Tạo hệ sinh thái vững mạnh để các doanh nghiệp Fintech phát triển

Yếu tố con người là trung tâm

Theo kết quả khảo sát của Fintech ASEAN State, có đến 60% doanh nghiệp Fintech khu vực Đông Nam Á cho rằng họ không đủ nguồn nhân lực chất lượng cao để phục vụ công việc. Việc tuyển dụng các nhân tài này cũng vô cùng khó khăn.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tham quan gian hàng tại Techfest 2018

Cuộc CMCN lần thứ 4 với bản chất là cuộc cách mạng về công nghệ số gắn với điện toán đám mây, trí thông minh nhân tạo, big data… Để CMCN 4.0 chạy đúng trên đường ray và theo hướng đi lên, cần thiết phải có sự vận hành của nguồn nhân lực có trình độ tương ứng - nguồn nhân lực 4.0 hay còn gọi là nguồn nhân lực chất lượng cao.

Để đào tạo được đủ nguồn nhân lực chất lượng cao cần thiết phải có sự kết hợp 3 nhà: Nhà quản lý – Nhà trường/ viện nghiên cứu – nhà doanh nghiệp. Theo ông Võ Đình Bảy, Trưởng Khoa CNTT (Đại học Công nghệ TP. HCM) khẳng định, sự gắn kết giữa doanh nghiệp và các trường đại học là yếu tố rất quan trọng. “Ở Việt Nam hiện nay mối quan hệ này còn rất hạn chế. Hầu hết các doanh nghiệp chỉ đóng vai trò săn bắt hơn là nuôi trồng”, ông Bảy cho biết.

Kỹ sư Vũ Duy Thức (15 năm làm việc ở Silicon Valley cho rằng hầu hết du học sinh Việt Nam ra nước ngoài du học đều bị hổng ở mảng lập trình. “Kỹ sư Việt Nam chưa có kỹ năng về lập trình. Tôi thấy cần thiết đưa môn học này phổ biến vào trường học, ngay từ THPT”. Ngoài ra, ở Việt Nam, vấn đề “chảy máu chất xám” của Fintech cũng đang là vấn đề đáng quan ngại.

Chính sách là yếu tố đòn bẩy

Cơ chế sát thực tiễn, khung pháp lý hoàn chỉnh là yếu tố cần thiết của bất kỳ một hoạt động lĩnh vực nào. Fintech cũng cần một khuôn khổ pháp lý phù hợp.

Ông Kelvin Teo – Đồng sáng lập & Điều hành Funding Societies cho rằng, khung pháp lý, cơ chế chính sách được xây dựng cần phải phù hợp. “Quan trọng là phù hợp với điều kiện thực tế, chứ không phải là nhiều, hay ít cơ chế, chính sách”.

Về chính sách hỗ trợ khởi nghiệp, Chính phủ đã có Đề án 844/QĐ-TTg năm 2016 về Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đến năm 2025 và Đề án 1665/QĐ-TTg năm 2017 về Hỗ trợ học sinh, sinh viên khởi nghiệp. Sắp tới Chính phủ sẽ xây dựng một Chương trình khung quốc gia về khởi nghiệp và sáng tạo – tầm nhìn 2045 với chính sách cụ thể hơn.

Về Fintech, đến thời điểm hiện tại chưa có văn bản pháp lý nào liên quan đến quản lý hoạt động Fintech. Tuy nhiên, triển khai Đề án 844, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước đã quyết định thành lập Ban chỉ đạo (Steering Committee) và Tổ giúp việc (Working Group) về lĩnh vực Fintech của Ngân hàng Nhà nước.

Hiện Ban chỉ đạo về lĩnh vực Fintech của Ngân hàng Nhà nước đang tích cực hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, xây dựng khuôn khổ pháp lý thử nghiệm (nếu cần) hướng đến xây dựng một “sân chơi bình đẳng – level playing field” trong tương lai cho các công ty Fintech và ngân hàng thương mại, qua đó khuyến khích sự “hợp tác – cạnh tranh” cùng có lợi giữa 2 chủ thể này; hoàn thiện hạ tầng thị trường tài chính, tăng cường kết nối liên thông (interoperability) giữa các hạ tầng thị trường; đa dạng hóa và nâng cao chất lượng các sản phẩm dịch vụ tài chính, chú trọng đến sự tiện lợi, dễ sử dụng nhưng vẫn đảm bảo tính an toàn, bảo mật; thúc đẩy nhu cầu của người sử dụng.

Hội thảo Công nghệ 4.0

Gắn liền với văn hóa bản địa

Tại Hội thảo Đầu tư mạo hiểm trong khuôn khổ Techfest 2018, bà Retno Dewati, Giám đốc Fenox chi nhánh Đông Nam Á Quỹ đầu tư mạo hiểm Fenox Venture Capital đã nhấn mạnh đến yếu tố thành công của startup nói chung và startup Fintech nói riêng: Muốn khởi nghiệp thành công thì phải phải tìm hiểu và phải hiểu văn hóa bản địa Việt Nam. Nếu không bạn sẽ thất bại.”

Mỗi quốc gia có văn hóa bản địa khác nhau, vì vậy cần nghiên cứu thấu đáo để hiểu rõ và làm chủ các công nghệ có tính đổi mới, sáng tạo trước khi áp dụng ở Việt Nam, đảm bảo tránh rủi ro và mang lại hiệu quả cao nhất cho xã hội.

Còn tại hội thảo khởi nghiệp công nghệ 4.0 nhiều chuyên gia về công nghệ cho rằng Việt Nam đang là một điểm đến mới cho đầu tư khởi nghiệp sáng tạo toàn cầu. Khác với các nước phát triển, là một quốc gia phát triển, khi đầu tư vào Việt Nam các nhà đầu tư có thể gặp những khó khăn ban đầu nhưng cơ hội là rất lớn khi hàm lượng công nghệ trong đời sống kinh tế - xã hội của Việt Nam còn chưa cao, đây sẽ là mảnh đất màu mỡ cho các startup, đặc biệt là startup Fintech.