Bê bối sữa giả: Hơn 500 tỷ trục lợi từ niềm tin người tiêu dùng

Hơn 500 tỷ đồng là con số mà đường dây sản xuất gần 600 loại sữa bột giả kiếm được, nhưng đổi lại là gì? Là sự an toàn sức khỏe của hàng nghìn người bị đe dọa bởi những sản phẩm không hề được kiểm nghiệm về dinh dưỡng!

Vụ việc vừa được Bộ Công an phanh phui, với 8 bị can bị khởi tố và bắt tạm giam về các tội danh "Sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm" và "Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng", trong vụ án xảy ra tại Công ty cổ phần Dược quốc tế Rance Pharma, Công ty cổ phần Dược dinh dưỡng Hacofood Group.

Hơn 500 tỷ đồng thu lời, đổi bằng sức khỏe và niềm tin của hàng ngàn người tiêu dùng (Ảnh: Vtv.vn)

Hai đối tượng cầm đầu là Hoàng Mạnh Hà và Vũ Mạnh Cường khai nhận đã tổ chức sản xuất, kinh doanh và phân phối gần 600 loại sữa bột giả từ năm 2021 đến nay, thu lợi bất chính lên tới gần 500 tỷ đồng.

Sai phạm từ khâu công bố chất lượng

Tại cơ quan điều tra, Hồ Sỹ Ý, cổ đông góp vốn Công ty Rance Pharma, Công ty Hacofood, người trực tiếp điều hành sản xuất thừa nhận tất cả thông tin và hàm lượng dinh dưỡng trong các sản phẩm giả đều "không được kiểm tra". Lời thừa nhận lạnh lùng của Hồ Sỹ Ý như một nhát dao cắt thẳng vào niềm tin của hàng triệu người dân. Đây không chỉ là sự gian dối mang tính hình thức, mà là một tội ác có tổ chức nhắm thẳng vào những người yếu thế nhất trong xã hội: Trẻ sinh non, người già, bệnh nhân tiểu đường, người suy thận, và cả phụ nữ mang thai.

Trong khi đó, sự tiếp tay của Đặng Trung Kiên, Phó Giám đốc Công ty Rance Pharma và Hacofood, càng làm rõ mức độ liên kết tội phạm chuyên nghiệp, khi y khai rằng sản phẩm chỉ được kiểm nghiệm vi sinh – tức là kiểm tra "cho có", miễn sao không chết người ngay lập tức, còn việc có dinh dưỡng thật hay không thì mặc kệ.

Công an cũng phát hiện các sản phẩm này công bố chứa chiết xuất tổ yến, đông trùng hạ thảo, bột mắc ca, bột óc chó nhưng thực chất không có những nguyên liệu này. Một số dưỡng chất chỉ đạt dưới 70% mức công bố, đủ để cấu thành tội danh sản xuất hàng giả.

Cần làm rõ hành vi tiếp tay quảng cáo sữa giả

Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, TS. Luật sư Đặng Văn Cường, Trưởng Văn phòng Luật sư Chính Pháp nhấn mạnh, một trong những thủ đoạn tinh vi của đường dây sản xuất gần 600 loại sữa giả chính là tận dụng sức ảnh hưởng của các nhân vật nổi tiếng trên mạng xã hội để “thổi phồng” công dụng sản phẩm. Những lời quảng cáo như rót mật vào tai, biến sữa bột thành “thần dược” có thể chữa bệnh, giúp trẻ cao lớn, người già khỏe mạnh… đã khiến hàng ngàn người tiêu dùng mù quáng tin theo.

Theo Luật sư Cường, việc điều tra vụ án không chỉ dừng ở các đối tượng sản xuất, buôn bán, mà còn cần mở rộng làm rõ vai trò của những cá nhân tham gia quảng bá, tiếp thị, đặc biệt là các KOL – người có ảnh hưởng – nếu họ biết đó là hàng giả mà vẫn tiếp tay vì lợi nhuận, hoàn toàn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với vai trò đồng phạm.

Ngoài ra, ngay cả trong trường hợp không chứng minh được yếu tố đồng phạm, người tham gia quảng cáo gian dối vẫn có thể bị xử phạt hành chính, thậm chí truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.

Luật sư Cường cảnh báo: Đây là vụ án đặc biệt nghiêm trọng, liên quan đến nhiều cá nhân, tổ chức. Nó phơi bày những lỗ hổng lớn trong quản lý hoạt động tiếp thị sản phẩm y tế và dinh dưỡng. Đã đến lúc cần bổ sung, siết chặt các quy định pháp luật về quảng cáo, kiểm nghiệm đầu ra sản phẩm thực phẩm, thuốc, sữa... để bảo vệ sức khỏe nhân dân và quyền lợi người tiêu dùng.

TS. Luật sư Đặng Văn Cường – Trưởng Văn phòng Luật sư Chính Pháp

Xử lý nghiêm vi phạm

Sản xuất gần 600 loại sữa bột giả không chỉ là hành vi gian thương thông thường – đó là tội ác có tổ chức, có hệ thống, nhắm vào những nhóm đối tượng dễ tổn thương nhất như trẻ sơ sinh, người bệnh và phụ nữ mang thai. Hành vi này có thể bị xử lý tới mức án cao nhất là tù chung thân, theo quy định tại Điều 193 Bộ luật Hình sự. Đây là một loại tội phạm đặc biệt nguy hiểm, gây hậu quả khôn lường về sức khỏe và tính mạng cho người tiêu dùng. Không chỉ gây thiệt hại kinh tế, nó xâm phạm trực tiếp đến đạo lý xã hội và sự tử tế tối thiểu trong kinh doanh thực phẩm.

Theo luật, người sản xuất – buôn bán hàng giả là thực phẩm có thể bị phạt tù từ 2 - 5 năm, nhưng nếu thu lợi bất chính trên 1,5 tỷ đồng hoặc gây hậu quả tương đương, thì khung hình phạt sẽ là 15 - 20 năm tù, thậm chí tù chung thân. Ngoài ra, người phạm tội còn đối diện nguy cơ bị phạt tiền, cấm hành nghề, tịch thu tài sản hoặc đình chỉ hoạt động vĩnh viễn đối với pháp nhân.

Đặc biệt, với hành vi vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng, các bị can còn có thể đối diện mức án tới 20 năm tù, theo Điều 221 Bộ luật Hình sự. Đó là chưa kể đến trách nhiệm dân sự khi người tiêu dùng khởi kiện, yêu cầu bồi thường thiệt hại.

"Người tiêu dùng từng mua, sử dụng các loại sữa bột giả hoàn toàn có quyền trình báo với cơ quan điều tra, đồng thời yêu cầu được bảo vệ quyền lợi và bồi thường trong quá trình giải quyết vụ án", TS. Luật sư Đặng Văn Cường, Trưởng Văn phòng Luật sư Chính Pháp thông tin.