Kiến nghị đầu tư hạ tầng công nghệ thông tin cho chính quyền địa phương hai cấp

Ngày 4/9/2025, tại Hà Nội, Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức Họp báo thường kỳ tháng 8 dưới sự chủ trì của Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương.

Hầu hết các địa phương hoàn tất kết nối số liệu chuyên dùng

Phát biểu tại họp báo, bà Nguyễn Thị Hải Hằng, Giám đốc Trung tâm truyền thông khoa học và công nghệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) cho biết, trong tháng 8/2025, Bộ đã chủ động thực hiện nhiều nhiệm vụ trọng tâm trong công tác chỉ đạo, điều hành và xây dựng chính sách. Qua đó, đạt được những kết quả nổi bật, đóng góp quan trọng cho quá trình phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Đặc biệt, Bộ Khoa học và Công nghệ đã tổ chức 12 Đoàn công tác tại 34  tỉnh, thành phố trong cả nước để nắm bắt, tháo gỡ, hỗ trợ địa phương xử lý, giải quyết kịp thời các vấn đề phát sinh, để vận hành tốt hơn mô hình chính quyền địa phương hai cấp thống nhất, đồng bộ, thông suốt theo chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư tại Kết luận số 177-KL/TW ngày 11/7/2025 và Kết luận số 178-KL/TW ngày 17/7/2025.

Báo cáo chi tiết về kết quả hoạt động cử cán bộ về địa phương hỗ trợ chính quyền địa phương hai cấp, ông Hồ Hồng Hải, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Khoa học và Công nghệ) cho biết, về hạ tầng kỹ thuật, hầu hết các tỉnh, thành phố đã hoàn tất kết nối mạng truyền số liệu chuyên dùng tới cấp xã. Nhiều tỉnh, thành phố đã trang bị đủ 100% máy tính cho cán bộ tại một cửa. Các tỉnh đã đồng bộ phần mềm một cửa điện tử, tích hợp Cổng Dịch vụ công quốc gia.

Một số tỉnh đã triển khai lưu trữ dữ liệu thông qua trung tâm điều hành hoặc sử dụng điện toán đám mây. Các tỉnh đều đã trang bị máy scan, thiết bị số hóa; nhiều tỉnh có tỷ lệ số hóa hồ sơ trên 90%.

Về bố trí nhân lực và tổ chức thực hiện, các tỉnh, thành phố đã bố trí cán bộ trực tiếp tại Trung tâm phục vụ hành chính công hoặc bộ phận một cửa các cấp để đảm nhận nghiệp vụ số hóa; tiến hành tuyển dụng hoặc điều động cán bộ từ đơn vị khác để tăng cường nhân lực thực hiện nhiệm vụ phân cấp; tổ chức các lớp tập huấn chuyên sâu cho cán bộ cấp huyện, xã về quản lý khoa học công nghệ và kỹ năng triển khai chuyển đổi số. 

Đồng thời, ban hành các quyết định, quy chế, kế hoạch xác định rõ nguyên tắc, phạm vi và lộ trình thực hiện các nhiệm vụ được phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền.

Sở Khoa học và Công nghệ các địa phương đã rà soát chức năng, nhiệm vụ từng phòng, đảm bảo phân công cụ thể nhiệm vụ tiếp nhận, xử lý thủ tục hành chính và quản lý các lĩnh vực chuyên ngành.

Trong quá trình về địa phương làm việc, Bộ Khoa học và Công nghệ cũng nhận thấy còn một số vướng mắc như hạ tầng kỹ thuật phục vụ triển khai thực hiện chính quyền hai cấp tại các địa phương chưa đồng bộ, đặc biệt tại các xã, phường sáp nhập. 

Việc kết nối dữ liệu từ cổng dịch vụ công quốc gia về hệ thống phục vụ hành chính công của tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương còn gặp khó khăn; còn lúng túng trong việc xử lý đối với các hệ thống thông tin, phần mềm, cơ sở dữ liệu dôi dư, tạm dừng hoạt động sau khi sáp nhập tỉnh.

Một số địa phương còn ghi nhận tình trạng thiếu nhân lực có trình độ chuyên môn về công nghệ thông tin, chuyển đổi số tại cấp xã, nhất là vùng sâu, vùng xa. Cán bộ được giao thực hiện nhiệm vụ chưa có kinh nghiệm và chưa được đào tạo, tập huấn nghiệp vụ về một số lĩnh vực như viễn thông và Internet, tần số vô tuyến điện, sở hữu trí tuệ, tiêu chuẩn đo lường chất lượng, an toàn bức xạ hạt nhân. Tại cấp xã còn thiếu cán bộ chuyên trách về khoa học và công nghệ.

Xây dựng khung kiến trúc tổng thể quốc gia số

Trên cơ sở những vướng mắc đã nêu, Bộ Khoa học và Công nghệ yêu cầu các đơn vị thuộc Bộ ban hành văn bản hành chính hướng dẫn địa phương hoặc sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật còn bất cập, chưa đồng bộ. Đối với các văn bản không thuộc thẩm quyền ban hành của Bộ Khoa học và Công nghệ thì chuyển tới cơ quan có thẩm quyền để được kịp thời xử lý.

Bên cạnh đó, tiếp tục hướng dẫn địa phương các kỹ năng, kiến thức (hình thức làm việc trực tiếp, tổ chức hội nghị tập huấn, khóa đào tạo/bồi dưỡng...) về công nghệ thông tin, chuyển đối số, sử dụng AI và chuyên môn nghiệp vụ liên quan đến các lĩnh vực được đã được Bộ Khoa học và Công nghệ phân quyền, phân cấp cho địa phương.

Đồng thời, xây dựng khung kiến trúc tổng thể quốc gia số (phiên bản 2.0); xây dựng khung theo dõi, đánh giá tiến độ và hiệu quả chuyển đổi số; rà soát, sửa đổi các văn bản pháp luật chuyên ngành; xóa các điểm lõm sóng; tiếp tục duy trì tổ thường trực và các nhóm tương tác trực tuyến 24/7 để tiếp nhận, hướng dẫn, giải đáp các nội dung đề xuất, kiến nghị thuộc lĩnh vực khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số của các cơ quan, đơn vị, địa phương.

Bộ Khoa học và Công nghệ cũng kiến nghị, đề xuất Chính phủ có cơ chế hỗ trợ ngân sách mục tiêu hoặc đưa vào chương trình đầu tư công trung hạn; có chính sách ưu tiên đào tạo, phân bổ biên chế và đầu tư hạ tầng công nghệ thông tin; sửa đổi, bổ sung quy định phân định thẩm quyền chứng thực.

Đồng thời, chia sẻ, kết nối, tích hợp đồng bộ dữ liệu giữa các hệ thống của các Bộ; xem xét để có hướng dẫn hoặc trình cấp có thẩm quyền xem xét quy định về việc tăng cường cơ sở vật chất, trang thiết bị cho việc thực hiện giải quyết thủ tục hành chính.

Bộ Khoa học và Công nghệ kiến nghị Chính phủ hoàn thiện cơ chế để triển khai dịch vụ công trực tuyến toàn trình; hoàn thành và đưa vào khai thác hiệu quả các cơ sở dữ liệu quốc gia, các cơ sở dữ liệu dùng chung của cơ quan nhà nước và triển khai các nhiệm vụ giải pháp trọng tâm tại Quyết định số 1566/QĐ-TTg ngày 18/7/2025 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ công trực tuyến toàn trình; cung cấp dịch vụ số mới được cá nhân hóa, dựa trên dữ liệu cho người dân và doanh nghiệp.