Doanh nhân Việt Nam: Khởi nguồn khát vọng hùng cường

Đây là nhấn mạnh của TS. Tô Hoài Nam - Phó Chủ tịch, kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam với Báo Công Thương.

Khẳng định vị thế và bản lĩnh dân tộc

- Tròn 80 năm độc lập, đổi mới, phát triển, ông có thể chia sẻ về những thành tựu mà đất nước đã đạt được?

TS. Tô Hoài Nam: Như chúng ta thấy, Việt Nam từ một nước thuộc địa, sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945 trải qua các cuộc kháng chiến thành công, xây dựng được một quốc gia độc lập, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ. Đây chính là tiền đề căn bản cho sự phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, ngoại giao... sau này. 

Trong hành trình 80 năm qua, xuất phát điểm từ một quốc gia nghèo trên thế giới nhưng Việt Nam đã đạt được tốc độ tăng trưởng cao trong nhiều thập niên. GDP bình quân từ dưới 100 USD/ người đầu thập niên 90 đến nay đã trên 4.600 USD/người trong năm 2025 (tăng 46 lần). Điều đó thể hiện sự nỗ lực ấn tượng và nước ta đã vào nhóm thu nhập trung bình trên thế giới.

Bên cạnh đó, công cuộc hội nhập kinh tế sâu rộng là một thành tựu quan trọng của Việt Nam trong 80 năm qua. Sau năm 1986, chính sách đổi mới, chuyển từ nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung sang nền kinh tế thị trường, định hướng xã hội chủ nghĩa, Việt Nam đã trở thành một thành viên năng động của ASEAN, WTO, ký kết nhiều FTA thế hệ mới để đưa Việt Nam ngày càng phát triển mạnh mẽ, tham gia ngày càng sâu rộng vào chuỗi kinh tế toàn cầu, định vị vị thế của đất nước. 

Ngoài ra, Việt Nam đã đạt được nhiều dấu ấn trong công cuộc công nghiệp hóa, đô thị hóa, nông nghiệp; phát triển công nghệ, hạ tầng giao thông, viễn thông cũng như sự chuyển dịch trong cơ cấu kinh tế mạnh mẽ trong khu vực.

Đặc biệt, từ một nước nhỏ trên thế giới, Việt Nam đã trở thành đối tác tin cậy, một thành viên có trách nhiệm, có vai trò, tiếng nói quan trọng đối với cộng đồng quốc tế. Chúng ta đang tham gia vào lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc, đóng góp cho sáng kiến phát triển bền vững, ứng phó biến đổi khí hậu của thế giới...

- Trong bức tranh thành tựu của đất nước, ông có thể nêu bật về dấu ấn phát triển, đóng góp của lực lượng doanh nhân, doanh nghiệp vốn được xem là chủ công của nền kinh tế?

TS. Tô Hoài Nam: Quá trình phát triển của khu vực này có thể nói là rất ấn tượng, nhanh, mạnh mẽ. Nhiều ngành hàng đã cạnh tranh ngang ngửa với các lĩnh vực của các nền kinh tế phát triển vài trăm năm trên thế giới. Mặt khác, chúng ta phát triển nền kinh tế thị trường từ năm 1986, chậm so với nhiều quốc gia.

Thời điểm đó, địa vị doanh nhân chính danh chưa thực sự rõ nét, chủ yếu là tiểu thương nằm trong khu vực buôn bán nhỏ, làng nghề truyền thống... Nhưng sau đổi mới, đội ngũ doanh nhân đã từng bước khẳng định vị thế, trở thành những người tiên phong tham gia vào công cuộc đổi mới của đất nước.

Họ cũng là những người thể hiện khả năng thích ứng nhanh với cơ chế mới, bắt đầu xây dựng cơ sở sản xuất thành doanh nghiệp; hình thành nên những thương hiệu đầu tiên của Việt Nam. Nhiều doanh nhân, doanh nghiệp đã tạo dựng thương hiệu trên thị trường quốc tế như: Viettel, VinFast, Vinamilk, FPT, Hòa Phát... Qua đó, góp phần khẳng định thương hiệu quốc gia, nâng vị thế đất nước trên trường quốc tế.

Từ năm 2000 đến nay, đội ngũ doanh nhân đã phát triển nhanh cả về số lượng và chất lượng. Trước đó, chỉ có vài chục nghìn đến nay có 1 triệu doanh nghiệp đang hoạt động, 5,2 triệu hộ kinh doanh. Doanh nhân Việt Nam ngày càng thể hiện vai trò trong hội nhập, dám nghĩ, dám làm, vươn ra quốc tế bằng trí tuệ, sức lao động...

Đặc biệt, lực lượng doanh nghiệp tư nhân đang là động lực tăng trưởng chính của nền kinh tế, khi đóng góp gần 70% GDP, trên 50% ngân sách nhà nước; giải quyết hơn 80% lao động việc làm, nâng cao mức sống của người dân. Bên cạnh đó, họ là tác nhân chính để đưa các công nghệ mới, mô hình quản trị tiên tiến vào Việt Nam như công nghệ thông tin, sản xuất, chế biến, logistics, tài chính, nông nghiệp... 

Điều này khẳng định vai trò xương sống, chủ công của doanh nghiệp tư nhân trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Đồng thời, khẳng định đây là lực lượng chính, góp phần hiện thực hóa đường lối phát triển của Đảng; là đại sứ kinh tế, kết nối kinh tế Việt Nam với mạng lưới sản xuất toàn cầu; là cầu nối của hội nhập kinh tế quốc tế, mở đường cho ngoại giao, văn hóa... Lực lượng này cũng khởi nguồn của khát vọng hùng cường. góp phần hình thành bản lĩnh, sự tự tin của dân tộc trong kỷ nguyên mới.

Nắm bắt thời cơ, đưa đất nước phát triển bứt phá

- Bước vào kỷ nguyên mới sau 80 năm độc lập, ông nhìn nhận như thế nào về triển vọng phát triển của kinh tế, xã hội đất nước?

TS. Tô Hoài Nam: Có thể nói, 80 năm độc lập, chúng ta đã có được những yếu tố cơ bản để phát triển. Với nền độc lập, kinh tế thị trường, hội nhập, xã hội ổn định, các giá trị của con người được nâng cao, cải cách thể chế, hạ tầng cải thiện, cùng bản lĩnh vượt khó, khát vọng vươn lên... là điều chúng ta hoàn toàn tin tưởng đất nước ngày càng phát triển.

Tuy nhiên, cũng có thách thức nhất định, buộc phải quyết tâm bứt phá. Bởi, có quyết tâm bứt phá mới thoát khỏi nguy cơ thu nhập trung bình, năng suất lao động tăng, năng lực khoa học - công nghệ vượt lên... để đất nước tăng tốc, vươn mình trong kỷ nguyên mới. 

Tiếp đó là biến đổi khí hậu, già hóa dân số tương đối nhanh, sức cạnh tranh toàn cầu ngày càng gay gắt... nên phải biết tận dụng cơ hội để bứt phá nhanh. Các Nghị quyết của Đảng cũng đã nêu rõ, xác định rõ bứt phá trong giai đoạn hiện nay, đó là tranh thủ thời điểm, thời cơ và các thuận lợi.

Như vậy, nếu tận dụng được công nghệ, khích lệ đổi mới sáng tạo, phát huy nguồn lực của con người, cải cách mạnh mẽ về thể chế thì Việt Nam hoàn toàn có thể phát triển bứt phá ngoạn mục. Đến năm 2035, với quyết tâm cao, thực hiện hết cơ hội của mình thì chúng ta có thể trở thành nước thu nhập trung bình cao theo mục tiêu, kế hoạch đề ra.

Và đến năm 2045 chúng ta hoàn toàn có thể hướng tới, tiệm cận mục tiêu đưa đất nước phát triển thịnh vượng, dân chủ, công bằng, văn minh.

- Xin cảm ơn ông!