Quan hệ song phương Việt Nam - Nga ngày càng sâu sắc và thúc đẩy đầu tư

Việt Nam và Nga đã thiết lập quan hệ đối tác chiến lược vào năm 2001 và nâng mối quan hệ này lên quan hệ đối tác chiến lược toàn diện vào năm 2012, mở đường cho việc tăng cường quan hệ kinh tế. Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam-Liên minh Kinh tế Á-Âu (EAEU) có hiệu lực vào tháng 10/2016 đã nâng quan hệ kinh tế và thương mại lên một tầm cao mới. Kim ngạch thương mại giữa hai nước đã tăng 28,6% so với cùng kỳ năm 2018 trong khi xuất khẩu từ Nga sang Việt Nam tăng hơn gấp đôi. Tổng giá trị xuất khẩu sang Việt Nam đạt 2,1 tỷ USD trong khi xuất khẩu của Việt Nam sang Nga đứng đầu 2,44 tỷ USD - tăng 12,8%.

Mặc dù Việt Nam và Nga cách xa nhau về mặt địa lý, nhưng cơ hội kinh doanh giữa hai nước ngày càng tăng. Nga đứng thứ 24 trong số 129 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam, với 123 dự án đăng ký - chủ yếu trong lĩnh vực dầu khí. Tổng vốn đăng ký của các dự án này là 932 triệu USD. Công ty điện tử lớn nhất của Nga, ROSTEC là một trong những nhà đầu tư lớn nhất và lâu đời nhất của Nga tại Việt Nam, cung cấp về kỹ thuật và công nghệ quân sự. Trong những năm gần đây, công ty đã và đang mở rộng đầu tư vào các lĩnh vực dân sự khác như chăm sóc sức khỏe, ô tô, công nghệ nông nghiệp và hơn thế nữa. Tỷ trọng của các sản phẩm dân dụng trong tổng doanh thu của họ sẽ vượt quá 50% vào năm 2025 tại Việt Nam.

Các mặt hàng xuất khẩu chính của Nga sang Việt Nam bao gồm cây ngũ cốc, sản phẩm lương thực, nguyên liệu khoáng sản và kim loại. Nga cũng là nhà cung cấp vũ khí, trang thiết bị quân sự lớn nhất cho Việt Nam - trang bị những vũ khí công nghệ cao hiện đại phục vụ an ninh, quốc phòng. Xuất khẩu chính của Việt Nam sang Nga bao gồm các sản phẩm kỹ thuật điện, điện thoại di động, hàng dệt may, thực phẩm và đồ uống và cà phê. Trong số các trụ cột quan trọng nhất của quan hệ kinh tế Nga-Việt là lĩnh vực năng lượng (dầu khí). Các ngành nông nghiệp, thực phẩm và du lịch cũng ngày càng trở nên quan trọng trong mối quan hệ kinh tế thương mại song phương của hai nước. Việt Nam có 22 dự án đầu tư sang Nga, trị giá gần 3 tỷ USD. Một trong những khoản đầu tư lớn nhất và đáng chú ý nhất của Việt Nam gồm có 2,7 tỷ đô la Mỹ của Tập đoàn TH vào các trang trại bò sữa ở vùng Primorye.

Thăm dò và khai thác dầu khí đã và đang là một trụ cột quan trọng của hợp tác kinh tế Việt - Nga. Doanh nghiệp Nga-Việt Vietsovpetro là công ty lớn thứ tám ở Việt Nam và sản xuất một phần ba lượng dầu của cả nước. Các nhà lãnh đạo ở cả hai nước đang khuyến khích thăm dò và khai thác dầu khí trên thềm lục địa của cả hai nước. Novatek, nhà sản xuất khí đốt độc lập lớn nhất của Nga, đã ký Biên bản ghi nhớ (MoU) với Ủy ban nhân dân tỉnh Ninh Thuận để phát triển một dự án sản xuất năng lượng LNG (khí tự nhiên hóa lỏng trọng tải thấp) tích hợp tại Việt Nam. Các tập đoàn dầu khí lớn của Nga như Gazprom và Rosneft dự kiến ​​sẽ tham gia vào nhiều dự án nữa ở thềm lục địa của Việt Nam vào năm 2030. Tăng trưởng kinh tế của Việt Nam đang thúc đẩy nhu cầu năng lượng, đặc biệt là than, dầu và khí đốt. Nhu cầu trong lĩnh vực điện đã tăng 13% kể từ năm 2000 và dự kiến ​​sẽ tăng ở mức 8% đến năm 2030. Xem xét điều này, các nhà đầu tư từ Nga, một trong những nhà xuất khẩu khí đốt tự nhiên lớn nhất và là nơi sản xuất than lớn thứ hai dự trữ trên thế giới, sẽ có lợi nhuận khi cung cấp cho thị trường đang phát triển này.

Về mặt hàng thực phẩm, các mặt hàng xuất khẩu chính của Việt Nam từ Nga bao gồm bánh kẹo, sữa bột, ngũ cốc, nguyên liệu làm thức ăn chăn nuôi, rượu, dầu ăn và các loại khác. Theo Trung tâm Xuất khẩu của Nga tại Việt Nam, ngày càng nhiều sản phẩm nông nghiệp của Nga đang tiến vào thị trường nội địa của Việt Nam. Dầu hướng dương, hạt thông, quả óc chó và ngũ cốc là một trong những sản phẩm Nga được ưa chuộng nhất tại Việt Nam. Nga là nhà cung cấp lúa mì hàng đầu cho Việt Nam trong khi Việt Nam là nước mua lúa mì lớn thứ tư của Nga. Hiệp hội các nhà bán lẻ Việt Nam (AVR) đã thường xuyên tổ chức chương trình Kết nối giao thương Việt - Nga gồm các doanh nghiệp sản xuất và cung ứng, phân phối bán lẻ và doanh nghiệp xuất nhập khẩu của Nga đã tham gia, giới thiệu các sản phẩm thực phẩm của Nga tại Việt Nam. Các siêu thị lớn tại Hà Nội cũng được tham gia nhằm tăng cường kết nối thương mại giữa hai nền kinh tế.