Tổng cục Quản lý thị trường: Kiện toàn bộ máy, không để xảy ra xáo trộn

Phóng viên Báo Công Thương đã có cuộc trao đổi với ông Trần Hữu Linh- Tổng Cục trưởng Tổng cục QLLT - xung quanh công tác tổ chức cán bộ của Tổng cục.

Sau một năm có Quyết định thành lập Tổng cục Quản lý thị trường (QLTT) của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương đã xây dựng xong tổ chức bộ máy của Tổng cục theo hướng chính quy, tinh nhuệ. Đồng thời, tiếp tục thu gọn đầu mối và tinh giản bộ máy tổ chức để bảo đảm việc thực hiện chỉ đạo về cải cách thể chế. Ông có thể chia sẻ thêm vấn đề này, những thuận lợi và khó khăn vướng mắc trong việc thực hiện?

Công việc khó khăn khi thành lập bộ máy mới, đó là kiện toàn tổ chức bộ máy, sắp xếp bổ nhiệm cán bộ. Có cái khó trong công tác bổ nhiệm cán bộ ở QLTT, hầu hết các vị trí đều bổ nhiệm mới hoàn toàn. Đó là Chi cục nâng cấp thành Cục, Cục nâng cấp thành Tổng cục. Các vị trí đều bổ nhiệm mới, bổ nhiệm lần đầu nên phải tuân thủ chặt quy trình của công tác tổ chức cán bộ.

Hầu hết, các địa phương rất ủng hộ việc kiện toàn bộ máy sắp xếp thị trường, sớm ổn định để triển khai chuyên môn.

Ông Trần Hữu Linh- Tổng Cục trưởng Tổng cục QLLT

Về phía Bộ Công Thương, Lãnh đạo bộ và ban cán sự Đảng quan tâm đặc biệt đối với sắp xếp tổ chức cán bộ. Nhiều cuộc họp, chủ trương về công tác cán bộ được Ban cán sự Đảng, lãnh đạo Bộ ban hành để tạo điều kiện thuận lợi để hoàn thiện sớm việc kiện toàn, thậm chí có chủ trương xin trình Thủ tướng Chính phủ và được chỉ đạo nhanh chóng.

Tuy nhiên, có nhiều khó khăn, chính vì bổ nhiệm lần đầu, nhiều cán bộ không được bổ nhiệm trong cơ cấu bộ máy mới. Qua lần này rà soát, nhiều cán bộ không đủ điều kiện tiêu chuẩn để bổ nhiệm. Tất cả điều này Tổng cục đều báo cáo đầy đủ lãnh đạo Bộ và Ban cán sự Đảng bộ tìm ra phương án, giải pháp để ổn định tư tưởng, sắp xếp vị trí tương đương, và các vị trí trực tiếp như bổ nhiệm ở các vị trí khác. Những cán bộ sắp nghỉ hưu sẽ được động viên nghỉ trước theo chế độ nhà nước. Công tác tổ chức cán bộ trong năm vừa qua triển khai đồng bộ, bài bản, thực hiện đúng quy trình, đúng quy định.

Tổng cục QLTT ngay từ những ngày đầu thành lập đã hướng tới tập trung vào 5 nhiệm vụ chính: Ổn định kiện toàn tổ chức; nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ; xây dựng hoàn thiện hạ tầng pháp lý, ứng dụng công nghệ thông tin để thay đổi và công tác thông tin truyền thông. Cho đến thời điểm này các nhiệm vụ đã đạt kết quả như thế nào, thưa ông?

Chúng tôi luôn bám sát mục tiêu từ khi thành lập. Thứ nhất, việc quan trọng lập tổ chức bộ máy mới, ưu tiên hàng đầu ổn định sắp xếp và bổ nhiệm cán bộ. Đến nay đã hoàn thành cơ bản việc sắp xếp tổ chức, ổn định công tác cán bộ. Tổng cục đã hoàn thiện xong công tác bổ nhiệm các cấp từ cục trưởng, phó cục trưởng các cục QLTT địa phương, cho đến trưởng, phó phòng, đặc biệt hệ thống đội trưởng và phó đội trưởng. Nhiệm vụ thứ hai, liên quan đến công tác nâng cao công tác đội ngũ cán bộ, đây là nhiệm vụ rất quan trọng. Nếu so sánh mặt bằng các lực lượng cùng chức năng nhiệm vụ trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, QLTT hiện nay không có trường lớp đào tạo đội ngũ chính quy. Chính vì vậy, việc nâng cao trình độ kiểm soát viên quản lý đội ngũ QLTT rất quan trọng. Tổng cục đã xây dựng khóa tập huấn, khóa đào tạo, kiểm soát viên thị trường, kiểm soát viên chính thị trường, kiểm soát viên cao cấp thị trường, cũng như mở các lớp chuyên gia chuyên ngành.

Thứ ba, liên quan xây dựng hoàn thiện hạ tầng chính sách pháp luật. Trong năm vừa qua, Tổng cục QLTT được Thủ tướng Chính phủ và Bộ Công Thương giao xây dựng 3 Nghị định mới và 3 Thông tư. Tính đến thời điểm này, Tổng cục đã hoàn thành tốt 3 Nghị định này. Trong đó có Nghị định thay thế Nghị định 185 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thương mại, Nghị định thay thế Nghị định 67 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kinh doanh xăng dầu, khí và ga và sửa đổi Nghị định 148 hướng dẫn pháp lệnh QLTT cũng như các thông tư về hoạt động công vụ QLTT.

Tổng cục QLTT tiếp tục thu gọn đầu mối và tinh giản bộ máy tổ chức

Thứ tư, liên quan đến ứng dụng công nghệ thông tin, chúng tôi đã xây dựng hạ tầng để hơn 6.400 cán bộ QLTT hoạt động, trao đổi thông tin nhanh, email, website, toàn bộ hệ thống văn bản điện tử đã được triển khai trên toàn lực lượng. Hiện nay trao đổi trong toàn lực lượng không dùng giấy tờ. Tổng cục đang xây dựng hệ thống đưa CNTT vào hoạt động nghiệp vụ, chứ không chỉ dừng ở mưc độ để sử dụng trong nội bộ; Xác định CNTT tạo ra nền tảng để tạo cho QLTT thực hiện một cách chuyên nghiệp, chính quy và hiện đại.

Cuối cùng là thông tin truyền thông, thời gian vừa qua rất được quan tâm, phổ biến tuyên truyền kịp thời cho người dân và doanh nghiệp được biết. Sau 1 năm hoạt động, những nghiệp vụ chính định hướng mang tính chiến lược đã được Tổng cục triển khai và hoàn thành tốt nhiệm vụ.

Được biết, hiện nay, lực lượng QLTT đã giảm 164 trong tổng hơn 600 đội. Đến 2020 tiếp tục giảm 140 đội QLTT. Việc tinh giảm bộ máy như vậy đòi hỏi sự gia tăng rất lớn về năng lực và công tác phối hợp giữa Tổng cục, các Cục, các đội địa phương cùng cơ quan liên ngành. Ông có đánh giá cụ thể như thế nào sau một năm triển khai theo hướng này và kế hoạch trong thời gian tới?

Song song với việc thành lập Tổng cục, Chính phủ cũng yêu cầu tinh gọn bộ máy, mục tiêu đến hết năm 2020 cả lực lượng QLTT chỉ giữ lại 376 đội QLTT, từ chỗ 641 đội giảm xuống còn 376 đội. Năm 2018, tổng cục giảm 164 đội, năm 2019 dự kiến giảm tiếp 94 đội, không gây xáo trộn nào, năm 2020 giảm nốt số còn lại. Tổng cục thực hiện rất nghiêm túc chủ trương này của Chính phủ. Chúng tôi đã khẩn trương kiện toàn sớm bộ máy tổ chức, đặc biệt thường xuyên liên tục đào tạo nâng cao trình độ nghiệp vụ cho cán bộ. Đặc biệt có biện pháp nâng cao trình độ nhận thức, đạo đức công vụ của người cán bộ QLTT.

Các đội QLTT địa phương nhanh chóng đáp ứng tổ chức bộ máy mới. Qua công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường năm 2019 việc giảm đội không ảnh hưởng tới chất lượng hoạt động, số vụ kiểm tra tăng lên, số thu xử phạt hành chính tăng lên. Theo đó, Tổng cục đã làm kịp thời công tác chấn chỉnh bộ máy, vì thế không xảy ra bất cứ xáo trộn nào.

Thưa ông, nguy cơ về gian lận xuất xứ hàng hóa, lừa dối người tiêu dùng đang ngày càng tăng trong bối cảnh Việt Nam hội nhập sâu rộng với kinh tế khu vực và quốc tế, lực lượng QLTT đã có những biện pháp nào để tăng cường hơn nữa công tác kiểm tra kiểm soát, đảm bảo hiệu quả công tác đấu tranh chống gian lận thương mại, hàng giả, hàng nhái?

Từ đầu năm 2019, hành vi gian lận thương mại hàng giả, hàng nhái ngày càng tăng, tính chất ngày càng tinh vi, phức tạp. Từ đầu năm tới giờ, do ảnh hưởng của nhiều chính sách khác trên thế giới, tỷ lệ gian lận thương mại, xâm phạm trí tuệ càng ngày gia tăng, trong đó có hành vi gian lận thương mại mới. Gần đây là gian lận thương mại trên môi trường mua sắm online, thương mại điện tử, đặc biệt gian lận phổ biến về xuất xứ hàng hóa. Đứng trước tình hình đó, Tổng cục đã nhận thức và có sự chỉ đạo và có yêu cầu trong các đơn vị trong Bộ, các lực lượng bên ngoài, có kế hoạch triển khai ở một số địa bàn, mặt hàng cụ thể. Hiện nay phổ biến liên quan đến giả xuất xứ, có hai hình thức, một doanh nghiệp có thể đặt hàng Made in Vietnam ngay ở bên ngoài nước ngoài, sau đó thẩm lậu và tiêu thụ ở thị trường nội địa. Hoặc tổ chức gia công sản xuất, cắt nhãn, gắn mác Made in Vietnam, gần như các hàng hóa đó không phải sản xuất ở Việt Nam, để xuất khẩu hoặc tiêu thụ trên thị trường nội địa. Có thể nói, gian lận xuất xứ rất tinh vi, khó phát hiện, bắt được quả tang về hành vi giả nhãn mác, thì mới xử lý được. Để làm việc này, mặc dù đã có sự nỗ lực, đội QLTT cũng phải phối hợp với các lực lượng khác như hải quan, để kiểm soát ngay từ khâu nhập khẩu, các lực lượng công an, kinh tế trong thị trường nội địa để theo dõi các đối tượng, lần ra các ổ nhóm. Việc kiểm tra công khai ở ngoài đường không hiệu quả bằng việc tập trung các đường dây, ổ nhóm, tụ điểm, cơ sở sản xuất thì mới tấn công, xử lý 1 cách triệt để. Từ đầu năm tới giờ, gian lận xuất xứ hàng hóa gia tăng, lực lượng QLTT đã xử lý vi phạm hành chính cũng như chuyển cho công an xử lý rất nhiều vụ việc, từ các mặt hàng gia dụng, quần áo, giày dép, thiết bị, điện tử, hoa quả … Tổng cục xác định đây là hình thức gian lận thương mại mới. Trong năm tới, lên kế hoạch chuyên đề để tập trung đấu tranh để làm tốt việc kiểm tra, kiểm soát chống gian lận thương mại, xuất xứ.