Thương hiệu: “Tấm hộ chiếu” cho nông sản vươn xa
Lào Cai là tỉnh miền núi phía Bắc, nơi có điều kiện tự nhiên đa dạng với khí hậu ôn đới, thổ nhưỡng đặc thù và nhiều tiểu vùng sinh thái khác nhau, theo đó nhiều loại nông sản, đặc sản của bà con dân tộc thiểu số, miền núi của địa phương đã được thị trường biết đến như: gạo séng cù, tương ớt Mường Khương, mận Tam Hoa Bắc Hà, rau ôn đới, cá nước lạnh Sa Pa…

Lào Cai đang nỗ lực xây dựng thương hiệu cho các loại nông sản, đặc sản của đồng bào dân tộc miền núi. Ảnh minh họa
Tuy nhiên thực tế cũng cho thấy, việc xây dựng thương hiệu cho các loại nông sản, đặc sản của đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi tại tỉnh Lào Cai chưa được đầu tư và phát triển đúng mức. Việc xây dựng và phát triển thương hiệu mới chỉ dừng lại ở việc tổ chức tập huấn, hội thảo và sản xuất theo tiêu chuẩn an toàn, VietGAP, hữu cơ (với diện tích còn rất hạn chế) và truyền thông đại chúng chỉ dừng lại ở quảng bá trên các phương tiện thông tin, báo đài địa phương.
Mặc dù doanh nghiệp, người dân trên địa bàn đã nhận thức được rằng, thương hiệu đóng vai trò quan trọng trong chiến lược phát triển kinh doanh, tuy nhiên, mới chỉ có một số ít doanh nghiệp hiểu được việc xây dựng thương hiệu cần bắt đầu từ đâu, số còn lại đa số đều rất lúng túng khi đưa ra một kế hoạch phát triển thương hiệu.
Đó là lý do, hiện nay nhiều thương hiệu nông sản của bà con dân tộc, các doanh nghiệp mới chỉ dừng ở mức độ để phân biệt chứ chưa được thương mại hoá. Để nâng cao khả năng cạnh tranh của sản phẩm nông sản của đồng bào dân tộc thiểu số, những năm qua tỉnh Lào Cai đã triển khai nhiều giải pháp và đã đạt được những kết quả cụ thể.
Trong đó, về hoạt động phát triển tài sản trí tuệ đối với sản phẩm nông nghiệp, tính đến thời điểm hiện tại, Lào Cai có 405 văn bằng sở hữu công nghiệp được bảo hộ ở trong nước còn thời hạn, trong đó có 401 nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý; 4 kiểu dáng công nghiệp. Trong 401 nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý được cấp văn bằng, Lào Cai có gần 100 nhãn hiệu bảo hộ cho sản phẩm nông nghiệp của tỉnh.
Hiện tại, tỉnh Lào Cai cũng đang hỗ trợ xây dựng nhãn hiệu và phát triển chỉ dẫn địa lý cho 17 sản phẩm như: Hồng không hạt Bảo Hà, rau an toàn Bảo Thắng, lợn đen Văn Bàn, cốm Bắc Hà, bánh chưng đen Bắc Hà, cá nước lạnh Văn Bàn, thanh long ruột đỏ Bảo Yên, chuối ngự Hồng Cam…

Phát triển thương hiệu là hướng đi tất yếu giúp nâng cao giá trị nông sản. Ảnh minh họa
Mục tiêu xây dựng thương hiệu gắn với chuỗi giá trị
Để tiếp tục xây dựng thương hiệu nông sản cho bà con dân tộc thiểu số, tỉnh Lào Cai vừa ban hành Kế hoạch phát triển thương hiệu nông sản giai đoạn 2025-2030. Mục tiêu đặt ra là phát triển thương hiệu cho ít nhất 20 sản phẩm nông sản đã được bảo hộ, đồng thời hỗ trợ xây dựng nhãn hiệu tập thể, nhãn hiệu chứng nhận cho khoảng 15 sản phẩm khác. Giá trị sản phẩm sau khi được xây dựng thương hiệu dự kiến tăng thêm 10-15% so với trước.
Để đạt được mục tiêu, tỉnh Lào Cai sẽ triển khai đồng bộ nhiều giải pháp. Trong đó trước hết, tập trung phát triển vùng nguyên liệu tập trung, quy mô đủ lớn, bảo đảm chất lượng đồng đều. Đây là nền tảng để tạo ra sản phẩm đạt tiêu chuẩn, có khả năng truy xuất nguồn gốc và tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị. Cùng với đó, tỉnh khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ bảo quản, chế biến nhằm kéo dài thời gian bảo quản và nâng cao giá trị gia tăng.
Song song với đó, công tác đào tạo, tập huấn và nâng cao nhận thức cho người dân được chú trọng. Bà con nông dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số, sẽ được hướng dẫn kỹ thuật canh tác theo quy trình an toàn, đồng thời được hỗ trợ trong khâu xây dựng thương hiệu, bao bì, nhãn mác và quảng bá sản phẩm. Đây là những yếu tố quan trọng để sản phẩm có thể cạnh tranh trong bối cảnh thị trường ngày càng khắt khe.
Một điểm nhấn khác là tỉnh sẽ đẩy mạnh quảng bá, xúc tiến thương mại thông qua các hội chợ, triển lãm, sàn thương mại điện tử và truyền thông số. Việc đưa sản phẩm nông sản Lào Cai lên các kênh bán hàng trực tuyến giúp mở rộng thị trường tiêu thụ, kết nối trực tiếp giữa người sản xuất với người tiêu dùng, giảm bớt khâu trung gian, từ đó tăng thu nhập cho nông dân.
Đặc biệt, xây dựng thương hiệu nông sản không chỉ dừng ở việc có nhãn hiệu hay bao bì đẹp, mà còn gắn liền với bảo đảm quyền lợi của người nông dân. Khi sản phẩm có chỗ đứng trên thị trường, thu nhập ổn định, đời sống người dân được cải thiện, góp phần thực hiện mục tiêu xóa đói giảm nghèo bền vững. Đây chính là ý nghĩa lớn lao nhất mà thương hiệu mang lại cho bà con các dân tộc thiểu số tại Lào Cai.
Việc phát triển thương hiệu không chỉ giúp nâng cao uy tín sản phẩm, mở rộng thị trường mà còn mang lại hàng chục tỷ đồng mỗi năm cho bà con nông dân, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững tại địa phương.