Xuất khẩu cà phê bứt phá, doanh nghiệp tận dụng “khoảng đệm” từ EUDR

Chủ động thích ứng, khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế

Thị trường xuất khẩu lớn nhất của Simexco Daklak là EU. 8 tháng năm 2025, xuất khẩu cà phê sang thị trường này của doanh nghiệp tăng trưởng nhanh, bên cạnh đó, doanh nghiệp cũng ghi nhận những tín hiệu tích cực từ thị trường châu Á khi các đơn hàng tăng mạnh trong thời gian gần đây, đặc biệt là Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc.

Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, ông Lê Đức Huy, Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty TNHH MTV Xuất nhập khẩu 2-9 Đắk Lắk (Simexco Daklak), cho biết, từ đầu năm đến nay, mặc dù giá cà phê trong nước có thời điểm giảm, nhưng giá trị xuất khẩu vẫn tăng mạnh do các hợp đồng đã được ký từ cuối năm trước, khi giá ở mức cao. Vì vậy, cũng như bức tranh chung của ngành hàng cà phê 8 tháng năm 2025, giá trị xuất khẩu cà phê của doanh nghiệp tăng tới 60-70% so với cùng kỳ năm ngoái do giá cà phê xuất khẩu tăng mạnh. Ngoài nguyên nhân do nguồn cung toàn cầu thiếu hụt, giá cà phê Arabica và Robusta trên thế giới tăng kỷ lục, góp phần nâng giá trị xuất khẩu của Việt Nam thì chất lượng cà phê Robusta của Việt Nam cũng được đánh giá cao hơn các nước khác.

Mới đây, Liên minh châu Âu (EU) vừa quyết định lùi thời hạn thực thi Quy định chống phá rừng (EUDR) sang ngày 30/12/2026, thay vì 2024 như kế hoạch ban đầu. Đây là lần thứ hai quy định được trì hoãn, sau khi Ủy ban châu Âu (EC) từng dời mốc sang cuối năm 2025. Theo các chuyên gia và doanh nghiệp trong ngành, việc kéo dài thêm một năm trong thực thi EUDR tạo “khoảng đệm” quan trọng, giúp các doanh nghiệp cà phê Việt Nam có thêm thời gian rà soát chuỗi cung ứng, đầu tư công nghệ truy xuất nguồn gốc và củng cố năng lực tuân thủ, nhằm đáp ứng tốt hơn các yêu cầu khắt khe của thị trường EU.

8 tháng năm 2025, EU là thị trường lớn nhất của xuất khẩu cà phê Việt Nam chiếm tới trên 63%. Trên thực tế, trong suốt thời gian qua, Việt Nam không trì hoãn việc chuẩn bị và thích ứng với các yêu cầu của quy định này. Điều này thể hiện cam kết mạnh mẽ của Việt Nam trong việc xây dựng các chuỗi cung ứng bền vững, không gây phá rừng và đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế. Sự chủ động này giúp Việt Nam sẵn sàng đáp ứng các yêu cầu của EUDR, từ đó củng cố vị thế về nhà cung cấp nông sản trách nhiệm, minh bạch và bền vững trên thị trường quốc tế.

“Quy định EUDR là một thách thức lớn nhưng cũng là cơ hội để tái cấu trúc ngành cà phê theo hướng bền vững, chuyên nghiệp. Để đáp ứng yêu cầu EUDR, với các đối tác trong chuỗi cung ứng, doanh nghiệp vẫn bám sát vùng trồng, làm cà phê có chứng nhận bền vững, xây dựng bản đồ số, truy xuất nguồn gốc đến từng nông hộ”, ông Lê Đức Huy cho hay.

Về chiến lược chất lượng, ông Lê Đức Huy cho hay, doanh nghiệp vẫn đồng hành cùng chuỗi cung ứng để tạo ra sản phẩm cà phê đặc sản Việt Nam, đặc biệt là cà phê Robusta để phục vụ nhu cầu mới, nhu cầu cao hơn cũng như khắt khe hơn về hương và vị của khách hàng.

Từ tăng trưởng kỷ lục đến chiến lược phát triển bền vững

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, 8 tháng năm 2025, tổng khối lượng và giá trị xuất khẩu cà phê của Việt Nam đạt 1,2 triệu tấn và 6,42 tỷ USD, tăng 8,7% về khối lượng và gần 60% về giá trị so với cùng kỳ năm trước. Giá cà phê xuất khẩu bình quân ước đạt 5.580 USD/tấn, tăng hơn 46%. Đây cũng là mức xuất khẩu cao kỷ lục trong lịch sử ngành, giúp ngành cà phê Việt Nam sớm vượt mục tiêu 6 tỷ USD đến năm 2030, trước 5 năm so với kế hoạch.

Ông Nguyễn Nam Hải, Chủ tịch Hiệp hội Cà phê Ca cao Việt Nam, dự báo cả năm 2025, Việt Nam sẽ xuất khẩu khoảng 1,5 triệu tấn cà phê, với kim ngạch xấp xỉ 8 tỷ USD. Thành công này được ghi nhận nhờ sự thay đổi định hướng phát triển ngành, khi tỉ lệ sản phẩm chế biến sâu như cà phê hòa tan và cà phê rang xay ngày càng tăng, mang lại giá trị gia tăng cao hơn. Đồng thời, sự biến động tích cực của thị trường thế giới cũng đóng vai trò quan trọng.

Về định hướng phát triển ngành hàng này, thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến nhấn mạnh, sẽ tiếp tục thúc đẩy xuất khẩu cà phê đặc sản phân khúc cao cấp, sản phẩm chế biến sâu, giá trị gia tăng và cà phê hòa tan, đẩy mạnh phân khúc cà phê Robusta. Bên cạnh đó, cùng với duy trì thị trường truyền thống sẽ tiếp tục mở rộng thêm các thị trường tiềm năng.

Việt Nam được EC xếp vào nhóm “rủi ro thấp” về phá rừng theo Quy định EUDR của Liên minh châu Âu được công bố vào tháng 5/2025 giúp giảm gánh nặng kiểm tra hậu kiểm và tạo lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp cà phê Việt Nam tại thị trường EU.

Thị trường cà phê toàn cầu hiện cân bằng cung - cầu, với sản lượng khoảng 168 triệu bao (60kg/bao) năm 2024, do các nước sản xuất lớn như Brazil và Việt Nam dẫn dắt, cùng nhu cầu tiêu thụ cao từ EU, Mỹ và Trung Quốc. Quy mô thị trường dự kiến tăng từ 132,13 tỷ USD năm 2024 lên 166,39 tỷ USD năm 2029, tốc độ CAGR 4,72%, nhờ văn hóa tiêu thụ cà phê gia tăng và thu nhập khả dụng cao hơn.

Với đà tăng trưởng ấn tượng và chiến lược nâng cao chất lượng, ngành cà phê Việt Nam không chỉ hướng đến kim ngạch xuất khẩu mà còn tập trung xây dựng thương hiệu mạnh, gia tăng giá trị chế biến sâu và khẳng định vị thế trên bản đồ cà phê thế giới.

Nhận định về thị trường những tháng cuối năm, các chuyên gia trong ngành cho hay, xu hướng thị trường vẫn tích cực. Nguồn cung Arabica từ Brazil đang giảm, buộc nhiều nhà rang xay quốc tế tăng tỷ lệ Robusta trong các sản phẩm Espresso. Đây là yếu tố then chốt giúp giá Robusta duy trì trên mức 5.500 USD/tấn và đồng thời mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp xuất khẩu cà phê Việt Nam.