Phát huy lợi thế nông sản

Tranh thủ những ưu đãi "vàng"

Ông Ngô Chung Khanh - Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên - cho rằng, các FTA thế hệ mới đã và đang tạo ra cơ hội rất tốt cho hàng nông sản Việt Nam. Cụ thể, với Hiệp định Đối tác toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), hàng loạt nông sản XK của các nước thành viên, trong đó có Việt Nam sẽ được giảm thuế. Mức độ cắt giảm thuế rất rộng, gần 100% biểu thuế sẽ được giảm về mức 0%, tuy nhiên, lộ trình ngắn hay dài phụ thuộc vào độ nhạy cảm của mặt hàng đó.

Thay đổi cách thức sản xuất để tạo ra sản phẩm chất lượng

Tại thị trường Canada, Việt Nam đã đạt được thỏa thuận 100% kim ngạch XK gỗ được xóa bỏ thuế quan; xóa bỏ thuế nhập khẩu gạo ngay khi hiệp định có hiệu lực. Với thị trường Nhật Bản, Việt Nam được xóa bỏ thuế quan 78% kim ngạch XK nông sản, 91% kim ngạch XK thủy sản và 97% kim ngạch XK gỗ ngay khi hiệp định có hiệu lực. Cùng với đó, Chile, Peru cũng đồng ý xóa bỏ thuế xuất nhập khẩu với các mặt hàng nông sản, thủy sản có thế mạnh của Việt Nam.

Còn tại hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA), các loại thuế sẽ giảm trong khoảng 7 - 10 năm tới. Nhiều mặt hàng của Việt Nam sẽ được giảm thuế về 0 - 4% ngay lập tức như hạt tiêu (hiện nay là 0-11%), gạo tấm XK, các sản phẩm từ hạt cũng được giảm về 0%; 50% dòng thuế sẽ bị xóa bỏ.

Hóa giải thách thức

Những lợi ích mà các FTA mang lại là rất lớn, tuy nhiên, ông Ngô Chung Khanh cũng cảnh báo, quá trình hội nhập trong giai đoạn mới này trở nên khó lường hơn với nhiều thách thức. Đó là việc cắt giảm thuế nhập khẩu sẽ tăng sức ép cạnh tranh cho nhà sản xuất trong nước, không chỉ về giá mà còn về chất lượng và vệ sinh an toàn thực phẩm. Người tiêu dùng Việt Nam sẽ tiêu thụ nhiều hơn các sản phẩm thịt bò (Australia, Mỹ, EU), thịt lợn (Mỹ, EU), thịt gà (Mỹ), sữa và các sản phẩm sữa (Australia, New Zealand, Nhật Bản)… vốn đang khá được ưa chuộng. Mặt khác, XK cũng sẽ gặp thách thức trong việc đáp ứng nguồn gốc xuất xứ để bảo đảm quyền lợi hưởng ưu đãi và các quy định của thị trường nhập khẩu.

Để có thể phát triển mạnh thị trường nông sản trong nước tiến tới hội nhập kinh tế quốc tế, các chuyên gia trong ngành nông nghiệp cho rằng, về phía doanh nghiệp, phải biết biến thách thức thành cơ hội; thay đổi cách thức sản xuất, hoạt động để tạo ra các sản phẩm có chất lượng, đáp ứng được thị hiếu của người tiêu dùng trong nước và trên thế giới.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Trần Thanh Nam đề xuất, cần tổ chức lại thị trường tiêu thụ nông sản trong bối cảnh hội nhập quốc tế, kết nối với mạng lưới tiêu thụ toàn cầu; nâng cao vị thế và khả năng cạnh tranh của hàng nông sản Việt Nam, cả thị trường nội địa và quốc tế; cần tạo ra dư địa cần thiết để tạo điều kiện cho DN Việt Nam phát triển.