Tin Khu Vực 
Cách các “ông lớn” công nghệ tái định hình cuộc đua AI
Nvidia, nhà sản xuất chip trí tuệ nhân tạo hàng đầu thế giới, đồng thời là công ty đại chúng có giá trị vốn hóa lớn nhất toàn cầu, vừa đạt thỏa thuận cấp phép công nghệ với Groq, doanh nghiệp chuyên phát triển chip AI. Cùng với đó, Nvidia sẽ tuyển dụng hàng loạt lãnh đạo và kỹ sư chủ chốt của Groq, trong đó có ông Jonathan Ross, nhà sáng lập kiêm giám đốc điều hành công ty này.
Theo thông báo từ Groq, đây là hợp đồng cấp phép không độc quyền, cho phép Nvidia sử dụng công nghệ của Groq, trong khi doanh nghiệp này vẫn tiếp tục tồn tại với tư cách pháp nhân độc lập.
Thỏa thuận công nghệ với Groq được xem là bước đi nhằm củng cố vị thế dẫn dắt của Nvidia trong cuộc đua AI toàn cầu. Ảnh minh hoạ.
Ông Jonathan Ross, người tham gia xây dựng chương trình phát triển chip AI của Google, cùng Chủ tịch Groq Sunny Madra và các thành viên trong đội ngũ kỹ thuật sẽ chuyển sang làm việc cho Nvidia. Các nhân sự còn lại của Groq sẽ tiếp tục hoạt động dưới sự điều hành của Giám đốc điều hành mới, đồng thời duy trì mảng kinh doanh điện toán đám mây.
Đáng chú ý, Nvidia và Groq không công bố các điều khoản tài chính của thỏa thuận. Trước đó, theo một số nguồn tin, Nvidia có thể chi tới 20 tỷ USD để mua lại Groq, song cả hai bên đều không xác nhận thông tin này. Bên cạnh đó, việc ưu tiên cấp phép công nghệ và tuyển dụng nhân sự, thay vì tiến hành thương vụ mua lại toàn bộ doanh nghiệp, phản ánh một xu hướng giao dịch mới đang lan rộng trong giới công nghệ Mỹ.
Theo đó, những năm gần đây, các tập đoàn công nghệ lớn tại 'Thung lũng Silicon' không còn ưu tiên các thương vụ mua bán, sáp nhập theo mô hình truyền thống. Thay vào đó, họ lựa chọn trả tiền, để tiếp cận công nghệ cốt lõi và thu hút đội ngũ nhân sự giỏi, song không đứng tên sở hữu doanh nghiệp.
Cách tiếp cận này giúp các tập đoàn nhanh chóng bổ sung năng lực công nghệ, đồng thời giảm thiểu rủi ro pháp lý. Đặc biệt là trong bối cảnh các cơ quan quản lý tại Mỹ, châu Âu và nhiều khu vực đang tăng cường giám sát hành vi cạnh tranh không lành mạnh.
Thực tế, Nvidia không phải là trường hợp đầu tiên. Trước đó, Microsoft đã tuyển dụng một lãnh đạo AI cấp cao, thông qua thỏa thuận trị giá 650 triệu USD, được công bố dưới hình thức chi trả phí cấp phép công nghệ. Trong khi đó, Meta cũng chi khoảng 15 tỷ USD để tuyển dụng Giám đốc điều hành của Scale AI mà không mua lại toàn bộ doanh nghiệp. Tương tự, Amazon đã chiêu mộ đội ngũ sáng lập của Adept AI theo cách tiếp cận này.
Theo giới phân tích, mô hình giao dịch này giúp các tập đoàn công nghệ lớn gia tăng sức ảnh hưởng, đồng thời vẫn bảo đảm hình thức tuân thủ luật cạnh tranh. Tuy nhiên, trên thực tế, phần lớn nguồn lực công nghệ và đội ngũ nhân sự then chốt vẫn được tập trung về tay các tập đoàn này.
Nhận định về thương vụ Nvidia - Groq, ông Stacy Rasgon - Chuyên gia phân tích cao cấp của Bernstein cho rằng, cấp phép không độc quyền có thể duy trì hình thức cạnh tranh, dù năng lực cốt lõi của doanh nghiệp khởi nghiệp đã được chuyển dịch đáng kể sang các tập đoàn lớn.
Tham vọng duy trì thế độc tôn AI của Nvidia
Về mặt công nghệ, Groq được biết đến là một trong những startup tiên phong trong lĩnh vực xử lý suy luận AI. Đây là mắt xích then chốt, để đưa AI từ phòng thí nghiệm ra đời sống, đặc biệt trong các ứng dụng như chatbot, trợ lý ảo và phân tích dữ liệu thời gian thực.
Trong khi đó, trong nhiều năm qua, Nvidia giữ vị thế gần như tuyệt đối ở mảng huấn luyện mô hình AI, với thị phần chip chiếm tới hơn 90% toàn cầu. Tuy nhiên, khi thị trường AI bước sang giai đoạn thương mại hóa sâu rộng, trọng tâm đang dần dịch chuyển sang suy luận, nơi mức độ cạnh tranh gay gắt hơn. Các đối thủ truyền thống như AMD, cùng những startup như Groq hay Cerebras Systems, đang đẩy mạnh cạnh tranh, làm gia tăng áp lực đối với vị thế của Nvidia.
Cụ thể, Groq lựa chọn hướng phát triển chip AI ít phụ thuộc vào bộ nhớ bên ngoài, thay vào đó tích hợp bộ nhớ ngay trên chip. Cách làm này giúp tăng tốc độ xử lý, cải thiện khả năng phản hồi của các ứng dụng AI, đồng thời giảm áp lực từ tình trạng thiếu hụt linh kiện trong ngành bán dẫn. Tuy nhiên, đổi lại, quy mô các mô hình AI có thể triển khai vẫn còn những giới hạn nhất định.
Dẫu vậy, Groq đã nhanh chóng thu hút sự chú ý của thị trường. Sau khi gọi vốn 750 triệu USD hồi tháng 9, giá trị doanh nghiệp này đã tăng hơn gấp đôi từ 2,8 tỷ USD lên 6,9 tỷ USD. Đặc biệt, các nhà đầu tư của Groq bao gồm nhiều tên tuổi lớn như Samsung, BlackRock và các quỹ đầu tư mạo hiểm hàng đầu tại Mỹ.
Trong bối cảnh đó, việc Nvidia tiếp cận công nghệ và nguồn nhân lực của Groq được xem là bước đi nhằm củng cố năng lực ở mảng suy luận, qua đó bảo đảm khả năng duy trì vị thế khi thị trường AI toàn cầu bước sang giai đoạn phát triển mới.
Trong bài phát biểu quan trọng nhất năm 2025, Giám đốc điều hành Jensen Huang khẳng định, Nvidia có đủ năng lực tiếp tục giữ vai trò trung tâm trong hệ sinh thái AI, ngay cả khi trọng tâm thị trường đang chuyển từ huấn luyện mô hình sang triển khai và ứng dụng thực tiễn.
Đối với Nvidia, thỏa thuận với Groq không chỉ giúp bổ sung công nghệ và nhân lực, mà còn là lời khẳng định về tham vọng giữ vai trò trung tâm trong hệ sinh thái AI toàn cầu.
Thương vụ giữa Nvidia và Groq phản ánh một xu thế lớn của kinh tế số toàn cầu, trong đó cạnh tranh về trí tuệ nhân tạo không chỉ dừng lại ở công nghệ, mà còn mở rộng sang thể chế, luật chơi và quyền lực thị trường. Bên cạnh đó, AI đang trở thành nền tảng của tăng trưởng kinh tế và an ninh công nghệ. Vì vậy, mỗi bước đi của các tập đoàn công nghệ lớn đều có thể tác động trực tiếp tới cấu trúc cạnh tranh và trật tự công nghệ toàn cầu.
