Triển khai dự án đầu tư công: Nhiều địa phương gặp vướng mắc

Tại Hội nghị trao đổi về các khó khăn, vướng mắc trong thực hiện dự án đầu tư tại TP. Hà Nội diễn ra theo hình thức trực tuyến mới đây, UBND TP. Hà Nội đã tổng hợp một loạt các vướng mắc đối với dự án ĐTC liên quan đến quá trình chuẩn bị dự án đầu tư; triển khai dự án cũng như vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện dự án.

Trong đó, liên quan đến quá trình chuẩn bị dự án, UBND TP. Hà Nội nêu ra 8 vướng mắc. Về vướng mắc liên quan đến chủ trương đầu tư, UBND thành phố cho biết, hiện Luật ĐTC 2019, Ban Quản lý dự án (chủ đầu tư) không được giao lập chủ trương đầu tư đối với các dự án thuộc thẩm quyền quyết định đầu tư của Hội đồng nhân dân thành phố mà chỉ giao cho cơ quan chuyên môn.

Về vướng mắc trong công tác điều chỉnh chủ trương đầu tư đối với các dự án nhóm A, theo ông Đỗ Anh Tuấn – Giám đốc Sở KH&ĐT TP. Hà Nội, trước đây Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư, sau khi Luật ĐTC năm 2019 có hiệu lực thì chưa nêu rõ điều khoản chuyển tiếp. Đối với các dự án ĐTC không có cấu phần xây dựng, về phương án thiết kế, chi phí quản lý dự án và chi phí tư vấn chưa được pháp luật chuyên ngành quy định cụ thể, vì vậy, việc triển khai thực hiện gặp nhiều khó khăn vướng mắc…

Nhiều địa phương đề xuất tháo gỡ khó khăn cho các dự án đầu tư công

Cũng bàn về những vướng mắc trong các dự án ĐTC, tại Hội nghị trao đổi về khó khăn trong thực hiện dự án đầu tư tại tỉnh Quảng Ninh, ông Nguyễn Hồng Dương – Giám đốc Sở KH&ĐT tỉnh Quảng Ninh – cho biết: Địa phương đang gặp 5 vướng mắc đối với dự án sử dụng vốn ĐTC. Cụ thể, vướng mắc liên quan đến Khoản 2, Điều 52 Luật ĐTC năm 2019. Theo đó, khó có thể lập, trình phê duyệt chủ trương đầu tư của tất cả các dự án trong kế hoạch trung hạn 5 năm tại thời điểm đầu của 5 năm kế hoạch. Đồng thời, mức vốn của dự án tại thời điểm phê duyệt chủ trương đầu tư sẽ không còn phù hợp khi triển khai thực hiện cơ sở ở các năm sau, đặc biệt nững năm cuối của kế hoạch. Do đó, việc phải phê duyệt chủ trương đầu tư tất cả các dự án để đưa vào danh mục trung hạn ngay sẽ rất khó khăn và chưa phù hợp với tình hình thực tế.

Trên cơ sở đó, tỉnh Quảng Ninh đề xuất, Luật ĐTC chỉ nên quy định điều kiện chương trình, dự án được bố trí vốn kế hoạch ĐTC trung hạn là nằm trong quy hoạch phát triển kinh tế-xã hội, quy hoạch ngành của địa phương và Hội đồng nhân dân chỉ thông qua danh mục dự án cần đầu tư trong trung hạn.

Về định nghĩa cơ quan chuyên môn thuộc UBND các cấp không bao gồm các đơn vị trực thuộc UBND các cấp như: Ban quản lý dự án chuyên ngành, Ban quản lý dự án khu vực... Ông Nguyễn Hồng Dương cho rằng, điều này đã gây khó khăn trong quá trình thực hiện dự án, theo đó cần sửa đổi Điểm a khoản 1 Điều 24; Điểm a khoản 1 Điều 27 Luật ĐTC.

Về chi phí đầu tư phát triển đối với cấp xã, tỉnh Quảng Ninh cũng chỉ rõ, Hội đồng nhân dân (HĐND) cấp xã có thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư dự án ĐTC vốn ngân sách cấp xã theo khoản 3 Điều 17 Luật ĐTC năm 2019. Tuy nhiên, việc triển khai dự án ĐTC tại cấp xã còn nhiều vướng mắc trong việc giao chủ đầu tư theo Điều 7 Luật Xây dựng sửa đổi năm 2020.

“Hiện nay, cấp xã không có Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng chuyên ngành và cơ quan, tổ chức đủ điều kiện làm thủ tục đầu tư, do đó chưa có cơ sở để triển khai thực hiện các bước theo quy định của Luật Xây dựng” – Ông Nguyễn Hồng Dương cho biết và đề xuất, Bộ KH&ĐT trao đổi với Bộ Xây dựng để có thông tư liên tịch hướng dẫn chi đầu tư phát triển đối với cấp xã.

Vướng mắc về phân khai chi tiết, điều chỉnh kế hoạch ĐTC hàng năm. Theo đại diện tỉnh Quảng Ninh, kế hoạch ĐTC hàng năm ngân sách địa phương đều đã được HĐND các cấp thông qua trước 31/12 trước năm kế hoạch. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Hồng Dương, trong quá trình triển khai thực hiện kế hoạch, do các nguyên nhân khách quan, chủ quan khác nhau nên cần phải điều chỉnh cho phù hợp với thực tế và cần phải thực hiện ngay để đáp ứng yêu cầu. Theo quy định, tất cả các nội dung điều chỉnh phải được HĐND cùng cấp thông qua, trong khi đó, việc tổ chức một cuộc họp của HĐND (định kỳ hay bất thường) cần phải có thời gian chuẩn bị nhất định, điều này ảnh hưởng đến việc điều chỉnh, phân khai vốn trong năm kế hoạch.

Trước những vướng mắc trên, đại diện tỉnh Quảng Ninh kiến nghị, “để đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân vốn ĐTC, Bộ KH&ĐT tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, báo cáo Quốc hội cho phép thực hiện cơ chế đối với việc điều chỉnh kế hoạch ĐTC trong năm kế hoạch thì UBND tỉnh xin ý kiến Thường trực HĐND cùng cấp trước khi quyết định và báo cáo lại HĐND cùng cấp tại cuộc họp gần nhất”.

Dựa trên các ý kiến đề xuất, Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Trần Duy Đông cho biết, ngày 16/7/2021, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1242/QĐ-TTg thành lập Tổ công tác đặc biệt của Thủ tướng Chính phủ về rà soát, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc và thúc đẩy thực hiện dự án đầu tư tại các bộ, ngành, địa phương. Theo đó, Thứ trưởng Trần Duy Đông khẳng định, trên cơ sở kết quả làm việc với các địa phương, Tổ công tác sẽ đề xuất hướng xử lý, đôn đốc giám sát quá trình giải quyết khó khăn, vướng mắc thuộc thẩm quyền của các bộ, ngành, địa phương, tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ các cơ chế, chính sách và giải pháp, nhằm khắc phục các vướng mắc trong tình hình mới.