Xây dựng các cơ chế đột phá cho khoa học - công nghệ

Nỗ lực xây dựng và hoàn thiện các chính sách

Sáng 9/1/2025, tại Hà Nội, Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức Họp báo thường kỳ quý IV/2024 do Thứ trưởng Hoàng Minh chủ trì. Tham dự buổi họp báo có đại diện lãnh đạo các đơn vị trực thuộc Bộ cùng đại diện gần 40 cơ quan thông tấn, báo chí.

Trong quý IV năm 2024, Bộ Khoa học và Công nghệ đã nỗ lực xây dựng và hoàn thiện các chính sách, pháp luật về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo (KH,CN&ĐMST).

Cụ thể, ban hành Nghị quyết và Chương trình hành động: Bộ đã phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông, Ban Kinh tế Trung ương và Văn phòng Trung ương Đảng trình Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển KH,CN&ĐMST và chuyển đổi số quốc gia. Thực hiện nhiệm vụ của Thủ tướng Chính phủ, ngày 7/1/2025, Bộ đã hoàn thiện và trình Chính phủ Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW.

Bên cạnh đó, hoàn thiện các dự án Luật: Bộ tiếp tục hoàn thiện và trình Chính phủ 4 dự án Luật chuyên ngành, gồm: Dự án Luật KH,CN&ĐMST; dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật; dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa; Dự án Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi), nhằm thúc đẩy ứng dụng năng lượng nguyên tử phục vụ phát triển kinh tế - xã hội.

Trình Chính phủ các dự thảo văn bản quan trọng: Bộ đã trình Chính phủ 3 dự thảo Nghị định và 3 dự thảo Quyết định liên quan đến tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng và quy hoạch phát triển KH,CN&ĐMST…

Cũng trong quý IV, Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức các hoạt động, sự kiện tiêu biểu của Bộ và ngành khoa học và công nghệ như: Tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW, thành lập Ban Chỉ đạo xây dựng Đề án hợp nhất, và soạn thảo dự thảo Nghị định về chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức của cơ quan mới. Dự thảo đã được gửi đến Bộ Nội vụ và Bộ Tư pháp thẩm định trước khi trình Chính phủ xem xét, ban hành.

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ tham gia các đoàn công tác thăm và làm việc tại nhiều quốc gia, bao gồm Pháp, Ai-len, UAE, nhằm thúc đẩy hợp tác quốc tế trong các lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, công nghệ cao, chuyển đổi số, y tế, nông nghiệp, biến đổi khí hậu, và phát triển công nghệ sinh học. Các chuyến thăm còn tập trung vào phối hợp triển khai trong các lĩnh vực bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ, phát triển các tiêu chuẩn, đo lường chất lượng…

Bên cạnh đó, chủ trì, phối hợp tổ chức thành công Ngày hội khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam (TECHFEST Việt Nam 2024) với sự tham gia chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, góp phần phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo; tổ chức Hội nghị tổng kết công tác năm 2024 và triển khai nhiệm vụ năm 2025. Hội nghị đã công bố Báo cáo chỉ số PII 2024 với các địa phương dẫn đầu là Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh và Hải Phòng.

Ngoài ra, tổ chức và trao Giải thưởng Chất lượng Quốc gia và Quốc tế cho 133 doanh nghiệp, nhằm ghi nhận những đóng góp của các doanh nghiệp trong việc nâng cao năng suất, chất lượng, và năng lực cạnh tranh, đồng thời khẳng định vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.

Tổ chức các hội nghị, hội thảo về các chương trình khoa học và công nghệ quốc gia giai đoạn 2021-2030, bao gồm các chương trình nghiên cứu khoa học phục vụ mục tiêu phát thải ròng bằng 0, nghiên cứu phát triển khoa học giáo dục, và ứng dụng toán học trong các ngành trọng điểm; Tăng cường phối hợp với các địa phương tổ chức các hội nghị giao ban về khoa học và công nghệ, ứng dụng chuyển giao công nghệ, và ĐMST, nhằm thúc đẩy các hoạt động khoa học và công nghệ tại các khu vực.

Tập trung phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao

Trong năm 2025, Bộ Khoa học và Công nghệ tiếp tục triển khai các hoạt động trọng tâm bao gồm: Triển khai nghiêm túc các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về KH,CN&ĐMST, phối hợp tổ chức Hội nghị toàn quốc nhằm thúc đẩy phát triển đột phá trong các lĩnh vực này và chuyển đổi số quốc gia; tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp lý về KH,CN&ĐMST, xây dựng các cơ chế, chính sách đột phá và ưu tiên, trình Quốc hội các dự án Luật quan trọng nhằm tạo nền tảng pháp lý vững chắc cho sự phát triển bền vững của ngành.

Triển khai đồng bộ các Chương trình khoa học và công nghệ quốc gia trung hạn và dài hạn, xác định rõ các công nghệ chiến lược, công nghệ lõi cần ưu tiên phát triển, đặc biệt là các trung tâm dữ liệu lớn và cộng đồng khoa học mở tại Việt Nam.

Tập trung vào phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trong các lĩnh vực tiên tiến như bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, và điện toán đám mây; khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi cho các nhóm nghiên cứu mạnh và các nhà khoa học Việt Nam ở nước ngoài tham gia vào quá trình phát triển khoa học và công nghệ của đất nước.

Đẩy mạnh hợp tác với các quốc gia phát triển về KH,CN&ĐMST, đặc biệt trong các lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo, bán dẫn, công nghệ sinh học và công nghệ lượng tử, kết hợp với các thỏa thuận quốc tế và ngoại giao kinh tế để nâng cao năng lực và chuyển giao công nghệ.

Tăng cường công tác tiêu chuẩn hóa, đo lường và kiểm soát chất lượng sản phẩm, dịch vụ. Đồng thời, thúc đẩy bảo vệ tài sản trí tuệ và nghiên cứu, ứng dụng năng lượng nguyên tử trong các lĩnh vực phục vụ phát triển bền vững và hòa bình.