Tin Khu Vực 
Từ mô hình nhỏ đến tư duy sản xuất mới
Tại xã Lao Chải, tỉnh Lào Cai, những ngày đầu tháng 10, nhà sấy năng lượng mặt trời vừa lấp lánh dưới nắng, vừa tỏa mùi thơm của táo mèo khô. Đây là công trình được Dự án SPRINT (do Chính phủ Canada - GAC tài trợ) hỗ trợ cho Hợp tác xã (HTX) chăn nuôi Lao Chải, trị giá 160 triệu đồng.
Anh Sùng A Nủ, Chủ nhiệm HTX, kể lại: “Trước đây sấy táo mất đến 7 ngày, hao hụt nhiều. Từ khi có nhà sấy năng lượng mặt trời, chỉ 3 ngày là có mẻ táo khô vàng đều, đẹp mắt, bán được giá cao hơn. Thành viên HTX có thêm thu nhập, lại tiết kiệm thời gian, công sức".
Chủ doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa, tổ nhóm sản xuất trao đổi với Ban Tổ chức Dự án SPRINT. Ảnh: Báo Lào Cai
HTX Lao Chải được thành lập năm 2023 với 9 thành viên, nuôi 30 con trâu bò, 200 con lợn và hơn 1.000 con gia cầm. Ngoài chăn nuôi, HTX còn phát triển 5 ha táo mèo, mỗi năm cho khoảng 20 tấn quả tươi, tương đương 3 tấn sản phẩm khô. Từ sự hỗ trợ của dự án, người dân nơi đây không chỉ được tiếp cận công nghệ mới mà còn thay đổi tư duy làm ăn, coi sản phẩm nông nghiệp là hàng hóa có giá trị thương mại, có thương hiệu, có câu chuyện riêng để kể với thị trường.
Cũng nhờ Dự án SPRINT, HTX Minh An ở xã Lâm Thượng (huyện Văn Yên) đã nâng công suất sản xuất tinh dầu quế từ 2 tấn/ngày lên 5 tấn/ngày. Dự án hỗ trợ HTX 80 triệu đồng để nâng cấp máy băm và tổ chức các lớp tập huấn về quản trị, kỹ thuật sản xuất.
Chị Triệu Thị Chín, Chủ nhiệm HTX Minh An, xúc động nói: “Dự án không chỉ mang lại thiết bị, mà còn mang tri thức và niềm tin cho phụ nữ dân tộc thiểu số chúng tôi. Khi HTX phát triển, bà con có thêm việc làm, trẻ em được học hành đầy đủ hơn”.
Tạo sinh kế bền vững cho bà con vùng cao
Từ tháng 4 đến tháng 9/2025, Dự án SPRINT đã đồng hành cùng tỉnh Lào Cai tổ chức nhiều hoạt động nhằm giúp các doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa, đặc biệt là những đơn vị do phụ nữ dân tộc thiểu số làm chủ, từng bước tiếp cận tăng trưởng xanh và ứng phó với biến đổi khí hậu.
Các khóa đào tạo quản trị kinh doanh, huấn luyện kỹ thuật số, hội chợ quảng bá đặc sản vùng miền, và tập huấn về lồng ghép giới trong chính sách nông nghiệp đã giúp bà con mở rộng tầm nhìn, hiểu rõ hơn về vai trò của công nghệ, thị trường và bình đẳng giới trong phát triển nông nghiệp bền vững.
Đặc biệt, Ban Tổ chức Dự án đã trao 12 gói hỗ trợ “Đổi mới sáng tạo trong tăng trưởng sạch” cho các đơn vị sản xuất chè, quế, măng tre, táo mèo và gạo nếp. Trong đó, 7 hồ sơ được nhận gói “Giải pháp về tăng trưởng sạch” và 5 hồ sơ được nhận gói “Đổi mới sáng tạo trong tăng trưởng sạch”.
Mỗi gói hỗ trợ có giá trị từ 17 đến 850 triệu đồng, giúp doanh nghiệp và HTX đổi mới quy trình sản xuất, áp dụng công nghệ sạch, tiết giảm chi phí, giảm phát thải và tăng năng lực cạnh tranh. Dự kiến trong giai đoạn 2026–2027, Dự án sẽ tiếp tục triển khai thêm 2 đợt hỗ trợ nữa với tổng số 75 hồ sơ.
Trước đó, trong chuyến làm việc tại Lào Cai, bà Khadij Razlik, Bí thư thứ nhất Đại sứ quán Canada đánh giá cao vai trò của phụ nữ dân tộc thiểu số trong phát triển nông nghiệp xanh. Họ là những người tiên phong trong việc đổi mới mô hình sản xuất, thích ứng với khí hậu và tạo ra giá trị bền vững cho cộng đồng.
Thực tế, khoảng 20.000 phụ nữ và nam giới dân tộc thiểu số tại Lào Cai đã trực tiếp hưởng lợi từ Dự án SPRINT. Không chỉ được tiếp cận thiết bị, công nghệ, mà họ còn được “cầm tay chỉ việc” trong các lớp huấn luyện bán hàng online, quản lý thị trường và xây dựng thương hiệu sản phẩm địa phương.
Các thành viên tham gia Dự án SPRINT được tập huấn bán hàng trên mạng Internet. Ảnh: Báo Lào Cai
Từ cuối năm 2025, dự án sẽ tiếp tục triển khai các chương trình huấn luyện kỹ năng tiếp cận thị trường, ứng dụng kỹ thuật số và xây dựng trang mạng xã hội “OCOP Lào Cai” - nền tảng kết nối giữa người tiêu dùng và các đơn vị cung cấp sản phẩm đặc sản vùng miền.
Song song đó, dự án còn hỗ trợ kỹ thuật cho các “thúc đẩy viên cộng đồng”, tổ chức các buổi chia sẻ về lồng ghép giới và lãnh đạo toàn diện trong nông nghiệp sạch, qua đó khuyến khích người dân đổi mới mô hình sản xuất, phát triển sinh kế và bảo vệ môi trường sống của chính mình.
Những mô hình sản xuất táo mèo khô, tinh dầu quế, chè sạch… đang góp phần làm nên diện mạo mới cho nông nghiệp vùng cao. Không còn cảnh người dân chỉ trông chờ vào nông sản thô, giờ đây họ chủ động tìm hướng đi xanh - sạch - có thương hiệu.
Từ sự hỗ trợ của Dự án SPRINT, đồng bào dân tộc thiểu số Lào Cai đang từng bước khẳng định rằng nông nghiệp bền vững không chỉ là câu chuyện của công nghệ, mà là hành trình của tri thức, của niềm tin và của sự đồng lòng vươn lên thoát nghèo giữa đại ngàn.
