Xã vùng biên Tam Hợp có 5 bản với 3 thành phần dân tộc anh em cùng sinh sống, nhưng chủ yếu là đồng bào Mông. Trước đây, điều kiện kinh tế của bà con trên địa bàn xã còn hết sức khó khăn, dân cư thưa thớt, phương thức canh tác nông nghiệp lạc hậu nên phần lớn hộ gia đình chưa thể thoát ra khỏi vòng luẩn quẩn nghèo đói. Tuy nhiên, với sự đỡ đầu của Tổng đội Thanh niên xung phong 9, bà con đã cải thiện được tư duy, nếp nghĩ và cách làm trong phát triển kinh tế.
Trung tâm xã biên giới Tam Hợp, nhìn từ trên cao |
Tổng đội Thanh niên Tam Hợp ra đời theo đề án của Trung ương Đoàn với mục tiêu chuyển giao cách thức sản xuất mới cho dân bản và tham gia bảo vệ rừng, an ninh biên giới.
Nằm trong khu vực biên giới, nhưng bản Huồi Sơn lại được thiên nhiên ưu đãi về đất đai, thổ nhưỡng phù hợp để trồng các loại cây có giá trị kinh tế như khoai sọ, nghệ đỏ, chè shan tuyết, chanh leo và chăn nuôi các loại gia súc, gia cầm bản địa. Trên cơ sở đó, năm 2013, Tỉnh đoàn Nghệ An chọn nơi đây xây dựng Làng Thanh niên lập nghiệp (Tổng đội Thanh niên xung phong 9). Công trình được xây dựng với hy vọng sẽ là mảnh đất lành cho nhiều đoàn viên, thanh niên trẻ từ xuôi lên lập nghiệp. Đồng thời, cán bộ, đội viên của Tổng đội Thanh niên 9 sẽ góp phần giúp đỡ nhân dân địa phương xây dựng các mô hình phát triển kinh tế hộ gia đình, thực hiện việc giãn dân.
Một năm sau, kể từ khi những người đi tiên phong mở làng đặt chân đến, điện lưới được kéo về, con đường nối liền trong bản được đổ bê tông sạch đẹp. Từ khu đất cheo leo trên sườn đồi được san phẳng, nhà cửa dần mọc lên, những vườn rau, trái cũng được phủ xanh. Nhận thức rõ trách nhiệm của mình, thời gian qua Tổng đội Thanh niên xung phong 9 đã có nhiều chương trình hỗ trợ cho bà con trong xã Tam Hợp từng bước khắc phục khó khăn vươn lên thoát nghèo. Tổng đội cấp giống, hướng dẫn cho bà con cách nuôi trồng, chăm sóc và chịu trách nhiệm thu mua sản phẩm. Năm 2021, xã Tam Hợp đang làm hồ sơ hoàn thiện cho sản phẩm gà đen được gắn 3 sao OCOP vào cuối năm nay. Cùng với đó, cây nghệ sau thời gian đầu trồng thử nghiệm, nay đã được lựa chọn làm cây xóa nghèo cho dân bản. Để tìm được đầu ra ổn định, lâu dài cho cây nghệ, Tổng đội đã phải tìm hiểu nhiều nơi, tìm vốn đầu tư mua các thiết bị tinh chế bột nghệ. Ba năm nay, người dân ở 2 bản vùng biên này đã cung ứng mỗi năm trên 100 tấn nghệ củ, thu về mỗi năm trên 2 tỷ đồng, nhiều gia đình thu về 50 - 80 triệu đồng mỗi năm.
Với việc phát triển kinh tế nông nghiệp theo hướng hàng hóa, Tổng đội Thanh niên xung phong 9 đang tạo ra một luồng gió lập nghiệp cho các bạn trẻ ở bản làng biên giới.