Động đất Myanmar: Khuyến nghị với an toàn công nghiệp Việt Nam!

Động đất Myanmar đã làm rung chuyển toàn bộ Đông Nam Á. Trong bối cảnh đó, an toàn công nghiệp trở thành mắt xích then chốt không thể xem nhẹ.
Động đất ở Myanmar: Báo động cho chung cư Việt Nam Bộ Ngoại giao chỉ đạo khẩn sau động đất mạnh tại Myanmar Tại sao động đất ở Myanamar khiến Bangkok (Thái Lan) tan hoang?

Trưa ngày 28/3, một trận động đất mạnh 7,7 độ Richter xảy ra tại Myanmar đã gây rung chuyển trên diện rộng, ảnh hưởng đến hàng chục triệu người từ thành phố Mandalay tới tận Bangkok. Đây là trận động đất được giới chuyên gia đánh giá là lớn nhất từng xảy ra trên đất liền Myanmar trong hơn 75 năm qua.

Năng lượng giải phóng từ trận động đất tương đương với hàng trăm vụ nổ hạt nhân. Hệ quả là đường sá nứt toác, chùa cổ sụp đổ, cầu gãy, nhà dân bị nghiền nát, và cả khu dân cư biến thành đống đổ nát chỉ trong vài giây. Một tòa nhà 30 tầng đang xây dựng ở Bangkok – cách tâm chấn hơn 960 km – cũng đã đổ sập.

Trong bối cảnh rủi ro địa chấn ngày càng gia tăng, an toàn công nghiệp trở thành mắt xích then chốt không thể xem nhẹ.

Trận động đất mạnh 7,7 độ tại Myanmar ngày 28/3 xảy ra trên đứt gãy Sagaing – một cấu trúc kiến tạo dài và hoạt động mạnh. Ảnh minh họa
Trận động đất mạnh 7,7 độ tại Myanmar ngày 28/3 xảy ra trên đứt gãy Sagaing – một cấu trúc kiến tạo dài và hoạt động mạnh. Ảnh minh họa

Đứt gãy Sagaing: "Vết rạn" nguy hiểm trong lòng châu Á

Sự kiện này là một trong những lần vỡ đứt gãy lớn nhất từ trước đến nay. Theo nhà địa chấn học Robin Lacassin tại Viện Vật lý Trái Đất Paris, tất cả các dữ liệu hiện có đều cho thấy đây là một trận động đất xảy ra trên đứt gãy Sagaing. Đây là một đứt gãy dạng “trượt ngang” (strike-slip) chạy dọc theo hướng Bắc - Nam, nơi hai khối vỏ Trái Đất trượt ngang qua nhau - tương tự như đứt gãy San Andreas ở California (Mỹ). Đứt gãy Sagaing được xem là “ranh giới trượt ngang chính ở phía này của mảng Ấn Độ” và đã từng gây ra nhiều trận động đất mạnh và tàn phá trong quá khứ.

Nhà địa chấn học Judith Hubbard từ Đại học Cornell Hubbard cũng lưu ý rằng, ngay trong tháng 5/2023, đứt gãy này từng gây ra một trận động đất 5,8 độ Richter, tuy chỉ gây thiệt hại ở mức độ vừa phải. Đây là một trong những đứt gãy nguy hiểm nhất ở Myanmar.

Theo Giáo sư Robin Lacassin, mặc dù không phải là khu vực hút chìm như Sumatra, nơi thường phát sinh động đất cực mạnh, nhưng các trận động đất kiểu trượt ngang vẫn có thể đạt đến 7-8 độ Richter.

Điểm đáng lưu ý là thủ đô Nay Pyi Taw của Myanmar nằm ngay trên đứt gãy này. Chỉ mới tháng 5/2023, nơi đây cũng từng xảy ra một trận động đất 5,8 độ. Điều đó cho thấy, hệ thống đứt gãy Sagaing đang tích tụ năng lượng và tiếp tục là mối nguy hiểm địa chấn lớn trong khu vực.

Vì sao trận động đất gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng?

Theo chuyên gia Roger Musson thuộc Cơ quan Khảo sát địa chất Anh (British Geological Survey), trận động đất tại Myanmar đặc biệt tàn phá vì xảy ra ở độ sâu chỉ khoảng 10km. Khi xảy ra động đất nông như vậy, sóng địa chấn không bị suy giảm nhiều trước khi chạm tới bề mặt, khiến các công trình chịu toàn bộ lực rung lắc.

Bên cạnh đó, theo chuyên gia Judith Hubbard từ Đại học Cornell, phần lớn nhà cửa và hạ tầng ở khu vực Sagaing không được thiết kế để chống chọi với các lực địa chấn lớn. "Rất ít tòa nhà có khả năng chống động đất trong khu vực này, dẫn đến thiệt hại nặng nề", bà Judith Hubbard nhận định.

Cơ quan Khảo sát địa chất Hoa Kỳ (USGS) ước tính số người thiệt mạng có thể lên tới 100.000, thiệt hại kinh tế có thể tương đương 70% GDP của Myanmar.

Vì sao động đất Myanmar có thể lan sang Việt Nam?

Là một quốc gia không nằm trực tiếp trên các ranh giới mảng kiến tạo lớn như Myanmar hay Nhật Bản, Việt Nam vẫn chịu ảnh hưởng địa chấn từ khu vực xung quanh do đặc điểm cấu trúc địa chất liên kết chặt chẽ với vùng Đông Nam Á.

Các chuyên gia địa chấn học giải thích rằng, mặc dù tâm chấn nằm tại Myanmar, sóng địa chấn lan truyền theo cả chiều ngang và chiều sâu, có thể gây ra cộng hưởng địa chấn hoặc kích hoạt lại các vết nứt đã tồn tại trong vỏ Trái Đất ở miền Bắc Việt Nam. Đặc biệt, vùng Tây Bắc – nơi có hệ thống đứt gãy Sông Mã và Lai Châu – Điện Biên – là khu vực đã từng xảy ra nhiều trận động đất nhỏ, có thể nhạy cảm với tác động từ các rung chấn lớn gần biên giới.

Theo PGS.TS Cao Đình Triều (nguyên Viện phó Viện Vật lý Địa cầu), sóng địa chấn từ Myanmar không chỉ lan tới Thái Lan, Lào mà còn có thể ảnh hưởng đến nền móng địa chất tại Việt Nam, dù không gây đổ vỡ, nhưng có thể kích hoạt các hiện tượng rung nhẹ, sạt lở, nứt nền đất hoặc thay đổi cấu trúc mạch nước ngầm.

Theo số liệu từ Viện Vật lý Địa cầu, khu vực Tây Bắc Việt Nam – như Điện Biên, Lai Châu – từng ghi nhận các trận động đất có độ lớn từ 4,5 - 5,3 độ Richter. Một số vết rạn địa chất tại khu vực này có liên kết cấu trúc sâu với rìa phía Đông của mảng Ấn Độ - nơi tiếp giáp vùng hoạt động mạnh của đứt gãy Sagaing. Trong bối cảnh hoạt động của đứt gãy Sagaing gia tăng, không loại trừ khả năng xuất hiện các ảnh hưởng thứ cấp hoặc cộng hưởng địa chấn.

Cần chủ động từ xa với mọi tình huống

Từ bài học thực tế tại Myanmar - nơi chỉ trong vài giây, hàng loạt khu dân cư và hạ tầng thiết yếu bị san phẳng bởi trận động đất mạnh 7,7 độ – có thể thấy rõ rằng, thiên tai không chỉ là thách thức môi trường mà còn là nguy cơ hiện hữu đối với hệ thống công nghiệp quốc gia. Trong bối cảnh khu vực Đông Nam Á đang gia tăng nguy cơ địa chấn, các công trình công nghiệp và hạ tầng khác của Việt Nam không bị ảnh hưởng và vẫn đảm bảo tương đối tốt nhưng cần có phương án chủ động sớm từ xa với mọi tình huống, đề phòng trường hợp xấu có thể xảy ra. Cụ thể:

Thứ nhất, tích hợp yếu tố địa chấn vào quy hoạch công nghiệp: Lập bản đồ rủi ro địa chấn tại các khu công nghiệp, khu chế xuất, trung tâm logistics, nhà máy trọng điểm và trạm trung chuyển năng lượng; Rà soát lại vị trí xây dựng các cơ sở trọng yếu như nhà máy nhiệt điện, thủy điện, kho nhiên liệu, trạm điện cao thế… để tránh những khu vực gần đứt gãy hoạt động hoặc nền đất yếu - nơi có nguy cơ khuếch đại rung chấn khi có động đất.

Thứ hai, nâng cấp tiêu chuẩn thiết kế công trình công nghiệp: Ban hành và bắt buộc áp dụng các quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khả năng kháng chấn trong xây dựng công nghiệp, nhất là với các công trình có tính chiến lược như nhà máy lọc dầu, nhà máy LNG, cảng hàng hóa quy mô lớn; đưa quy trình thẩm định địa chất trở thành điều kiện bắt buộc đối với các dự án đầu tư quy mô lớn, đặc biệt là các dự án FDI tại Tây Bắc, Trung Bộ – nơi có nền địa chất phức tạp và hoạt động kiến tạo mạnh.

Thứ ba, xây dựng hệ thống cảnh báo sớm và kế hoạch ứng phó khẩn cấp: Mở rộng và hiện đại hóa mạng lưới trạm quan trắc địa chấn quốc gia, ưu tiên bố trí tại các khu vực tập trung công nghiệp; trang bị hệ thống cảnh báo sớm nội bộ cho các nhà máy, khu công nghiệp - có kết nối với hệ thống của Viện Vật lý Địa cầu và các tổ chức quốc tế như USGS, JMA; xây dựng kịch bản ứng phó cụ thể: Từ hướng dẫn sơ tán khẩn cấp, huấn luyện diễn tập định kỳ, đến quy trình đánh giá và gia cố kết cấu sau rung chấn.

Thứ tư, đánh giá rủi ro đứt gãy chuỗi cung ứng: Ngành Công Thương cần phối hợp với ngành giao thông vận tải và đầu tư, đánh giá lại tính kết nối và khả năng chống chịu của hệ thống logistics - bao gồm cầu, hầm, kho hàng, cảng biển, trạm trung chuyển và hạ tầng năng lượng; chuẩn bị trước các kịch bản gián đoạn chuỗi cung ứng trong trường hợp xảy ra động đất ở Việt Nam hoặc quốc gia lân cận, từ đó đảm bảo tính ổn định cho sản xuất và lưu thông hàng hóa.

Thứ năm, đào tạo, nâng cao nhận thức và chia sẻ kinh nghiệm quốc tế: Triển khai chương trình đào tạo nội bộ trong ngành công nghiệp về kiến thức địa chấn, kỹ năng ứng phó thiên tai trong nhà máy, và quy trình vận hành an toàn khi có động đất; khuyến khích các doanh nghiệp FDI - đặc biệt đến từ Nhật Bản, Hàn Quốc - chia sẻ mô hình phòng chống, ứng phó động đất hiệu quả với các đối tác Việt Nam thông qua hội thảo, tập huấn và hợp tác kỹ thuật.

Trận động đất kinh hoàng tại Myanmar ngày 28/3 là lời cảnh tỉnh rõ ràng rằng: Địa chấn không còn là câu chuyện xa vời, mà là nguy cơ hiện hữu có thể lan xa, ảnh hưởng đến Việt Nam cả về địa chất lẫn chuỗi cung ứng kinh tế. An toàn công nghiệp trước rủi ro địa chấn không chỉ là một yêu cầu kỹ thuật, mà là một phần không thể thiếu của chiến lược phát triển bền vững quốc gia.
Thanh Thanh
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Động đất

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

'Bóng ma bầu trời' Su-57E sẽ được Nga giao tới khách hàng trong năm 2025

Tin công nghiệp quốc phòng ngày 23/5: 'Bóng ma bầu trời' - Su-57E của Nga sẽ tới tay khách hàng trong năm 2025 và có thể hoạt động gần như ngay lập tức.
Nga đủ kim loại hiếm chiến lược dùng trong hàng trăm năm

Nga đủ kim loại hiếm chiến lược dùng trong hàng trăm năm

Với trữ lượng dồi dào, Nga tự tin đáp ứng nhu cầu nguyên liệu hiếm trong nước suốt 100 - 400 năm, mở ra lợi thế chiến lược cho các ngành công nghệ cao.
Lý do giá dầu thế giới giảm trong ngày 23/5

Lý do giá dầu thế giới giảm trong ngày 23/5

Việc đồng USD tăng giá khiến dầu trở nên đắt hơn với người mua sử dụng các loại tiền tệ khác, từ đó làm giảm nhu cầu, khiến giá dầu giảm.
Chiến sự Nga-Ukraine tối 22/5: Phòng tuyến Konstantinovka thất thủ

Chiến sự Nga-Ukraine tối 22/5: Phòng tuyến Konstantinovka thất thủ

Nga tung đòn Iskander-M phá hủy hệ thống Patriot; Nga phá vỡ tuyến phòng thủ Konstantinovka... là những tin nóng có trong bản tin chiến sự Nga-Ukraine tối 22/5.
Nga và Belarus có thể hợp tác sản xuất máy bay Su-75

Nga và Belarus có thể hợp tác sản xuất máy bay Su-75

Tin công nghiệp quốc phòng ngày 22/5: Nga và Belarus có thể hợp tác sản xuất máy bay Su-75. Khi hai bên đều có nền tảng công nghệ chế tạo hàng không phù hợp.

Tin cùng chuyên mục

Thái Lan: Dịch Covid-19 đang lây lan nhanh ra sao?

Thái Lan: Dịch Covid-19 đang lây lan nhanh ra sao?

Bộ Y tế Thái Lan đang tăng cường cảnh giác vì số ca mắc tăng mạnh và nguy cơ cao với người già, trẻ nhỏ từ biến thể Covid-19 XEC.
Thụy Điển trang bị đạn pháo dẫn đường chính xác cao BONUS

Thụy Điển trang bị đạn pháo dẫn đường chính xác cao BONUS

Tin công nghiệp quốc phòng ngày 21/5: Thụy Điển trang bị đạn pháo dẫn đường chính xác cao BONUS. Đây là trang bị giúp pháo binh Thụy Điển nâng cao sức mạnh.
Chiến sự Nga-Ukraine tối 21/5: Nga phá hủy 127 UAV Ukraine trong đêm

Chiến sự Nga-Ukraine tối 21/5: Nga phá hủy 127 UAV Ukraine trong đêm

400 lính Kiev bị vây hãm; 1.290 quân Ukraine bị loại khỏi vòng chiến... là những tin nóng có trong bản tin chiến sự Nga-Ukraine tối 21/5.
Chiến sự Nga-Ukraine tối 20/5: Lính Kiev tháo chạy khỏi Belgorod

Chiến sự Nga-Ukraine tối 20/5: Lính Kiev tháo chạy khỏi Belgorod

Nga bày thế 'gọng kìm' siết chặt Konstantinovka; Belgorod sạch bóng lính Kiev...là những tin nóng được cập nhật trong bản tin chiến sự Nga-Ukraine tối 20/5.
Thấy gì từ việc Chile tăng trưởng kinh tế khi khu vực còn nhiều biến động?

Thấy gì từ việc Chile tăng trưởng kinh tế khi khu vực còn nhiều biến động?

Tăng trưởng GDP quý I/2025 của Chile vượt dự báo với động lực đến từ thương mại, sản xuất và nông nghiệp trong bối cảnh khu vực Mỹ Latinh còn nhiều biến động.
Su-57 của Nga được đánh giá cao nhờ những cải tiến mới

Su-57 của Nga được đánh giá cao nhờ những cải tiến mới

Tin công nghiệp quốc phòng ngày 20/5: Su-57 của Nga được đánh giá cao nhờ khả năng nâng cấp mạnh mẽ, đó là nhận xét của phương Tây về trang bị mới của máy bay
Thông tin bộ xét nghiệm kháng thể chống Covid-19

Thông tin bộ xét nghiệm kháng thể chống Covid-19

Một bộ xét nghiệm do các nhà khoa học Singapore phát triển, giúp phát hiện kháng thể trung hòa đối với nhiều loại virus, trong đó có Covid-19.
Chiến sự Nga-Ukraine tối 19/5: Nga siết nghẹt vòng vây Kherson

Chiến sự Nga-Ukraine tối 19/5: Nga siết nghẹt vòng vây Kherson

Nga vượt sông Dnieper, siết vòng vây Kherson; Tuyến tiếp tế Ukraine bị Nga khống chế;... là những tin nóng có trong bản tin chiến sự Nga-Ukraine tối 19/5.
Kinh tế Trung Quốc ghi nhận tích cực qua chỉ số công nghiệp

Kinh tế Trung Quốc ghi nhận tích cực qua chỉ số công nghiệp

Sản lượng công nghiệp của Trung Quốc đang vượt kỳ vọng, cho thấy các biện pháp hỗ trợ từ chính phủ đang phát huy hiệu quả.
Chính phủ Anh đạt nhiều thỏa thuận quan trọng với châu Âu

Chính phủ Anh đạt nhiều thỏa thuận quan trọng với châu Âu

EU và Anh vừa đạt được thỏa thuận sơ bộ về quốc phòng, đánh bắt cá ngay trước Hội nghị Thượng đỉnh tại London nhằm tăng cường khả năng hợp tác kinh tế.
Nga phát triển súng trường điều khiển từ xa

Nga phát triển súng trường điều khiển từ xa

Tin công nghiệp quốc phòng ngày 19/5: Nga phát triển súng trường điều khiển từ xa. Điều này dựa trên kinh nghiệm thực tế chiến trường Ukraine về vũ khí mới.
Trung Quốc đẩy mạnh ứng dụng định vị vệ tinh toàn cầu

Trung Quốc đẩy mạnh ứng dụng định vị vệ tinh toàn cầu

Trung Quốc đang đẩy mạnh ứng dụng hệ thống định vị BeiDou với giá trị ngành gần 80 tỷ USD năm 2024 và mở rộng ra hơn 140 quốc gia.
Chiến sự Nga-Ukraine sáng 19/5: Nga siết vòng vây Konstantinovka

Chiến sự Nga-Ukraine sáng 19/5: Nga siết vòng vây Konstantinovka

Nga siết vòng vây Konstantinovka; Kiev rung chuyển trước loạt UAV Nga;...là những tin nóng có trong bản tin chiến sự Nga-Ukriane sáng 19/5.
Chiến sự Nga - Ukraine tối 18/5: Phòng tuyến Novaya Poltavka sụp đổ

Chiến sự Nga - Ukraine tối 18/5: Phòng tuyến Novaya Poltavka sụp đổ

Ukraine đối mặt nguy cơ vỡ trận ở Donetsk; Nga xuyên thủng phòng tuyến Novaya Poltavka;... là những tin nóng có trong bản tin chiến sự Nga- Ukraine tối 18/5.
Nga giới thiệu UAV tự sát Geran phiên bản mini

Nga giới thiệu UAV tự sát Geran phiên bản mini

Tin công nghiệp quốc phòng ngày 18/5: Nga giới thiệu UAV tự sát Geran phiên bản mini với tên gọi Tyuvik. Nó có hình dạng tương đồng với Geran nhưng nhỏ hơn.
Thông tin về dịch Covid-19 tại Đông Nam Á

Thông tin về dịch Covid-19 tại Đông Nam Á

Tình trạng quá tải y tế sau ngày lễ đang xảy ra tại Singapore, còn Thái Lan và Malaysia vẫn đang chứng kiến đà tăng nhẹ số ca mắc Covid-19.
Singapore tăng cường lực lượng tàu ngầm diesel cỡ lớn

Singapore tăng cường lực lượng tàu ngầm diesel cỡ lớn

Tin công nghiệp quốc phòng ngày 17/5: Singapore tăng cường lực lượng tàu ngầm, khi các tàu ngầm tấn công mới của đảo quốc này sẽ được sớm đưa vào trang bị.
Chiến sự Nga - Ukraine tối 16/5: Nga siết vây Konstantinovka

Chiến sự Nga - Ukraine tối 16/5: Nga siết vây Konstantinovka

Lính Ukraine tháo chạy khỏi Konstantinovka; 169 UAV Ukraine bị bắn hạ trong 24 giờ... là những tin nóng có trong bản tin chiến sự Nga-Ukraine tối 16/5.
Ukraine giới thiệu mẫu xuồng không người lái mang tên lửa

Ukraine giới thiệu mẫu xuồng không người lái mang tên lửa

Tin công nghiệp quốc phòng ngày 16/5: Ukraine giới thiệu mẫu xuồng không người lái mang tên lửa. Xuồng không người lái mới có thể tấn công máy bay chiến đấu.
Hội nghị APEC: AI định hình tương lai thương mại toàn cầu

Hội nghị APEC: AI định hình tương lai thương mại toàn cầu

Tại phiên thảo luận đầu tiên của Hội nghị Bộ trưởng Thương mại APEC, đại diện các quốc gia đã nêu quan điểm về ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI).
Mobile VerionPhiên bản di động