Thích ứng và đổi thay sau dịch bệnh

Năm 2020 và năm 2021, dịch bệnh COVID-19 lan rộng đến hầu hết các địa phương trong cả nước. Nhiều huyện, thành phố buộc phải cách ly, các phương tiện vận tải bị hạn chế, cước vận chuyển tăng cao… dẫn đến việc tiêu thụ nông sản đứng trước không ít khó khăn, thách thức.

Thương mại điện tử sẽ là xu hướng tiêu dùng phổ biến

Trước tình hình này, để phù hợp với tình hình mới, Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) đã tiên phong đi đầu trong việc ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số cho các hoạt động xúc tiến thương mại, tiêu thụ hàng hóa. Trong đó, phối hợp với các đơn vị, địa phương tổ chức hàng trăm chương trình kết nối giao thương, liên kết tiêu thụ và cung cấp thông tin thị trường trong và ngoài nước cho doanh nghiệp, HTX - có những phiên kết nối đến 400 - 500 điểm cầu trong và ngoài nước.

Với thị trường có sức tiêu thụ lớn như Hà Nội, Sở Công Thương Hà Nội đã khẩn trương phối hợp với Sở Công Thương các tỉnh để thu thập thông tin về những đặc sản vùng miền có thương hiệu, đủ điều kiện để giới thiệu trên 365 website và 35 sàn thương mại điện tử (TMĐT). Song song với đó, tổ chức các sự kiện xúc tiến, quảng bá để tiêu thụ nông sản cho bà con.

“Khi Hà Nội tổ chức xúc tiến đưa hàng hóa từ các tỉnh miền núi, vùng cao về tiêu thụ, mới thấy, nông sản địa phương rất đa dạng, chất lượng rất thơm ngon. Tuy nhiên, đa phần là chưa có thương hiệu, sản phẩm chưa được nhiều người tiêu dùng biết tiếng do bà con chủ yếu bán hàng qua truyền miệng, người quen giới thiệu, hoặc tự giao dịch qua các trang facebook, zalo của cá nhân… Hình thức và cách bao gói, bảo quản của nhiều sản phẩm còn rất thô sơ” – bà Trần Thị Phương Lan – Quyền giám đốc Sở Công Thương Hà Nội chia sẻ.

Để tháo gỡ những hạn chế này, Sở Công Thương Hà Nội đã chủ động phối hợp với các đơn vị, đào tạo, tập huấn cách trình bày tem nhãn, cách sơ chế, đóng gói, chế biến để nông sản của bà con đảm bảo an toàn thực phẩm, đủ điều kiện bày bán tại hệ thống phân phối lớn như: BigC, Aeon, Coop Mart, Hapro Mart, Vinmart…

Bằng cách làm này, rất nhiều nông sản, đặc biệt là xoài Sơn La, nhãn Hưng Yên, vải Lục Ngạn, mận Bắc Hà, sầu riêng Đắc Nông, bơ Gia Lai, nho Ninh Thuận… đã được đẩy mạnh tiêu thụ với sản lượng tăng rõ rệt. Đáng ghi nhận hơn cả là, việc đưa sản phẩm vào tiêu thụ trên hệ thống phân phối lớn và các sàn TMĐT đã giúp người nông dân - trong đó có một bộ phận đồng bào dân tộc thiểu số - từ chỗ bỡ ngỡ với việc giao dịch TMĐT, nay đã xem đây là kênh bán hàng mới mẻ mà hiệu quả. Đồng thời, qua đây, bà con cũng bắt đầu nhận thức, ý thức được rằng, nông sản được sản xuất đảm bảo an toàn và đạt tiêu chuẩn sẽ có được giá bán tốt hơn và tiêu thụ mạnh hơn rất nhiều.

Tới đây, để việc tiêu thụ nông sản, trong đó có nông sản miền núi, được thuận lợi và đạt giá trị cao, ông Tạ Mạnh Cường – Trưởng Phòng phát triển năng lực xúc tiến thương mại - Cục Xúc tiến thương mại, cho rằng: Công tác xúc tiến thương mại phải nhận được sự quan tâm của tất cả các cấp, các ngành và các địa phương nhằm tạo điều kiện để người nông dân làm ra những sản phẩm đạt chất lượng tốt nhất và xây dựng được thương hiệu cho sản phẩm.

Hiện tại, với vai trò của mình, Cục Xúc tiến thương mại đã trình Chính phủ đề án “Chuyển đổi số thích ứng với TMĐT”; nỗ lực hợp tác với Tổng công ty Bưu điện Việt Nam và Tổng công ty Bưu chính Viettel hỗ trợ các địa phương đưa nông sản lên sàn TMĐT trong nước và quốc tế nhằm giúp các đầu mối cung ứng nông sản tiếp cận nhanh chóng, hiệu quả với thị trường tiêu dùng theo xu hướng mới. Bên cạnh đó, để khắc phục những hạn chế khi người nông dân đưa nông sản lên sàn TMĐT, Cục Xúc tiến thương mại đang phối hợp với Liên minh HTX xây dựng chương trình đào tạo tập huấn cho hộ nông dân, HTX, các cơ sở sản xuất nhỏ để khi đến mùa vụ thu hoạch, người dân có thể trực tiếp livestream trên những phương tiện sẵn có (máy tính, điện thoại thông minh có kết nối internet). Theo kế hoạch, tháng 11, 12/2021 sẽ có 10 tỉnh trên cả nước được lựa chọn để thực hiện hoạt động này.

Với các hoạt động xúc tiến thương mại đã và đang được triển khai mạnh mẽ, hy vọng, các HTX, người nông dân sẽ sớm thích nghi được với phương thức tiêu thụ mới, từ đó có những thay đổi trong sản xuất, chế biến, bảo quản để nông sản miền núi bớt rủi ro trước biến động của thị trường.