đã có nhiều sửa đổi. Ví dụ như, quy định về thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB), quy định quảng cáo đồ uống có cồn.

Trong vòng 15 năm qua, ngành công nghiệp rượu vang, rượu mạnh đã chịu tác động của 5 lần thay đổi thuế TTĐB. Mới đây nhất, thuế suất loại này đã tăng từ 50% vào năm 2015 lên 55% vào năm 2016 và 65% vào năm 2018. Đồng thời, giá tính thuế cũng bị thay đổi từ giá nhập khẩu thành bán buôn.

Tuy nhiên, tỷ lệ sử dụng đồ uống có cồn vẫn tăng lên rất nhanh trong thời gian qua, và có câu hỏi đặt ra rằng, liệu chính sách quản lý đối với đồ uống có cồn nói chung và chính sách thuế TTĐB với đồ uống có cồn nói riêng đã đạt được như kỳ vọng đề ra?. Nguyên nhân của vấn đề này là do đâu?.

Thay đổi cách tính thuế TTĐB với đồ uống có cồn?

Theo ông Nguyễn Hoa Cương, một trong những nguyên nhân khiến kết quả đạt được của chính sách không được như kỳ vọng, đó là: Phương pháp tính thuế tương đối theo giá bán buôn của sản phẩm đang áp dụng đối với ngành đồ uống có cồn tại Việt Nam không hiệu quả nếu xét trên khía cạnh giảm lượng cồn nguyên chất tiêu thụ vào và bảo vệ sức khoẻ người tiêu dùng, cũng như bảo đảm nguồn thu ngân sách nhà nước.

Cũng đồng tính với quan điểm này, bà Đặng Thị Thu Hoài cho rằng, hiện có 3 phương pháp tính thuế TTĐB phổ biến đối với ngành đồ uống có cồn: Thứ nhất, thuế tương đối: Là cách áp dụng thuế TTĐB dựa trên giá trị của sản phẩm. Cụ thể là mức thuế suất % trên giá bán của sản phẩm. Giá tính thuế có thể là giá bán xuất xưởng, giá bán buôn hoặc bán lẻ.

Thứ hai, thuế tuyệt đối là cách áp dụng một mức thuế TTĐB cố định (một giá trị tiền cụ thể) dựa trên sản lượng sản phẩm tiêu thụ. Phương pháp này có 2 cách, một là, áp thuế trên số lít tiêu thụ và 2 là, áp thuế dựa rên lượng cồn nguyên chất – LPA tiêu thụ. Phương pháp thứ ba là thuế hỗn hợp, đây là sự kết hợp giữa hai phương pháp tính tương đối hoặc tuyệt đối.

“Các quốc gia trên thế giới và khu vực có xu hướng áp dụng thuế hỗn hợp và tuyệt đối, vì có thể đáp ứng tốt hơn cách mục tiêu đối với quản lý nhà nước về đồ uống có cồn. Trong khi đó, tại Việt Nam đang áp dụng thuế TTĐB với đồ uống có cồn theo hướng thuế tương đối quy định tại Nghị định 108/2016/NĐ-CP”. – bà Đặng Thị Thu Hoài cho biết thêm.

Liên quan đến vấn đề này, ông Ludovic Ledru - đại diện Tiểu ban Rượu vang và Rượu mạnh (Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam) - nhận định: Mô hình đánh thuế theo phương pháp tương đối không đảm bảo công bằng giữa sản phẩm chất lượng cao và sản phẩm chất lượng thấp, thậm chí còn khuyến khích người tiêu dùng chuyển sang tiêu thụ các sản phẩm giá rẻ với nồng độ cồn từ trung bình đến cao.

Trên cơ sở đó, nhóm nghiên cứu của CIEM cho rằng, để phù hợp với xu hướng chung của thế giới và khu vực, Việt Nam cũng cần đề xuát một phương pháp tính thuế TTĐB mới đối với ngành đồ uống có cồn là cần thiết, nhằm đáp ứng hiệu quả hơn các mục tiêu quản lý nhà nước đối với lĩnh vực này. Trong đó, trước mắt, có thể áp dụng phương pháp tính thuế hỗn hợp dựa trên lít cồn nguyên chất thay cho thuế tương đối đang áp dụng hiện nay do những ưu điểm vượt trội của phương pháp này và phù hợp với bối cảnh, khả năng thích ứng của Việt Nam.

Liên quan đến việc Quốc hội đang dự định tăng thuế TTĐB với đồ uống có cồn trong thời gian tới, một số ý kiến tại hội thảo cho rằng, 2 năm qua, với sự xuất hiện của dịch bệnh Covid-19, các doanh nghiệp ngành đồ uống chịu thiệt hại rất nặng nề. Vì vậy việc tăng thuế thời điểm này cũng cần cân nhắc, bởi sự ổn định về chính sách thuế sẽ giúp doanh nghiệp phục hồi sản xuất kinh doanh, đồng thời nuôi dưỡng nguồn thu, hướng tới tăng thu ngân sách trong dài hạn.

Đặc biệt, trong bối cảnh đồ uống có cồn tại khu vực phi chính thức vẫn gia tăng mạnh và chiếm tỷ lệ cao như hiện nay, nhà nước cần đẩy mạnh quản lý khu vực này. Đây được đánh giá là yếu tố sống còn giúp Chính phủ đạt được các mục tiêu chính sách cả về việc giảm tiêu thụ đồ uống có cồn nói chung và giảm lạm dụng đồ uống có cồn nói riêng, cũng như tăng thu ngân sách.

Nguyễn Hòa
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Khuyến mãi

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Thu ngân sách nhà nước quý I/2024 tăng 9,8%

Thu ngân sách nhà nước quý I/2024 tăng 9,8%

Tổng thu ngân sách nhà nước quý I/2024 đạt 539,5 nghìn tỷ đồng, bằng 31,7% dự toán năm và tăng 9,8% so với cùng kỳ năm trước.
Agribank tiếp tục triển khai 8.000 tỷ đồng vốn tín dụng ưu đãi dành cho lĩnh vực lâm, thủy sản

Agribank tiếp tục triển khai 8.000 tỷ đồng vốn tín dụng ưu đãi dành cho lĩnh vực lâm, thủy sản

Agribank tiếp tục triển khai chương trình tín dụng ưu đãi dành cho lĩnh vực lâm sản, thủy sản với quy mô 8.000 tỷ đồng.
Lãi suất ngân hàng hôm nay ngày 29/3/2024: Đã có bao nhiêu ngân hàng tăng lãi suất?

Lãi suất ngân hàng hôm nay ngày 29/3/2024: Đã có bao nhiêu ngân hàng tăng lãi suất?

Tổng hợp lãi suất ngân hàng hôm nay ngày 29/3/2024, lãi suất tiết kiệm 29/3, giảm lãi suất huy động, lãi suất thấp, ngân hàng BIDV, VCB, VIB, MB.
Chứng khoán VNDirect thông báo sẽ hoạt động vào ngày 1/4

Chứng khoán VNDirect thông báo sẽ hoạt động vào ngày 1/4

Sáng 29/3, Công ty Cổ phần Chứng khoán VNDirect cho biết đã thực hiện thông luồng giao dịch thành công, dự kiến sẽ hoạt động vào ngày 1/4.
Ngân hàng Nhà nước công bố 14 ngân hàng có tầm quan trọng hệ thống năm 2024

Ngân hàng Nhà nước công bố 14 ngân hàng có tầm quan trọng hệ thống năm 2024

Ngân hàng Nhà nước vừa phê duyệt 14 ngân hàng nằm trong nhóm các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài có tầm quan trọng hệ thống năm 2024.

Tin cùng chuyên mục

VNDIRECT bị tấn công, Tổng giám đốc công ty khẳng định sẽ tập trung mọi nguồn lực vì quyền lợi khách hàng

VNDIRECT bị tấn công, Tổng giám đốc công ty khẳng định sẽ tập trung mọi nguồn lực vì quyền lợi khách hàng

Tổng Giám đốc Công ty Chứng khoán VNDIRECT - Nguyễn Vũ Long khẳng định, phía công ty đang tập trung mọi nguồn lực vì quyền lợi của khách hàng.
Bộ Công Thương tiếp tục chỉ đạo nóng việc thực hiện hóa đơn điện tử bản lẻ xăng dầu

Bộ Công Thương tiếp tục chỉ đạo nóng việc thực hiện hóa đơn điện tử bản lẻ xăng dầu

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên vừa ký Công điện chỉ đạo thực hiện nghiêm quy định về hóa đơn điện tử đối với hoạt động kinh doanh, bán lẻ xăng dầu.
Cổ phiếu TCB bùng nổ giao dịch, VN-Index cán mốc 1.290 điểm

Cổ phiếu TCB bùng nổ giao dịch, VN-Index cán mốc 1.290 điểm

Ngay từ đầu phiên, trong nhóm cổ phiếu ngân hàng, TCB đã tăng kịch trần dù sau đó hạ nhiệt nhưng đây vẫn là cổ phiếu tác động tích cực nhất tới chỉ số VN-Index.
Mới hoàn thành hơn 50% mục tiêu phát hành trái phiếu Chính phủ quý I/2024

Mới hoàn thành hơn 50% mục tiêu phát hành trái phiếu Chính phủ quý I/2024

Tính đến ngày 20/3, Kho bạc Nhà nước huy động được 72.774 tỷ đồng trái phiếu Chính phủ, đạt khoảng 57,3% kế hoạch của quý I/2024.
Tài xế công nghệ, người bán hàng online cần đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc

Tài xế công nghệ, người bán hàng online cần đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc

Đại biểu Quốc hội cho rằng, nhóm lao động công nghệ như tài xế công nghệ, shipper, bán hàng online cần đưa vào các trường hợp đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc.
Hai doanh nghiệp bị xử phạt vì không công bố thông tin liên quan phát hành trái phiếu

Hai doanh nghiệp bị xử phạt vì không công bố thông tin liên quan phát hành trái phiếu

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước vừa công bố quyết định xử phạt 2 doanh nghiệp vì sai phạm trong công bố thông tin liên quan đến phát hành trái phiếu.
Vốn điều lệ của hệ thống ngân hàng tăng 0,7%, tổng tài sản giảm 2,63%

Vốn điều lệ của hệ thống ngân hàng tăng 0,7%, tổng tài sản giảm 2,63%

Số liệu thống kê cập nhật mới nhất của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho thấy, đến cuối tháng 1/2024, tổng vốn điều lệ của hệ thống các tổ chức tín dụng tăng nhẹ.
Techcombank năm thứ hai liên tiếp được vinh danh nơi làm việc xuất sắc nhất Việt Nam

Techcombank năm thứ hai liên tiếp được vinh danh nơi làm việc xuất sắc nhất Việt Nam

Techcombank năm thứ hai liên tiếp vinh dự được GPTW vinh danh “Nơi làm việc xuất sắc nhất” với kết quả khảo sát đạt tỉ lệ 94%, tăng 7% so với 2022.
3 tháng đầu năm, Việt Nam đầu tư 22 dự án ra nước ngoài

3 tháng đầu năm, Việt Nam đầu tư 22 dự án ra nước ngoài

3 tháng đầu năm 2024, các doanh nghiệp Việt Nam đã đầu tư ra nước ngoài 22 dự án mới và 2 lượt điều chỉnh vốn đầu tư, với tổng vốn đăng ký đạt 28,94 triệu USD.
Khẩn trương triển khai ngay các biện pháp cần thiết để nâng hạng thị trường chứng khoán

Khẩn trương triển khai ngay các biện pháp cần thiết để nâng hạng thị trường chứng khoán

Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan khẩn trương triển khai ngay các biện pháp cần thiết để nâng hạng thị trường chứng khoán.
Cầu mua đẩy giá cuối phiên giúp VN-Index tăng nhẹ

Cầu mua đẩy giá cuối phiên giúp VN-Index tăng nhẹ

Trong bối cảnh thị trường diễn biến tương đối ảm đạm, hai mã ngành bán lẻ là MWG và MSN bật tăng, trở thành hai cổ phiếu tác động tích cực nhất tới VN-Index.
BAOVIET Bank nhận giải thưởng về mảng ngoại hối năm 2023

BAOVIET Bank nhận giải thưởng về mảng ngoại hối năm 2023

BAOVIET Bank nhận danh hiệu “Best Newcomer” cho mảng thị trường ngoại hối năm 2023, do Sở Giao dịch Chứng khoán London trao tặng dưới hứng kiến của NHNN.
Thu hút FDI quý I/2024 đạt hơn 6,17 tỷ USD

Thu hút FDI quý I/2024 đạt hơn 6,17 tỷ USD

Theo số liệu từ Cục Đầu tư nước ngoài, 3 tháng đầu năm 2024, Việt Nam thu hút được 6,17 tỷ USD vốn FDI, tăng 13,4% so với cùng kỳ năm 2023.
Chứng khoán VNDirect có thể hoạt động trở lại vào ngày mai (28/3)?

Chứng khoán VNDirect có thể hoạt động trở lại vào ngày mai (28/3)?

Trong thông báo mới nhất Công ty CP Chứng khoán VNDirect (VND) gửi tới khách hàng, VND khẳng định đang trong quá trình khắc phục và kết nối trở lại.
SeABank - Nơi những người dành cả thanh xuân để cống hiến

SeABank - Nơi những người dành cả thanh xuân để cống hiến

Trên hành trình 30 năm phát triển, kết nối giá trị cuộc sống của SeABank luôn có những người tận tâm gắn bó, nhiệt huyết đam mê, dành cả thanh xuân để cống hiến
Hoàn thiện chuỗi sản xuất thông minh, lợi thế để Việt Nam thu hút vốn ngoại

Hoàn thiện chuỗi sản xuất thông minh, lợi thế để Việt Nam thu hút vốn ngoại

Tiếp tục hoàn thiện chuỗi sản xuất sẽ tạo ra những lợi thế quan trọng để Việt Nam hấp dẫn các nhà đầu tư nước ngoài.
Từ ngày 1/7, chính thức chi trả an sinh xã hội qua tài khoản

Từ ngày 1/7, chính thức chi trả an sinh xã hội qua tài khoản

Hiện việc chi trả an sinh xã hội qua tài khoản vẫn đang thí điểm tại một số địa phương, dự kiến sau ngày 1/7 sẽ chính thức triển khai nhân rộng trên toàn quốc.
Nhận diện điểm sáng kinh doanh năm 2024: Kênh đầu tư nào hấp dẫn?

Nhận diện điểm sáng kinh doanh năm 2024: Kênh đầu tư nào hấp dẫn?

Theo chuyên gia, năm 2024 là thời điểm để các nhà đầu tư tham gia vào chuỗi cung ứng giá trị cao, góp phần tạo động lực lớn cho tăng trưởng kinh tế.
Ngân hàng Việt có nhiều cơ hội hợp tác với doanh nghiệp FDI

Ngân hàng Việt có nhiều cơ hội hợp tác với doanh nghiệp FDI

Các ngân hàng Việt đã đầu tư nguồn lực, công nghệ, chính sách phù hợp cho phân khúc FDI nhằm đồng hành lâu dài cùng sự phát triển của các doanh nghiệp này.
Đánh dấu 25 năm thành lập, Manulife Việt Nam tung sản phẩm mới với cam kết hoàn phí

Đánh dấu 25 năm thành lập, Manulife Việt Nam tung sản phẩm mới với cam kết hoàn phí

Sản phẩm bảo hiểm nhân thọ “An Tâm Vui Sống 2.0” với thời gian đóng phí ngắn nhưng được bảo vệ dài và cam kết hoàn phí lên đến 110% cùng nhiều quyền lợi khác.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động