OCOP bứt phá doanh số nhờ chiến lược marketing hướng tới giới trẻ

Tái định vị OCOP trong không gian số của người trẻ

Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) đang bước vào giai đoạn tăng trưởng dựa nhiều hơn vào thị trường tiêu dùng hiện đại, đặc biệt là nhóm khách hàng trẻ, đây là lực lượng chi phối các xu hướng mua sắm, lan tỏa nội dung và định hình tiêu chuẩn sản phẩm trên môi trường số. Trong bối cảnh thương mại điện tử bùng nổ và hành vi tiêu dùng chuyển dịch mạnh sang nền tảng video ngắn, livestream và mua sắm xã hội, các chủ thể OCOP đang tiến hành một cuộc “cải tổ ngôn ngữ thương hiệu” để phù hợp với người trẻ, đặc biệt là thế hệ Gen Z: trực quan, cá nhân hóa và giàu tính tương tác.

Giới trẻ dành phần lớn thời gian trên mạng xã hội và không thích những nội dung nặng tính mô tả truyền thống. Với OCOP, mấu chốt của chiến lược digital marketing nằm ở ba điểm: Đưa sản phẩm vào đúng dòng chảy nội dung nơi người trẻ đang hiện diện; kể câu chuyện bản địa theo nhịp hiện đại; và kích hoạt hành vi mua ngay trên nền tảng trải nghiệm. Nhờ cách làm này, các sản phẩm OCOP không chỉ tăng lượt xem mà còn tăng “độ gắn kết”, tạo tiền đề cho chuyển đổi đơn hàng và tái mua.

Nhiều địa phương đã chủ động xây dựng đội ngũ nội dung trẻ ngay tại hợp tác xã hoặc cơ sở sản xuất. Việc “Gen Z hóa nhân sự marketing” giúp nội dung OCOP được kể bằng góc độ của người trẻ nhưng vẫn giữ nguyên giá trị bản sắc nông sản, làng nghề và câu chuyện con người địa phương. Khác với quảng cáo một chiều, OCOP chuyển sang mô hình “content native”, tức là nội dung gốc được sáng tạo để phù hợp nền tảng thay vì cố nhồi nhét vào khuôn mẫu truyền thống. Các định dạng phổ biến bao gồm video 15 - 60 giây bắt trend âm thanh, phụ đề ngắn, nhịp dựng nhanh và hình ảnh sử dụng sản phẩm trong bối cảnh đời sống như ăn vặt đêm, morning routine, bếp sinh viên hoặc thói quen chăm sóc cá nhân tối giản.

Song song với đó, những người truyền cảm hứng trên mạng xã hội, các nhóm review đặc sản vùng miền, đang tạo hiệu quả vượt trội cho sản phẩm bản địa. Thước đo hiệu quả của các chiến dịch không chỉ dừng ở số lượng người theo dõi, mà là độ tin cậy, mức độ gần gũi và khả năng “đặt OCOP vào ngữ cảnh tiêu dùng tự nhiên”. Nhiều thương hiệu OCOP thừa nhận rằng, một phiên livestream 30 phút cùng nhà sáng tạo nội dung số có khả năng tạo ra doanh thu tương đương 1 - 2 tháng bán truyền thống tại chợ địa phương, nhờ mức độ tương tác và tần suất chốt đơn được kích hoạt bằng khuyến mãi có giới hạn thời gian.

Ở Khánh Hoà, Hợp tác xã kinh doanh dịch vụ Xuân Hải đã mạnh dạn dịch chuyển mô hình tiếp cận sang “kể chuyện thương hiệu”, thay vì chỉ chú trọng hình ảnh sản phẩm. Ông Trần Cao Tiên, Giám đốc Hợp tác xã, chia sẻ: “Để người trẻ tin và mua lại, nội dung phải ‘sống’ với họ. Video chăm sóc cây táo và cây nho khiến chốt đơn tăng bất ngờ. Đặc sản bây giờ không còn nằm trên kệ, mà nằm trong câu chuyện và khung trải nghiệm của người kể chuyện”.

Không chỉ dừng lại ở mục tiêu bán hàng, digital marketing còn giúp OCOP xây dựng nhận diện thương hiệu vượt khỏi địa giới hành chính. Khi nội dung của các hợp tác xã hoặc chủ cơ sở được phân phối đều đặn, thương hiệu OCOP hình thành tài sản lòng tin. Bản sắc vùng miền trở thành một phần “IP thương hiệu” có thể dịch ra đồ uống fusion, snack cá tính hoặc nghi lễ sống ảo check-in online. Chính sự chuyển đổi này đã tạo ra một đợt tăng trưởng kép: Vừa tăng khả năng mở rộng thị trường nội địa, vừa thu hút kiều bào trẻ - nhóm khách hàng vừa hoài niệm gốc gác, vừa cực kỳ năng động trên nền tảng video toàn cầu.

Một nhà sáng tạo nội dung số trên TikTok nhận định, OCOP có đặc tính phân tán, điều đáng ghi nhận là họ không tự phát nữa, mà bắt đầu hiểu logic phân phối nội dung để tạo conversion. 

“Khi livestream được đẩy đúng khung giờ Gen Z hoạt động, ví dụ 21:00 - 0:30, lượng traffic vào gian hàng tăng 5 - 7 lần và bình quân mỗi phiên live có thể tạo 200 - 500 đơn. Tuy nhiên, rào cản lớn là quản trị đơn hàng, POS và dữ liệu giữ chân khách. Làm digital thật, nhưng phải vận hành bằng dữ liệu thật mới đi xa được”, người này nói. 

Nhìn từ phía khách hàng trẻ, hành trình mua OCOP hiện đã được rút ngắn đáng kể nhờ mô hình social commerce. Nếu trước đây người tiêu dùng phải tìm sản phẩm qua từ khóa, so sánh giá và đọc mô tả dài, thì nay, sản phẩm được nhìn thấy qua video bắt trend; xúc cảm và niềm tin được tạo qua livestream, câu chuyện nghệ nhân, hỏi và trả lời trực tiếp; hành vi mua diễn ra khi voucher, combo và lời kêu gọi hành động xuất hiện đúng thời điểm.

Tối ưu chuyển đổi và mở rộng quy mô doanh số

Bài toán doanh số của OCOP trên môi trường số đang dịch chuyển từ việc xây dựng độ chú ý sang quản trị chuyển đổi, mở rộng thị trường và giữ chân khách hàng. Để tạo lực kéo bền vững, các chiến dịch OCOP hiệu quả đều có 4 lớp tối ưu: Sáng tạo nội dung, phân phối nội dung, chuyển đổi mua và giữ chân khách hàng.

Trước tiên, nội dung OCOP không còn là những clip mô tả quy trình thuần túy mà được đầu tư thành “chuỗi nội dung có IP”, đây là tài sản nội dung. Các cơ sở OCOP chìm sâu vào sản xuất các chuỗi nội dung 60 giây, “Nhật ký OCOP bếp địa phương”, hoặc các thử thách ẩm thực cộng đồng. Trọng điểm là con người thật, bối cảnh thật, cảm xúc thật. Nhân vật nghệ nhân và chủ cơ sở xuất hiện đều đặn giúp khán giả trẻ ghi nhớ khuôn mặt, giọng nói và vùng miền, những yếu tố tạo nên điểm neo nhận diện thương hiệu. Tính đều đặn đóng vai trò lớn trong việc củng cố lòng tin hơn là làm một clip “viral một lần rồi mất hút”.

Lớp tối ưu tiếp theo chính là phân phối nội dung. Nhiều cơ sở OCOP đã xây đồng thời ba kênh: social feed qua TikTok, livestream qua TikTok Live và gian hàng thương mại tối ưu trên TikTok Shop để rút ngắn hành trình “bấm chốt đơn”. 

Lớp thứ ba, chuyển đổi mua, được kích hoạt bằng các đòn bẩy tâm lý phù hợp với hành vi người trẻ. OCOP thử nghiệm voucher ẩn trong video, “flash deal theo khung giờ 21:00 - 1:00”, vòng quay mã giảm giá, code tag bạn bè trong livestream hoặc nhiệm vụ share story đổi quà. Những hoạt động này chưa cần cầu kỳ, nhưng tạo cảm giác “game hóa dịp mua” khiến khách hàng trẻ xem mua sắm giống một trải nghiệm săn quà hơn là một tác vụ tiêu dùng đơn điệu. Các nhóm sản phẩm OCOP snack, đồ uống, gia vị và chăm sóc bản sắc bản địa là các ngành có tỷ lệ chuyển đổi cao nhất khi áp dụng mô hình này.

Ngoài ra, digital marketing không dừng ở chốt đơn mà tiếp tục duy trì bằng các hình thức đổi quà. Từng thực hiện buổi livestream cho 1 hợp tác xã ở Quảng Bình, Quỳnh Anh - một nhà sáng tạo nội dung số trên TikTok cho biết, hợp tác xã đã triển khai chiến dịch “Kể chuyện 60s - đổi quà 100%” trong 14 ngày. “Kết quả, 28% khách mua lại trong 30 ngày tiếp theo. Doanh số tăng, nhưng giá trị chiến lược còn lớn hơn: Hình thành cộng đồng kể chuyện cùng thương hiệu - một tài sản “định vị cảm xúc” mà quảng cáo truyền thống không có được”, Quỳnh Anh nhớ lại.

Digital marketing đang mở cho OCOP hai dư địa tăng trưởng là thị trường nội địa đa vùng và tệp khách hàng kiều bào trẻ ở nước ngoài. Tuy nhiên, để giữ đà bứt phá doanh số, trọng tâm sắp tới không chỉ là tiếp tục kể chuyện hấp dẫn, mà là thiết lập hệ thống KPI chuẩn hóa, tối ưu đo lường và quy trình quản trị đơn hàng. Đây là yếu tố quyết định khả năng mở rộng quy mô mà không vỡ trận khi đơn tăng đột biến.

Sản phẩm OCOP có lợi thế khác biệt mà chỉ môi trường số mới giúp khuếch đại trọn vẹn được câu chuyện bản địa, con người và cảm giác tham gia cộng đồng. Khi nội dung OCOP xuất hiện đúng nơi, đúng định dạng và đúng thời điểm, trải nghiệm chuyển thành đơn hàng và đơn hàng chuyển thành tăng trưởng bền vững. Đây là con đường ngắn nhất để OCOP “lên xu hướng, lên bàn ăn và vào giỏ hàng” của thế hệ tiêu dùng mới.