9 mục tiêu hướng tới phát triển nhanh và bền vững
Với quyết tâm khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế; giải quyết triệt để những bất cập, tồn tại của vùng DTTS, miền núi, vùng có điều kiện KT-XH đặc biệt khó khăn; từng bước giảm nghèo nhanh, bền vững gắn với tăng cường khối đại đoàn kết các dân tộc…, Dự thảo Đề án “Tổng thể đầu tư phát triển KT-XH vùng DTTS, miền núi, vùng có điều kiện KT-XH đặc biệt khó khăn giai đoạn 2021 - 2025” đặt ra 9 mục tiêu cụ thể, bao gồm: (1) Tốc độ tăng trưởng kinh tế của các tỉnh trong vùng DTTS và miền núi từ 8 - 10% (cao hơn mức bình quân của cả nước). (2) Tỷ lệ lao động qua đào tạo trên 70%, lao động có việc làm thu nhập ổn định trên 90%. (3) Trên 90% số xã có đường ô tô được nhựa hóa, bê tông hóa đến trung tâm xã; trên 80% đường ở thôn, bản được bê tông hóa, cứng hóa theo cấp kỹ thuật của Bộ Giao thông vận tải. (4) 100% xã có trường mầm non, tiểu học, trung học cơ sở, trung tâm cụm xã có trường trung học phổ thông đáp ứng yêu cầu học tập và phổ biến kiến thức cho người dân; 80% số xã có cơ sở vật chất trường học đạt chuẩn nông thôn mới. (5) Trên 70% xã đạt tiêu chí quốc gia về y tế; 90% trạm y tế xã có bác sĩ, đủ điều kiện khám chữa bệnh bảo hiểm y tế. Trên 90% phụ nữ được khám thai định kỳ, sinh con tại cơ sở y tế. Tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng còn dưới 10%. (6) Trên 90% cán bộ, công chức xã có trình độ trung cấp, chuyên nghiệp trở lên, trong đó trên 60% có trình độ đại học và trung cấp lý luận chính trị trở lên, 90% được bồi dưỡng kiến thức dân tộc. (7) Trên 95% hộ gia đình có phương tiện nghe nhìn. (8) Trên 75% hộ gia đình được sử dụng nước hợp vệ sinh. (9) Trên 90% hộ gia đình được sử dụng điện lưới quốc gia.
Đến năm 2025, trên 90% số xã có đường ô tô được nhựa hoá, bê tông hoá đến trung tâm xã |
Bên cạnh những thay đổi về y tế - giáo dục – chất lượng sống; một trong những mục tiêu được Dự thảo Đề án đặt lên hàng đầu, đó là: Làm sao để đến năm 2025, thu nhập bình quân của người DTTS tăng gấp 2 lần so với hiện nay; tỷ lệ giảm nghèo hàng năm giảm 4 - 5%; giảm 30% số xã đặc biệt khó khăn, 50% số thôn đặc biệt khó khăn so với hiện nay.
Nhiệm vụ cấp thiết
Không chỉ là vùng được tiếp cận và hưởng thụ các dịch vụ xã hội cơ bản ở mức thấp; vùng DTTS đến nay vẫn là “vùng lõi nghèo của cả nước”; thu nhập bình quân đầu người chỉ bằng 30% thu nhập trung bình của cả nước. Dân số vùng DTTS chiếm 14,6%, nhưng tỷ lệ hộ nghèo chiếm tới 52,66% hộ nghèo cả nước; nhiều dân tộc như: Ơ Đu, Co, Khơ Mú, Xinh Mun, La Ha, Kháng, Mông và Xơ Đăng… tỷ lệ hộ nghèo vẫn còn 70 - 80%.
Thực tế này cho thấy, để thực hiện được các mục tiêu đặt ra cho năm 2025 của Đề án “Tổng thể đầu tư phát triển KT-XH vùng DTTS, miền núi, vùng có điều kiện KT-XH đặc biệt khó khăn giai đoạn 2021 - 2025” là không hề đơn giản. Tuy nhiên, Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ 12 đã chỉ rõ: “Tiếp tục hoàn thiện các cơ chế, chính sách, bảo đảm các dân tộc bình đẳng, tôn trọng, đoàn kết, giải quyết hài hòa quan hệ giữa các dân tộc, giúp nhau cùng phát triển”. Cùng với đó, trong Kế hoạch hành động quốc gia Chương trình nghị sự 2030 vì sự phát triển bền vững và Mục tiêu thiên niên kỷ đối với đồng bào DTTS, Việt Nam cũng đã xác định 17 mục tiêu cụ thể, trong đó có tới 15 mục tiêu liên quan đến vùng DTTS và miền núi.
Đây chính là cơ sở để việc đầu tư, giải quyết những tồn tại, hạn chế vùng DTTS, miền núi, vùng có điều kiện KT-XH đặc biệt khó khăn trở thành nhiệm vụ cấp thiết, mang tính chiến lược quốc gia. Từ đó, đòi hỏi sự quan tâm, dành nguồn lực xứng đáng với sự giám sát thường xuyên của các bộ, ban, ngành và các cơ quan làm công tác dân tộc. Bởi lẽ, thực hiện được các mục tiêu đặt ra trong Đề án sẽ đồng nghĩa với việc đạt được đa mục tiêu về kinh tế - xã hội – quốc phòng – an ninh; đáp ứng được mong đợi của đồng bào; nâng cao niềm tin của đồng bào với Đảng và Nhà nước; thu hẹp khoảng cách của vùng DTTS với các vùng phát triển trong cả nước.