Nghịch lý lao động toàn cầu

Cạnh tranh giữa các ngành

Đại dịch đã gây xáo trộn mạnh mẽ cho thị trường lao động, đặc biệt là ở Mỹ, nơi tỷ lệ thất nghiệp tăng vọt lên 14,8% vào tháng 4/2020 trước khi giảm xuống mức 5,9% (vẫn ở mức cao) vào tháng 6/2021. Một cuộc khảo sát vào tháng 3 cho thấy 20% người lao động chuyển việc trong thời kỳ đại dịch.

Tình trạng thiếu lao động diễn ra trên toàn cầu

Trong thời kỳ đại dịch, các công việc thiết yếu và từ xa vẫn tiếp tục, trong khi các công việc đòi hỏi sự tương tác trực tiếp phần lớn đã biến mất. Những người thất nghiệp tìm kiếm việc làm trong một số ít ngành đã tích cực tuyển dụng, chuyển đổi ngành nghề và các ngành để làm việc đó. Tại Mỹ, ít nhất 1,7 triệu công nhân ngành du lịch và khách sạn đã mất việc kể từ quý IV năm 2019 hoặc đã tìm được việc làm trong một lĩnh vực khác hoặc rời bỏ lực lượng lao động hoàn toàn, khiến các nhà tuyển dụng khó khăn hơn nhiều trong việc tìm kiếm các ứng viên có kinh nghiệm cần thiết. Một cuộc khảo sát vào tháng 1 cho thấy 2/3 số người thất nghiệp “đang cân nhắc nghiêm túc việc thay đổi nghề nghiệp hoặc lĩnh vực làm việc” và 1/3 đã bắt đầu đào tạo lại để làm việc đó.

Giờ đây, khi nền kinh tế đã mở cửa hoàn toàn trở lại, nhu cầu về các dịch vụ trực tiếp, chẳng hạn như lễ tân hay lao động sản xuất đang gia tăng. Tỷ lệ tuyển dụng việc làm của Mỹ trong lĩnh vực sản xuất đã tăng hơn gấp đôi so với mức độ trước đại dịch; Vương quốc Anh cũng cao hơn 30%; và các dịch vụ chuyên môn, khoa học và kỹ thuật của Canada đã tăng 33,4%. Nhu cầu lao động mạnh mẽ trong nhiều ngành công nghiệp đang đặt những ngành đó cạnh tranh với nhau khi mà các ứng viên đứng trước bối cảnh có vô số việc làm mở ra.

Lo ngại rủi ro

Một số công việc trở nên rủi ro hơn trong đại dịch Covid-19 và những người sử dụng lao động của những công việc này sẽ thấy khó khăn hơn trong việc thu hút người lao động với mức lương trước đại dịch. Ví dụ, mức lương của nhân viên dịch vụ ăn uống có thể tăng lên, vì những người đầu bếp đã chứng kiến tỷ lệ tử vong quá mức, tăng 60% vào năm 2020 so với thời điểm không xảy ra đại dịch. Ngoài ra, tiếp xúc với một người dương tính với Covid-19 có thể phải tự cách ly, đó là luật ở Vương quốc Anh cho đến giữa tháng 8/2021. Rủi ro đó làm tăng mức lương bảo lưu, mức bồi thường tối thiểu mà một lao động yêu cầu để chấp nhận công việc đó. Giữ mức lương không đổi, có nghĩa là người lao động sẽ bị thu hút nhiều hơn vào những công việc có rủi ro thấp hơn, đặc biệt là những công việc có thể được thực hiện từ xa.

Đối với những ngành khác, nguy cơ mắc bệnh khiến họ không thể tiếp cận lực lượng lao động. Một cuộc khảo sát ở Mỹ cho thấy, hơn 3 triệu người thất nghiệp do lo sợ nhiễm Covid-19 vào tháng 6. Những người sống với các cộng đồng có nguy cơ cao hoặc những người không thể tiêm chủng, chẳng hạn như trẻ em, đã bị bị ảnh hưởng nặng nề. Ngoài ra, việc thiếu dịch vụ chăm sóc trẻ em sẵn có đã có tác động không cân xứng đến các bà mẹ đang đi làm trên khắp thế giới, nhiều người trong số họ đã ra khỏi lực lượng lao động trong thời kỳ đại dịch. Nhưng khi số lượng người được tiêm chủng tăng lên, trẻ em dưới độ tuổi 12 được tiêm phòng rõ ràng, nhiều trường học mở cửa trở lại, phụ nữ hy vọng sẽ có thể tham gia trở lại lực lượng lao động. Tất nhiên, việc phổ biến vắc-xin chậm và do dự vắc-xin có thể vẫn còn là thách thức ở một số nơi trên thế giới.

Nhiều vắc-xin hơn và linh hoạt hơn

Cách đơn giản nhất để tăng nguồn cung lao động hiện có là tăng tỷ lệ tiêm chủng. Các quốc gia có tỷ lệ lớn dân số được tiêm chủng sẽ làm giảm sự lây lan và những rủi ro liên quan đến việc quay trở lại làm việc. Đối với những ngành mà nhân viên có thể làm việc từ xa, sắp xếp công việc linh hoạt hơn có thể giúp thu hút người nộp đơn. Các cuộc khảo sát cho thấy một phần đáng kể người lao động và người nộp đơn mong muốn được sắp xếp phù hợp như vậy.

Ngoài ra, người sử dụng lao động có thể đầu tư vào công nghệ để tiết kiệm lao động và tăng năng suất của những người lao động hiện có. Đầu tư vào thiết bị và phần mềm đã rất mạnh ở các quốc gia nơi người sử dụng lao động đang gặp khó khăn trong việc tìm kiếm công nhân. Những khoản đầu tư đó có thể đã được đền đáp. Năng suất lao động trong lĩnh vực sản xuất của Mỹ công bố mức tăng mạnh nhất so với năm trước trong hơn một thập kỷ. Tại Vương quốc Anh, tăng trưởng năng suất trong lĩnh vực sản xuất, cũng như bán buôn, bán lẻ và sửa chữa ôtô, tăng vọt. Mặc dù tăng trưởng năng suất suy yếu ở Canada nhưng đã cực kỳ mạnh mẽ trong thương mại bán lẻ.

Mức lương cao hơn gần như chắc chắn sẽ thu hút nhiều người nộp đơn hơn. Tất nhiên, việc tăng lương sẽ cắt giảm lợi nhuận hoặc cần phải chuyển chi phí cho khách hàng, đây có thể là một thách thức. Tuy nhiên, tăng trưởng tiền lương trong một số lĩnh vực nhất định, chẳng hạn như sản xuất, có vẻ thấp so với mức độ thắt chặt của thị trường lao động. Ví dụ, các vị trí tuyển dụng ở Anh trong lĩnh vực sản xuất cao hơn so với trước đại dịch, nhưng tăng trưởng tiền lương chỉ đạt trung bình 1,8% trong hai năm qua, thấp hơn đáng kể so với mức tăng trưởng đã thấy trước đại dịch. Tăng trưởng tiền lương trong lĩnh vực khai thác và sản xuất của Canada là đặc biệt yếu, mặc dù vị trí tuyển dụng tăng trưởng mạnh. Do rủi ro cao của hoạt động sản xuất trực tiếp, có thể cần tăng lương nhiều hơn để đáp ứng nhu cầu.

Không có giải pháp duy nhất nào cho những thách thức mà người sử dụng lao động phải đối mặt trong thị trường lao động ngày nay. Một số thách thức đang bắt đầu giảm bớt khi nhiều người đã được tiêm chủng hơn và rủi ro đang giảm xuống. Tuy nhiên, những thay đổi trong sở thích của người tiêu dùng và công nhân có thể sẽ tiếp tục. Một số người sử dụng lao động sẽ phải tiếp tục tăng lương, trong khi những người khác có thể cần sự linh hoạt hơn để thu hút người lao động cần thiết.