Đến xã Zuôih, huyện Nam Giang (Quảng Nam), chúng tôi được biết toàn xã sau khi sáp nhập thì còn lại 3 thôn: Pà Đhí, Công Dồn và Pà Rum, với 99% là đồng bào dân tộc Cơ Tu sinh sống. Xưa kia, đây là một vùng đất khó, cuộc sống của đồng bào dân tộc Cơ Tu nghèo nàn, lạc hậu. Nhưng vài năm trở lại đây, do được hướng dẫn, nắm bắt đặc điểm khí hậu, thổ nhưỡng đa dạng, người dân xã Zuôih đã bắt đầu biết xen canh tăng vụ, trồng các loại đậu, sắn, bắp, chấm dứt tình trạng độc canh cây lúa, có điều kiện phát triển những vườn mít, bưởi, cam, chuối mốc đẩy mạnh phát triển nông nghiệp với những loại cây trồng đặc sản, tạo sự chuyển biến tích cực trong phát triển kinh tế, trên cơ sở các sản phẩm đặc trưng của địa phương.
Sản phẩm nông sản đặc trưng của xã Zuôih |
Đột phá lớn đối với nông nghiệp xã Zuôih đến từ Đề án “Chương trình mỗi xã một sản phẩm của tỉnh Quảng Nam, giai đoạn 2018 - 2020 và định hướng đến năm 2030” đã được UBND tỉnh phê duyệt và huyện Nam Giang cũng đã triển khai… Theo đó, xã Zuôih đã và đang thực hiện các giải pháp nhằm huy động các nguồn lực để chuyển dịch mạnh cơ cấu cây trồng nhằm nâng cao sản phẩm nông nghiệp bản địa.
Cùng với giống lúa bản địa của đồng bào Cơ Tu, được biết ở xã Zuôih còn phát triển các vùng trồng cây bắp 15,22 héc-ta, sắn 6,58 héc-ta, khoai lang 0,62 héc-ta, đậu các loại đến 135 héc-ta, chuối mốc gần 5,8 héc-ta, thơm (dứa): 0,54 héc-ta, cây dược liệu bản địa có nguồn gốc từ rừng gần 67.000 cây ba kích tím, 20.000 cây chè dây ra zéh (tương đương gần 5 héc-ta) và hơn 800 cây tà vạt. Đến hết năm 2019, toàn xã trồng mới khoảng 10.000 cây ăn quả các loại như: Mít, cam, cây loòng bong, (tương đương 11,49 héc-ta), góp phần tạo nên các loại nông sản đặc trưng của xã Zuôih.
Giống lúa bản địa của đồng bào Cơ Tu góp phần tạo nên các loại nông sản đặc trưng của xã Zuôih |
Từ khi chuyển sang trồng cây ba kích tím, thu nhập của nhiều hộ đồng bào trong xã cải thiện đáng kể. Chị Alăng Hy thôn Pà Đhí, chia sẻ: Từ khi chuyển sang trồng ba kích tím, kinh tế gia đình khá hơn nhiều. Cây ba kích tím nhà tôi cung cấp cho chợ đầu mối tại Chà Val (Trung tâm cụm xã vùng cao Nam Giang) và chợ huyện Thạnh Mỹ rất nhiều, đôi lúc khan hiếm không có hàng để bán.
Còn chị Zơrâm Bằng, thôn Công Dồn cho biết: Trước đây, gia đình tôi chỉ làm nương rẫy, đời sống gặp nhiều khó khăn. Được xã hỗ trợ 100 gốc cây chuối mốc ban đầu, đến nay gia đình đã phát triển được gần 700 gốc chuối mốc (với 1 héc-ta), thu nhập thường xuyên 3 - 4 triệu đồng/tháng, đã giúp gia đình cải thiện đời sống.
Anh Bh’ling Vinh - Chủ tịch Hội Nông dân xã Zuôih chia sẻ với chúng tôi: Kể từ khi huyện Nam Giang triển khai Đề án “Chương trình mỗi xã một sản phẩm”, nhờ sự giúp đỡ kịp thời của chính quyền, ban, ngành ở địa phương, hàng năm hội Nông dân xã Zuôi đặc biệt quan tâm, phối hợp với các ban, ngành thường xuyên tuyên truyền, vận động bà con phát triển kinh tế thông qua mô hình trồng trọt, nhờ vậy xã Zuôih có điều kiện phát triển nhiều sản phẩm nông nghiệp và các loại cây trồng bản địa, chất lượng cao…
Anh Pơloong Diệu – Chủ tịch UBND xã Zuôih khẳng định: Hiện nay, trên địa bàn xã Zuôih có tất cả 397 nhóm hộ gia đình, trong đó có 12 nhóm hộ gia đình tham gia mô hình chăn nuôi tổng hợp, với gần 40 cá nhân, 200 nhóm hộ gia đình với gần 760 cá nhân đăng ký tham gia phát triển kinh tế theo mô hình nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp sạch, còn lại tham gia nhóm nông sản hữu cơ, sạch. Từ đó đem lại hiệu quả, tạo ra các nông sản hữu cơ, sạch, an toàn và sản xuất theo chuỗi giá trị, được nhân rộng trong sản xuất. Bên cạnh đó, địa phương đang nỗ lực xây dựng nhãn hiệu, nhãn hiệu tập thể, chỉ dẫn địa lý... cho các loại nông sản đặc trưng của xã. Khi có thương hiệu, giá trị sản phẩm sẽ được nâng cao hơn, giúp đồng bào thu nhập ổn định và yên tâm gắn bó sản xuất những mặt hàng nông sản đặc sản bản địa truyền thống của địa phương.