Tổng quan về Thương vụ Việt Nam tại Hungary

Lịch sử hình thành và chức năng, nhiệm vụ

Thương vụ Việt Nam tại Hungary kiêm nhiệm Croatia, Bosnia và Herzegovina, thuộc hệ thống thương vụ của Bộ Công Thương Việt Nam, đã khẳng định vai trò là một cầu nối quan trọng trong việc thúc đẩy quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư giữa các nước Việt Nam - Hungary, Croatia, Bosnia và Herzegovina.

Với bề dày hoạt động, Thương vụ Việt Nam tại Hungary kiêm nhiệm Croatia, Bosnia và Herzegovina mang vai trò là đại diện chính thức của Bộ Công Thương Việt Nam tại nước ngoài đã đóng góp quan trọng trong việc mở rộng thị trường, thực hiện chức năng xúc tiến thương mại, hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận các thị trường lớn tại Trung - Đông Âu cũng như thúc đẩy các chương trình kết nối kinh tế hiệu quả.

Hungary và Việt Nam cách xa nhau về địa lý, ở hai châu lục khác nhau, nhưng hai nước có truyền thống quan hệ hữu nghị và hợp tác lâu đời, khi sang năm 2025, sẽ kỷ niệm 75 năm Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao (3/2/1950 - 3/2/2025).

Trải qua gần 75 năm vun đắp và xây dựng, quan hệ Việt Nam - Hungary đã đạt được những bước tiến triển tích cực, đặc biệt, việc hai nước nâng cấp quan hệ lên Đối tác toàn diện nhân chuyến thăm Hungary của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng (năm 2018). Đến nay, Hungary là Đối tác toàn diện duy nhất của Việt Nam tại Trung - Đông Âu. Hai nền kinh tế có tính bổ trợ, bổ sung cho nhau cùng phát triển.

Hungary là một trong những nước đi đầu về công nghiệp điện tử, dược phẩm, y tế, nông nghiệp công nghệ cao, sản xuất linh kiện ô tô… Còn Việt Nam đang tiếp tục là điểm sáng trong thu hút vốn đầu tư nước ngoài với nhiều tiềm năng phát triển những lĩnh vực nêu trên, đồng thời đã được xác định là một "mắt xích" quan trọng trong chính sách “hướng đông” của Hungary. Theo đó, kể từ khi hai nước thiết lập khuôn khổ Đối tác toàn diện, hợp tác kinh tế - đầu tư - thương mại luôn được quan tâm, thúc đẩy phát triển và đạt được nhiều kết quả tích cực:

Về đầu tư, với hơn 21 dự án và hơn 72,26 triệu USD vốn đăng ký, Hungary xếp thứ 52/144 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư nhiều nhất tại Việt Nam, đa số trong lĩnh vực chế biến, chế tạo. Chiều ngược lại, Việt Nam đã đầu tư sang Hungary 2 dự án với tổng vốn đầu tư là 5,8 triệu USD.

Về thương mại, với lợi thế của EVFTA, kim ngạch thương mại song phương giữa hai nước đã có những bước phát triển vượt bậc. Trong năm 2022, thương mại song phương giữa hai nước đạt trên 1,2 tỷ USD, gấp 1,63 lần năm 2019.

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Hungary Viktor Orbán gặp gỡ báo chí và chứng kiến lễ ký kết các văn kiện hợp tác giữa hai nước hồi tháng 1/2024. Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Thương vụ Việt Nam tại Hungary cho biết, mặc dù nền kinh tế Hungary gặp nhiều khó khăn do tác động của cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine, sự bất ổn chính trị ở một số nước vùng vịnh, cũng như thời kỳ hậu Covid-19, xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường này đã lấy lại đà tăng trưởng.

Cụ thể, trao đổi thương mại hai chiều giữa Việt Nam và Hungary trong 7 tháng năm 2024 đạt 506,7 triệu USD, giảm 11,7%. Trong đó, xuất khẩu của Việt Nam sang Hungary tăng trưởng tốt ở mức 61,1%, đạt 392,2 triệu USD. Trong khi nhập khẩu từ Hungary đạt 114,5 triệu USD, giảm 61,1%.

Nguyên nhân tăng xuất khẩu chủ yếu do nhóm hàng máy vi tính và linh kiện điện tử đạt 223,89 triệu USD, tăng 128%, chiếm tỷ trọng đến 57% trong tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Hungary.

Tiếp đến là nhóm hàng điện thoại và linh kiện đạt 27,2 triệu USD, tăng gấp trên 21 lần so cùng kỳ năm trước... Trong khi đó, với mức giảm 98,7% nhóm hàng nguyên liệu và thức ăn gia súc là nguyên nhân chính dẫn đến nhập khẩu từ Hungary giảm.

Thương vụ Việt Nam tại Hungary nhận định, mặc dù không phải là thị trường lớn trong khu vực nhưng nhu cầu nhập khẩu của Hungary vẫn tăng hàng năm, đạt mức trên 100 tỷ USD/năm. Trong đó, nhập khẩu từ Việt Nam tăng mạnh trong những năm gần đây.

“Việc Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và EU (EVFTA) đã có hiệu lực tiếp tục mở ra cơ hội to lớn cho doanh nghiệp Việt Nam phát triển thương mại hàng hóa và đầu tư tại thị trường EU nói chung và Hungary nói riêng trong thời gian tới và ngược lại”, Thương vụ Việt Nam tại Hungary nhấn mạnh.

Tạo mọi điều kiện cho doanh nghiệp Việt tiếp cận thị trường

Tuy kim ngạch còn thấp, nhưng một số mặt hàng nông sản của Việt Nam như hạt điều, hạt tiêu, cà phê… xuất khẩu sang Hungary đã chiếm tỷ trọng khá cao trong tổng kim ngạch nhập khẩu các mặt hàng này của Hungary (trên dưới 10%). Điều này cho thấy, các mặt hàng này đang có chỗ đứng nhất định tại thị trường sở tại. Đây là cơ hội cho Việt Nam tăng cường xuất khẩu các mặt hàng này vào thị trường Hungary.

Mặc dù vậy, theo Thương vụ Việt Nam tại Hungary, do đặc tính thị trường, thói quen tiêu dùng, nền tảng của thị trường truyền thống nên bạn hàng lớn nhất của Hungary trong cả xuất khẩu và nhập khẩu đều là EU, chiếm tới trên 75% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của họ.

Xuất khẩu sang Hungary tăng trưởng trên 61%, máy vi tính và linh kiện điện tử dẫn đầu về kim ngạch. Ảnh: Thu Minh

Phần lớn thị trường Hungary bị chi phối bởi các công ty đa quốc gia, các tập đoàn lớn, nhà phân phối, bán lẻ quốc tế, trong khi đó các doanh nghiệp của Hungary đa số là doanh nghiệp vừa và nhỏ nên thông thường họ lấy lại hàng Việt Nam từ các nhà phân phối lớn của châu Âu rồi phân phối lại tại Hungary. Các doanh nghiệp trong nước nhỏ lẻ, khả năng tài chính yếu nên nhập khẩu trực tiếp từ Việt Nam sang Hungary còn hạn chế.

Điểm bất lợi nhất đối với hàng xuất khẩu vào Hungary là địa lý cách trở. Trong khi đó, Hungary không có cảng biển, vì vậy, thông thường hàng từ Việt Nam xuất khẩu sang Hungary đều cập cảng tại một số nước châu Âu có cảng biển như Đức, Hà Lan, Italia... sau đó đưa về Hungary bằng đường bộ, dẫn đến chi phí hàng nhập khẩu vào Hungary cao hơn.

Mặt khác, do thuế VAT ở Hungary rất cao (27%), nên nhiều doanh nghiệp nhập khẩu hàng từ Việt Nam nhưng làm thủ tục thông quan tại một số nước EU có cảng biển hoặc nơi có thuế VAT thấp sau đó phân phối tại Hungary.

Thương vụ Việt Nam tại Hungary cho biết, nước này không có nhiều hội chợ, triển lãm quốc tế lớn, vì vậy, để tiếp tục phát huy đà đang tăng trưởng xuất khẩu, biện pháp xúc tiến thương mại hiệu quả, thiết thực vẫn là tổ chức đoàn doanh nghiệp sang Hungary nghiên cứu thị trường, tiếp xúc trực tiếp với các đối tác sở tại, tìm kiếm cơ hội hợp tác kinh doanh, đầu tư.

Đồng thời tổ chức và tham gia các buổi hội thảo doanh nghiệp để quảng bá hàng xuất khẩu của Việt Nam, kết nối kinh doanh, đầu tư. Tổ chức các chương trình trưng bày, quảng bá giới thiệu hàng xuất khẩu Việt Nam.

Để tạo điều kiện cho doanh nghiệp Việt tiếp cận thị trường này, Thương vụ Việt Nam tại Hungary khẳng định sẽ tiếp tục đẩy mạnh việc hỗ trợ, kết nối trực tiếp doanh nghiệp Việt Nam với các đối tác sở tại đưa hàng hóa Việt Nam vào hệ thống phân phối Hungary; quảng bá, giới thiệu hàng xuất khẩu Việt Nam; tổ chức hội thảo xúc tiến thương mại, đầu tư tại thành phố Budapest; hỗ trợ các đoàn doanh nghiệp Việt Nam sang Hungary tìm hiểu thị trường, tìm kiếm cơ hội đầu tư, kinh doanh…

Thương vụ cũng đề nghị các hiệp hội gửi lịch hội chợ - triển lãm (đầy đủ thông tin như giới thiệu về hội chợ - triển lãm, địa chỉ liên hệ, website… bằng tiếng Anh) để Thương vụ kịp thời giới thiệu, quảng bá đến các doanh nghiệp, tổ chức xúc tiến thương mại nước sở tại; nhằm tiện lợi hơn trong các hoạt động xúc tiến thương mại của Thương vụ.

Doanh nghiệp cần gửi bản cứng catalogue sản phẩm xuất khẩu, hàng mẫu (với hạn sử dụng dài) để trưng bày, giới thiệu đến đối tác. Đồng thời, dành nhiều quan tâm hơn nữa với thị trường Hungary, chủ động tìm kiếm bạn hàng mới; chú trọng về mẫu mã, đáp ứng các tiêu chuẩn chung của EU, đảm bảo chất lượng và giá để tăng sức cạnh tranh tại thị trường này.