Nông sản vùng cao ‘chinh phục’ thị trường qua xúc tiến thương mại

Mở lối tiêu thụ nông sản vùng cao

Thời gian qua, những gian hàng đậm bản sắc núi rừng tại các tuần hàng Việt, hội chợ thương mại không chỉ tạo ra không gian quảng bá sinh động mà còn mở lối cho nông sản vùng cao ra phố, tiếp cận hệ thống phân phối hiện đại.

Hình ảnh các sản phẩm của đồng bào dân tộc thiểu số như gạo Séng Cù, mật ong bạc hà Tuyên Quang, tinh dầu sả, măng nứa khô Lào Cai, chè Shan tuyết cổ thụ hay cam Cao Phong, Hoà Bình… xuất hiện tại các hội chợ thương mại lớn đã dần trở nên quen thuộc với người tiêu dùng ở nhiều thành phố trong nước.

Tại Hội chợ Vietnam Expo 2025 tổ chức vào tháng 4 vừa qua, gian hàng trà dược Thiên Sơn Vân Long đã trở thành điểm nhấn khi tái hiện không gian văn hóa trà Việt đầy tinh tế, thu hút khách tham quan thưởng trà Shan tuyết cổ thụ từ Hà Giang. Không kém cạnh, khu gian hàng đến từ Tây Nguyên mang theo cà phê Arabica, Robusta, bơ sáp, tiêu hữu cơ, mắc ca... được giới thiệu với diện mạo mới mẻ, thân thiện môi trường, tạo sức hút lớn đối với khách hàng trong và ngoài nước.

Mới đây, các sản phẩm từ phúc bồn tử vùng cao nguyên Lang Biang, Lâm Đồng của Công ty LanbianVF Dâu Rừng đặc biệt thu hút, gây chú ý với người tiêu dùng Hà Nội qua các chương trình văn hóa, xúc tiến du lịch, thương mại tỉnh Lâm Đồng.

Chia sẻ với Báo Công Thương, bà Trịnh Thị Thu Hường, Giám đốc sản xuất LanbianVF Dâu Rừng nhấn mạnh, các hoạt động xúc tiến thương mại mà doanh nghiệp tham gia đã mang lại nhiều "trái ngọt" trong nỗ lực thúc đẩy tiêu thụ hàng hoá, nông sản của bà con vùng cao Lâm Đồng.

Với rất nhiều chuyến đi xúc tiến thị trường, quảng bá sản phẩm cao nguyên Lang Biang đến với người tiêu dùng, bà Trịnh Thị Thu Hường bày tỏ thêm, các hội chợ thương mại, hay tuần hàng Việt đã giúp sản phẩm của doanh nghiệp không chỉ có cơ hội mở rộng thị trường mà còn tiếp cận hệ thống phân phối, siêu thị, chuỗi bán lẻ và người tiêu dùng tiềm năng.

Hơn thế, ngoài việc mở đầu ra, các sự kiện xúc tiến còn giúp tăng nhận diện thương hiệu, nâng cao giá trị và độ tin cậy cho nông sản, hàng hóa. "Đồng thời, doanh nghiệp có cơ hội hoàn thiện chiến lược tiếp thị, cải thiện mẫu mã, bao bì, nâng cao kỹ năng trưng bày và thuyết minh sản phẩm... những yếu tố vốn rất quan trọng để chinh phục thị trường trong và ngoài nước" - bà Hường cho hay.

Tháo điểm nghẽn, nâng cao hiệu quả xúc tiến thị trường

Nhấn mạnh với Báo Công Thương, chuyên gia kinh tế - TS. Nguyễn Minh Phong đánh giá, Việt Nam sở hữu nhiều thế mạnh về nông sản, đặc biệt là nông sản vùng cao, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Đây là một kho báu chưa khai phá hết tiềm năng. Các sản phẩm như chè Shan tuyết, mật ong bạc hà, quế, hồi, măng rừng hay thảo dược quý đều có chất lượng cao, mang đặc trưng vùng miền rõ rệt và giá trị văn hóa bản địa. 

Theo đó, TS. Nguyễn Minh Phong cho rằng, việc đẩy mạnh xúc tiến thị trường, phát triển thương hiệu cho những nông sản, hàng hoá vùng cao không chỉ mang lại giá trị kinh tế mà còn góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa, nâng tầm vị thế sản phẩm Việt trên thị trường. Thực tế đã cho thấy, nhiều chương trình xúc tiến thương mại đã giúp hình thành các thương hiệu nông sản vùng cao. 

Tuy nhiên, theo TS. Nguyễn Minh Phong, các hoạt động xúc tiến thị trường, quảng bá hàng hoá, nông sản vùng cao ra thị trường vẫn còn nhiều hạn chế, chưa tương xứng với tiềm năng, thế mạnh. Điều này dẫn đến việc nhiều người dân còn e ngại trong xây dựng thương hiệu, tiếp cận hệ thống phân phối. Vì thế, vòng luẩn quẩn sản phẩm tốt nhưng ít người biết đến, giá bán thấp, đầu tư hạn chế, không phát triển được thương hiệu vẫn tồn tại ở không ít địa phương.

Từ góc độ doanh nghiệp, bà Trịnh Thị Thu Hường cũng chia sẻ, khó khăn của doanh nghiệp trong việc xúc tiến thị trường cho sản phẩm, nông sản là do nguồn lực hạn chế; mặt khác, khi tham gia các hội chợ xúc tiến thương mại thường chỉ được hỗ trợ gian hàng, trong khi chi phí truyền thông, vận chuyển hay bảo quản sản phẩm vẫn phải tự túc. “Nếu chỉ dừng lại ở trưng bày, không có kết nối truyền thông hay ký kết hợp đồng đầu ra thì hiệu quả xúc tiến chưa cao, nhiều doanh nghiệp chỉ tham gia mang tính hình thức” - bà Trịnh Thị Thu Hường nói.

Để khắc phục những hạn chế trong công tác xúc tiến thị trường cho hàng hoá, nông sản vùng cao, bà Trịnh Thị Thu Hường kiến nghị cần có chính sách hỗ trợ kinh phí cho doanh nghiệp nhỏ có sản phẩm đặc trưng vùng miền. Các chương trình xúc tiến ra nước ngoài cần tiếp cận sớm với kênh thông tin quốc tế, đồng thời chú trọng đào tạo về marketing, kỹ năng tiếp cận thị trường cho doanh nghiệp. Đặc biệt, việc hỗ trợ bảo quản sản phẩm, đặc biệt với nông sản tươi sống, cũng rất cần thiết để doanh nghiệp yên tâm tham gia.

Hiện nay, khi cạnh tranh ngày càng gay gắt, xúc tiến thương mại, kết nối tiêu thụ nông sản vùng cao vì thế không chỉ đơn thuần là hoạt động ngắn hạn, mà cần được định hướng như một chiến lược dài hạn. Đây chính là con đường để nông sản vùng cao không chỉ “ra phố” mà còn vươn xa ra thế giới, góp phần nâng cao đời sống người dân, bảo tồn văn hóa bản địa.

Với ý nghĩa đó, TS. Nguyễn Minh Phong cũng nêu khuyến nghị, cần một cách tiếp cận hệ thống, trong đó việc xây dựng thương hiệu phải được đơn giản hóa từ khâu đăng ký nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý, tiêu chuẩn sản xuất đến thiết kế bao bì, nhận diện và truy xuất nguồn gốc. Cơ quan chức năng cần đồng hành chặt chẽ, đóng vai trò tư vấn kỹ thuật, pháp lý và thúc đẩy mạnh mẽ công truyền thông, quảng bá để từng nhóm sản phẩm đặc trưng có thể phát triển bền vững.

Để hoạt động xúc tiến thị trường trở thành "cánh tay" nối dài đưa nông sản vùng cao ra thị trường, việc tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc cho các đơn vị, doanh nghiệp sản xuất tham gia các hội chợ, sự kiện thương mại là hết sức cần thiết.