Theo quy định tại Điều 74, Luật An toàn vệ sinh lao động, doanh nghiệp có trách nhiệm thành lập mạng lưới an toàn vệ sinh viên trên cơ sở thống nhất giữa chủ sử dụng lao động và ban chấp hành công đoàn. Thành viên tham gia là lao động trực tiếp, am hiểu về công tác bảo đảm an toàn trong sản xuất, nhiệt tình, gương mẫu, được tổ sản xuất bầu ra. Mỗi tổ sản xuất phải bố trí ít nhất một an toàn vệ sinh viên kiêm nhiệm trong giờ làm việc.
Các thành viên mạng lưới an toàn vệ sinh viên thường xuyên trao đổi, nâng cao nghiệp vụ trong bảo đảm an toàn lao động |
Thực hiện nghiêm túc quy định này và xác định an toàn lao động là một trong những yếu tố then chốt để ổn định sản xuất, kinh doanh, bảo vệ quyền, lợi ích của người lao động, an toàn cho doanh nghiệp… nhiều doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Giang đã quan tâm, thực hiện đầy đủ các quy định của pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động và phòng chống cháy nổ, nhất là xây dựng mạng lưới An toàn vệ sinh viên.
Có thể kể đến cách làm hiệu quả của Công ty cổ phần Alpha tại Khu công nghiệp Đình Trám (huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang). Công ty cổ phần Alpha là đơn vị sản xuất kết cấu thép với nhiều thiết bị, máy móc và công đoạn gia công phức tạp nên luôn tiềm ẩn nhiều rủi ro tai nạn lao động trong quá trình sản xuất. Do vậy, Ban chấp hành Công đoàn Công ty tham mưu với lãnh đạo thường xuyên tổ chức tập huấn về an toàn lao động, trang bị đầy đủ phương tiện bảo hộ cho công nhân.
Đặc biệt, với khẩu hiệu “Mỗi người lao động phải là một an toàn viên”, ngay từ khi thành lập, Công ty cổ phần Alpha đã quan tâm, hỗ trợ xây dựng và thường xuyền kiện toàn mạng lưới an toàn vệ sinh viên của đơn vị. Đến nay, ở cả 5 tổ sản xuất đều có an toàn viên với tổng số 20 công nhân tham gia. Mỗi thành viên trở thành tuyên truyền viên tích cực, thường xuyên nhắc nhở người lao động tuân thủ các quy định về an toàn trong quá trình vận hành máy móc, sử dụng đầy đủ đồ bảo hộ, đề phòng các yếu tố nguy hiểm. Định kỳ 2 lần/ngày, các an toàn viên thực hiện nghiêm lịch kiểm tra việc tuân thủ các quy định về an toàn tại mỗi bộ phận sản xuất, đặc biệt là với với các thiết bị yêu cầu tuân thủ nghiêm ngặt quy trình vận hành, như: Máy cắt, hàn, hệ thống phun sơn... các an toàn viên sẽ yêu cầu công nhân thao tác đúng quy trình. Nếu phát hiện nguy cơ mất an toàn sẽ yêu cầu người lao động dừng thao tác, báo ngay với lãnh đạo công ty để xử lý kịp thời. Nhờ đó, từ khi hoạt động đến nay, công ty chưa để xảy ra sự cố mất an toàn lao động và cháy nổ nào.
Theo thống kê của Liên đoàn Lao động tỉnh Bắc Giang, hiện phần lớn các doanh nghiệp có tổ chức công đoàn trên địa bàn tỉnh đã thành lập mạng lưới an toàn vệ sinh viên với số thành viên tham gia là trên 3 nghìn người lao động. Các an toàn viên đã phát huy vai trò nòng cốt trong bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động, phòng chống cháy nổ, góp phần ngăn ngừa sự cố, hạn chế tai nạn, bệnh nghề nghiệp trong doanh nghiệp.
Tuy nhiên, hiện số doanh nghiệp thành lập tổ chức công đoàn cơ sở vẫn còn chiếm tỷ lệ thấp trên tổng số doanh nghiệp đang hoạt động trên địa bàn tỉnh. Hơn nữa, qua công tác kiểm tra, giám sát của các cơ quan chức năng, tại không ít doanh nghiệp, dù đã hình thành đội ngũ an toàn vệ sinh viên những hoạt động vẫn còn mang tính hình thức. Đồng thời, hiện chưa có quy định rõ ràng về chế độ phụ cấp cho các an toàn viên mà họ chỉ được hưởng khoản tăng thêm này khi doanh nghiệp có quy chế và hầu như đều ở mức thấp, thậm chí còn không có. Điều này khó phát triển mạng lưới, thu hút và nâng cao trách nhiệm của các thành viên tham gia.
Để khắc phục tình trạng này với mục tiêu nâng cao chất lượng hoạt động của đội ngũ an toàn vệ sinh viên tại các doanh nghiệp, ông Ngô Biên Cương - Phó Chủ tịch Thường trực Liên đoàn Lao động tỉnh Bắc Giang - cho rằng, cần có những quy định cụ thể hơn về trách nhiệm, quyền lợi của an toàn vệ sinh viên.
Về phía Liên đoàn Lao động tỉnh Bắc Giang, trong thời gian tới, đơn vị sẽ tích cực phối hợp với Sở Lao động – Thương binh và Xã hội tỉnh hướng dẫn các doanh nghiệp thành lập mạng lưới an toàn vệ sinh viên, tập huấn cho đội ngũ an toàn viên; tăng cường kiểm tra việc thực hiện các quy định về an toàn lao động.
Bên cạnh đó, để phát triển mạng lưới này, các cấp công đoàn trong tỉnh sẽ tiếp tục vận động doanh nghiệp tham gia tổ chức, thu hút đoàn viên; cán bộ công đoàn cơ sở hiện có chủ động đề xuất các cơ chế hoạt động cho an toàn vệ sinh viên trong thỏa ước lao động tập thể, nội quy, quy chế của doanh nghiệp.