Chuyển dịch mạnh về đầu tư cho khoa học và công nghệ

Doanh nghiệp quan tâm đầu tư

Bộ trưởng Chu Ngọc Anh cho biết, từ năm 2014 đến nay, Ngày KH&CN Việt Nam đã trở thành ngày truyền thống, ngày hội quan trọng của ngành KH&CN. Vào dịp này, nhiều hoạt động có ý nghĩa, thiết thực được tổ chức và nhận được sự quan tâm, hưởng ứng của cộng đồng các nhà khoa học và toàn xã hội.

Ngày KH&CN Việt Nam năm nay được tổ chức với chủ đề “Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo - kiến tạo tương lai” với mong muốn ngành KH&CN Việt Nam sẽ có sự phát triển mạnh mẽ hơn, khẳng định được vai trò quan trọng trong quá trình phát triển và xác định vị trí của Việt Nam trên bản đồ khu vực và thế giới.

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh phát biểu

"Ngày KH&CN Việt Nam nhằm tri ân, tôn vinh các thế hệ đội ngũ cán bộ KH&CN, đồng thời khuyến khích niềm đam mê nghiên cứu khoa học của thế hệ trẻ - thế hệ tương lai của đất nước" - Bộ trưởng Chu Ngọc Anh nói và cho rằng, các sự kiện, hoạt động được tổ chức khắp cả nước trong dịp này còn là cơ hội để tuyên truyền nâng cao nhận thức của xã hội về vai trò của KH&CN, kêu gọi sự quan tâm đầu tư cho nghiên cứu khoa học, đổi mới công nghệ trong sản xuất, kinh doanh và ứng dụng giải pháp khoa học kỹ thuật trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội.

Theo Bộ trưởng Chu Ngọc Anh, bám sát chỉ đạo của Đảng, Chính phủ, trong thời gian qua, ngành KH&CN Việt Nam luôn nỗ lực để đẩy mạnh việc nghiên cứu và ứng dụng các thành tựu khoa học, công nghệ phục vụ phát triển kinh tế - xã hội. Theo đánh giá khách quan của các tổ chức quốc tế vừa qua cho thấy, KH&CN có những đóng góp thiết thực cho chất lượng tăng trưởng.

Điều này được thể hiện qua các số liệu cụ thể, ví dụ như chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) của Việt Nam những năm gần đây liên tục tăng cao, dẫn đầu nhóm quốc gia có thu nhập trung bình thấp (năm 2017 tăng 12 bậc, năm 2018 tăng tiếp 2 bậc, xếp thứ 45/126 quốc gia; chỉ số đóng góp của năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) tăng từ 33,6% bình quân giai đoạn 2011-2015 lên 43,3% trong giai đoạn 2016-2018, vượt mục tiêu đề ra là 35% giai đoạn 2010-2020.

Đặc biệt, tỷ trọng đầu tư cho KH&CN giữa nhà nước và doanh nghiệp không còn ở mức 7:3 như đầu thập kỷ này mà đổi lại là mức 5,2:4,8. Các doanh nghiệp, tập đoàn lớn quan tâm nhiều hơn đến đầu tư cho KH&CN; doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng đã có sự quan tâm bước đầu và đầu tư cho KH&CN; doanh nghiệp KH&CN tăng trưởng ngày càng rõ nét trong phát triển kinh tế; doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, startup của Việt Nam đã có bước trưởng thành mạnh mẽ, tiếp cận, cạnh tranh được với các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc tế.

“Ngay sáng sớm nay tôi nhận được thông tin startup ABIVIN - chuyên cung cấp phần mềm quản lý chuỗi cung ứng vận tải đã chiến thắng tại cuộc thi Startup world Cup tại Mỹ với giải thưởng 1 triệu USD” - Bộ trưởng Chu Ngọc Anh cho hay và bày tỏ, điều vui mừng hơn ở chỗ ABIVIN là startup “thuần Việt” đã được Bộ KH&CN hỗ trợ, đào tạo kỹ năng khởi nghiệp thông qua Dự án Đổi mới sáng tạo với Phần Lan (IPP2) và đã được thử thách tại các ngày hội khởi nghiệp đổi mới sáng tạo (Techfest) do Bộ KH&CN tổ chức. Chúng ta có mặt ở đây hôm nay, thêm tin tưởng, tự hào về đội ngũ cán bộ KH&CN và thế hệ trẻ Việt Nam; thêm quyết tâm tạo môi trường thuận lợi cho hoạt động KH&CN.

Nền tảng quan trọng

Tuy nhiên, Bộ trưởng Chu Ngọc Anh cho rằng, bên cạnh các thành tựu đạt được, ngành KH&CN vẫn đối mặt với rất nhiều khó khăn, thách thức. Nhận thức của các cấp, các ngành và các địa phương về vai trò của KH&CN và đổi mới, sáng tạo còn chưa đầy đủ, toàn diện. Hành lang pháp lý và cơ chế, chính sách còn thiếu đồng bộ, chưa thực sự tạo động lực cho ứng dụng phát triển KH&CN; KH&CN và ĐMST chưa thực sự là động lực và nền tảng cho phát triển kinh tế - xã hội, cho tăng trưởng, tái cơ cấu kinh tế và tăng năng suất lao động xã hội.

Tại các Phiên họp của Tiểu ban kinh tế - xã hội, Thủ tướng Chính phủ đã đề nghị bổ sung đột phá phát triển KH&CN và đổi mới sáng tạo vào Báo cáo chiến lược 10 năm phát triển kinh tế - xã hội (2021-2030) và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm (2021 - 2025), coi đây là nền tảng quan trọng để cơ cấu lại nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng. Đây là cơ hội để toàn ngành KH&CN cùng chung tay, chung sức, cùng Chính phủ và các Bộ, ngành thực hiện các mục tiêu phát triển trong giai đoạn tới.

Tại hội nghị KH&CN và đổi mới sáng tạo được tổ chức ngày 15/5 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã nói: “Tài nguyên là có hạn; chất xám, sự sáng tạo của con người là vô hạn” và giao cho ngành KH&CN 5 nhiệm vụ quan trọng và chỉ đạo Bộ KH&CN cần phát huy vai trò điều phối, nâng cao hiệu quả công tác giữa các bộ, ngành và giữa các cấp trong phát triển và ứng dụng kết quả KH&CN vào phát triển kinh tế - xã hội; thúc đẩy hợp tác quốc tế về KH&CN và đổi mới sáng tạo, nhằm khai thác lợi thế, chia sẻ kinh nghiệm và tận dụng các thành tựu KH&CN tiên tiến, cũng như chủ động nắm rõ các xu thế KH&CN trên thế giới để có phương án vận dụng hiệu quả vào Việt Nam.

Bộ trưởng Chu Ngọc Anh khẳng định, để thực hiện nhiệm vụ được giao, cần huy động đội ngũ cán bộ KH&CN. Chúng ta cần tập trung nghiên cứu, sáng tạo vì các mục tiêu, định hướng lớn, giải quyết các bài toán lớn, đồng bộ, tổng thể theo chuỗi giá trị . Trong hệ thống KH&CN hiện nay, chúng ta cần quan tâm, tạo điều kiện cho thế hệ trẻ, trong đó có đội ngũ startup, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, doanh nghiệp KH&CN; coi đây là nhân tố tiên phong trong quá trình hội nhập trong điều kiện cuộc cách mạnh công nghiệp mới.