Cao Bằng: Kết nối nông sản vùng cao ra thị trường bằng công nghệ số

HTX và nông dân kết nối sản phẩm địa phương với thị trường

Xã Hà Quảng (tỉnh Cao Bằng) – nơi phần lớn dân cư là đồng bào dân tộc như Tày, Nùng – từng là vùng đất khó, sản xuất nông nghiệp manh mún, phụ thuộc nhiều vào thời tiết và tập quán canh tác truyền thống. Thế nhưng, vài năm gần đây, người nông dân nơi đây đã mạnh dạn đổi mới, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, áp dụng khoa học kỹ thuật, thành lập hợp tác xã và đặc biệt tận dụng thương mại điện tử để mở rộng đầu ra cho nông sản.

Câu chuyện của chị Đàm Thị Thảo, người dân tộc Nùng ở xã Trường Hà, là minh chứng sinh động. Hai năm trước, ít ai nghĩ vùng đất cằn cỗi này có thể trồng dưa lưới, dưa hấu, dưa chuột theo hướng công nghệ cao. Với sự tư vấn của cán bộ nông nghiệp, chị Thảo đã đầu tư 100 triệu đồng xây dựng nhà lưới, lắp đặt hệ thống tưới nhỏ giọt, mua giống chất lượng và chuyển đổi hơn 1.000 m² đất sang trồng dưa.

Từ mô hình “Pác Pó Farm”, chị Thảo gối vụ hơn 4.000 cây dưa mỗi năm, đạt doanh thu gần 100 triệu đồng — mức thu nhập mà trước đây chị chưa từng nghĩ tới. Không dừng lại ở sản xuất, chị còn chủ động tiếp cận thị trường trực tuyến: chụp ảnh, viết mô tả sản phẩm, livestream giới thiệu vườn, đưa nông sản lên mạng xã hội và sàn thương mại điện tử địa phương. Nhờ đó, sản phẩm của chị không chỉ tiêu thụ tại Cao Bằng mà còn vươn tới Hà Nội, Thái Nguyên, Bắc Giang. “Thương mại điện tử mở ra cánh cửa lớn cho nông dân như chúng tôi. Chỉ cần biết cách làm, chúng tôi có thể tự tìm được đầu ra ổn định cho nông sản”, chị Thảo chia sẻ.

HTX Nông nghiệp và Chăn nuôi Bảo Hưng (xã Trường Hà, tỉnh Cao Bằng), thành lập năm 2016, là một trong những mô hình tiêu biểu trong việc ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số để nâng cao giá trị nông sản. HTX hiện nuôi gần 3.000 con gà đẻ trứng và 40 con lợn nái, lợn thịt. Nhờ áp dụng quy trình chăn nuôi an toàn sinh học và xử lý chất thải bằng chế phẩm sinh học, HTX vừa giảm thiểu ô nhiễm môi trường vừa nâng cao chất lượng sản phẩm. Mỗi năm, HTX thu về hơn 700 triệu đồng chỉ từ trứng gà.

Đáng chú ý, HTX Bảo Hưng còn chủ động mở rộng kênh tiêu thụ thông qua hợp tác với các sàn thương mại điện tử do tỉnh và Liên minh HTX Việt Nam hỗ trợ. “Bên cạnh việc được hỗ trợ xây dựng chuồng trại, chúng tôi còn được đào tạo kỹ năng quản lý, kỹ thuật số và thương mại điện tử. Từ chỗ sản xuất tự phát, giờ HTX đã có thương hiệu riêng”, đại diện HTX chia sẻ.

Các HTX khác như Hợp Nhất hay Lục Khu cũng phát huy nội lực của đồng bào dân tộc thiểu số thông qua liên kết sản xuất, trồng lạc L14, gừng hữu cơ theo chuỗi khép kín, kết hợp ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số.

HTX Giang Lam là đơn vị tiên phong trong việc liên kết người dân phát triển giống lạc đỏ bản địa – loại nông sản truyền thống có hạt chắc mẩy, màu đỏ sẫm, tỷ lệ nhân cao, thơm ngon và phù hợp thị hiếu người tiêu dùng. HTX thu mua lạc của bà con, sơ chế, đóng gói với bao bì, mẫu mã, khối lượng phù hợp để cung ứng ra thị trường. Nhờ quy trình canh tác bài bản, kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt và xây dựng thương hiệu, sản phẩm lạc đỏ không chỉ được ưa chuộng tại Cao Bằng mà còn vươn tới nhiều tỉnh thành khác, trở thành sản phẩm OCOP đặc trưng và có tiềm năng xuất khẩu.

Trước đây, nhiều hộ dân chỉ trồng lạc theo kinh nghiệm truyền thống, năng suất thấp, đầu ra bấp bênh. Khi tham gia HTX, họ được tập huấn kỹ thuật, hỗ trợ giống, phân bón và quan trọng nhất là có thị trường tiêu thụ ổn định, nhờ đó thu nhập và đời sống được cải thiện đáng kể.

Không chỉ lạc đỏ, nhiều nông sản đặc trưng khác của Cao Bằng như miến dong, rau bò khai, ốc bươu, gừng, nghệ, ngô ngọt, đỗ tương, rau xanh, lợn đen… cũng được các HTX nâng cao chất lượng, đa dạng hóa mẫu mã và xây dựng nhãn hiệu. Việc ứng dụng khoa học kỹ thuật trong sản xuất, chế biến và đóng gói đã giúp các sản phẩm gia tăng giá trị, mang lại lợi nhuận cao hơn cho nông dân. Nhiều sản phẩm tiêu biểu đã khẳng định được vị thế trên thị trường như khẩu sli Nà Giàng của HTX Khẩu Sli thương mại dịch vụ Nà Giàng, lạp sườn lợn đen của HTX Đường Long…

Nhờ những nỗ lực trên, nông nghiệp Cao Bằng đang chuyển mình, từ sản xuất manh mún sang các chuỗi nông sản tập trung, áp dụng công nghệ cao và kết nối thị trường rộng lớn, góp phần nâng cao thu nhập, ổn định đời sống cho đồng bào dân tộc thiểu số và xây dựng nền nông nghiệp vùng cao hiện đại, bền vững.

Kết nối nông sản vùng cao Cao Bằng ra thị trường bằng công nghệ số

Thành công của các HTX ở Cao Bằng trong phát triển nông sản không chỉ đến từ nỗ lực nội tại mà còn nhờ sự hỗ trợ mạnh mẽ của chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng. Nhiều chính sách về vốn, kỹ thuật, xúc tiến thương mại, chuyển đổi số, truy xuất nguồn gốc và thương mại điện tử đã giúp HTX nâng cao năng lực sản xuất – kinh doanh, xây dựng thương hiệu và chủ động kết nối thị trường.

Các chương trình đào tạo kỹ năng số, hỗ trợ xây dựng website, gian hàng thương mại điện tử, cấp mã QR truy xuất nguồn gốc… đã mở ra kênh tiêu thụ rộng lớn cho nông sản địa phương. Nhờ đó, nhiều đặc sản vùng cao như gừng hữu cơ, lạc L14, trứng gà sạch, dưa lưới Cao Bằng đã có mặt trên các sàn thương mại điện tử lớn như Postmart, Voso, SendoFarm, góp phần mở rộng thị trường tiêu thụ theo hướng bền vững.

Song song với xúc tiến thị trường, Cao Bằng đẩy mạnh quy hoạch vùng sản xuất theo lợi thế từng tiểu vùng. Bên cạnh đó, ngành nông nghiệp tỉnh Cao Bằng cũng chú trọng ứng dụng khoa học công nghệ vào từng khâu sản xuất. Các mô hình như cải tiến lò sấy thuốc lá truyền thống, trồng dưa trong nhà màng, nuôi cá tầm đã giúp tăng năng suất, giảm chi phí đầu vào từ 30–60%, nâng cao hiệu quả sản xuất.

Quan trọng hơn, tư duy sản xuất của nông dân Cao Bằng cũng đang thay đổi mạnh mẽ. Những người từng quen với cách làm truyền thống nay đã biết tra cứu kỹ thuật qua điện thoại, đặt hàng vật tư online, livestream bán hàng. Đồng bào dân tộc thiểu số không còn đơn lẻ, mà được “kết nối” với thị trường thông qua công nghệ và mạng lưới HTX.

Thời gian tới, Cao Bằng đặt mục tiêu tiếp tục phát triển vùng sản xuất ứng dụng công nghệ cao, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực nông thôn, đặc biệt tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số đưa nông nghiệp vùng cao phát triển theo hướng hiện đại, sinh thái và hội nhập thị trường trong nước lẫn quốc tế.

Người nông dân và các HTX ở Cao Bằng đang mạnh dạn đổi mới sản xuất, ứng dụng khoa học kỹ thuật và chuyển đổi số để nâng cao chất lượng nông sản. Nhờ đó, nông sản vùng cao không chỉ tiêu thụ tại địa phương mà còn vươn ra thị trường rộng lớn trong và ngoài tỉnh, nâng cao thu nhập và đời sống cho đồng bào dân tộc thiểu số.