Triển vọng tăng tốc xuất khẩu gạo sang New Zealand

Nông, thủy sản chiếm thị phần xuất khẩu lớn sang New Zealand

Trong năm 2024, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của New Zealand với Việt Nam đạt 2,7 tỷ NZD (tương đương 1,8 tỷ USD) tăng 8,9% so với năm 2023 (đạt 2,46 tỷ NZD).

Trong đó, kim ngạch xuất khẩu từ Việt Nam sang New Zealand đạt 1,75 tỷ NZD (tăng 13,6%) và xếp thứ 11 trong số các nước nhập khẩu chính vào New Zealand) và kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam từ thị trường New Zealand là 933 triệu NZD (giảm 0,6%).

Các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam vào New Zealand chiếm tỷ trọng cao là máy móc, hàng điện tử, dệt may; chiếm thị phần lớn là hàng thủy sản (tôm, cá ba sa…) và các loại hạt (điều, cà phê…).

Ở chiều ngược lại, doanh nghiệp Việt nhập khẩu các mặt hàng mà New Zealand có thể mạnh như các sản phẩm từ sữa, thịt, gỗ nguyên liệu (chủ yếu để gia công làm đồ nội thất và xuất khẩu ngược trở lại New Zealand).

Gạo, thủy sản, gỗ và các sản phẩm từ gỗ sẽ là những mặt hàng tiềm năng để đẩy mạnh xuất khẩu sang New Zealand. Ảnh: Hùng Minh

Thông tin về những triển vọng trong hợp tác thương mại giữa hai nước Việt Nam - New Zealand trong năm 2025, chia sẻ với phóng viên Báo Công Thương, bà Trần Diệu Oanh - Tham tán thương mại Thương vụ Việt Nam tại thị trường này - cho biết, New Zealand là nước phát minh, áp dụng, xuất khẩu công nghệ cao trong nuôi, trồng, sản xuất các sản phẩm nông nghiệp và một số lĩnh vực như công nghệ tài chính, sáng tạo, phát triển phần mềm, phát triển bền vững nhưng chủ yếu vẫn là trong nông nghiệp công nghệ cao.

Chính vì vậy, gạo, thủy sản, gỗ và các sản phẩm từ gỗ sẽ là những mặt hàng tiềm năng để đẩy mạnh xuất khẩu sang thị trường này.

Phân tích cụ thể về dư địa của mặt hàng gạo, bà Trần Diệu Oanh cho biết, New Zealand là nước có nền nông nghiệp phát triển. Khoảng 90-95% sản phẩm nông nghiệp của nước này được dành cho xuất khẩu. Tuy nhiên, New Zealand phần lớn lại phải nhập khẩu sản phẩm ngũ cốc.

Về cơ bản, New Zealand không phải là nước sản xuất gạo, chủ yếu là do không phù hợp về khí hậu. New Zealand phần lớn nhập khẩu gạo từ Australia, Thái Lan và Ấn Độ.

Để thúc đẩy mặt hàng tiềm năng này xuất khẩu sang New Zealand, thương vụ khuyến cáo, doanh nghiệp xuất khẩu gạo của Việt Nam cần nghiên cứu kỹ thị trường tiêu thụ tại đây, trong đó có thói quen tiêu dùng.

“Tại New Zealand, gạo bán chủ yếu được đóng gói trong các túi nhỏ từ 2 - 10 kg; có thông tin chi tiết bằng tiếng Anh, Trung Quốc, Việt, Thái... bên ngoài” - bà Trần Diệu Oanh ví dụ cụ thể.

Tận dụng các FTA đẩy mạnh xuất khẩu

Cùng với gạo, hàng thủy sản Việt Nam cũng còn nhiều dư địa xuất khẩu. New Zealand có vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) rộng tới 3,1 triệu km2 cung cấp nguồn lợi hải sản dồi dào, đặc biết trong đó có các loài cá nước sâu, mực và cá ngừ. Cùng đó, nước này cũng có vùng nước quanh bờ không bị ô nhiễm, do vậy, rất thích hợp với nuôi trồng hải sản. Các loại hải sản chính được nuôi trồng bao gồm: Hàu Thái Bình Dương, trai lưỡi xanh và cá hồi.

Mặc dù là nước có thế mạnh về xuất khẩu thủy hải sản với kim ngạch cao nhưng New Zealand cũng nhập khẩu nhiều mặt hàng này từ các nước, trong đó, có Việt Nam. Các loại thủy sản chủ lực của Việt Nam xuất sang New Zealand bao gồm: Tôm các loại, phi lê cá đông lạnh, mực, bạch tuộc và cua...

Ngoài ra, gỗ và các sản phẩm từ gỗ cũng là mặt hàng còn nhiều không gian để doanh nghiệp hai nước đẩy mạnh hợp tác kinh doanh. Sản phẩm lâm nghiệp và gỗ đóng góp 1,3% GDP của New Zealand với khoảng 70% gỗ từ rừng trồng. Các loại gỗ New Zealand xuất khẩu bao gồm: Gỗ tròn, bột gỗ, gỗ xẻ, gỗ ván, bột và giấy, các sản phẩm, đồ đạc làm từ gỗ, đồ thủ công mỹ nghệ.

Việt Nam chủ yếu nhập khẩu gỗ xẻ, gỗ ép và gỗ tròn từ New Zealand. Đây là một trong nhưng thị trường đầu vào cho sản xuất các sản phẩm gỗ xuất khẩu của Việt Nam sang các thị trường khác.

Cũng theo Tham tán Trần Diệu Oanh, hợp tác kinh tế, thương mại giữa hai nước có triển vọng phát triển vượt bậc trong tương lai nhờ vào các hiệp định thương mại tự do (FTA) mà hai nước cùng tham gia như: CPTPP, AANZFTA hay RCEP...

Các FTA cùng những khuôn khổ hợp tác mà hai nước cùng tham gia, ký kết là nền tảng pháp lý vững chắc để thúc đẩy thương mại và đầu tư song phương. Bên cạnh đó, với sự bổ trợ về mặt lợi thế kinh tế, Việt Nam và New Zealand có cơ hội cùng nhau xây dựng các chuỗi giá trị toàn cầu, nâng cao giá trị gia tăng cho sản phẩm xuất khẩu, đồng thời đóng góp tích cực vào sự ổn định và thịnh vượng của khu vực châu Á - Thái Bình Dương.