Rủi ro giá dầu thế giới khi gia tăng các tàu chở dầu mắc kẹt ở Biển Đen

Tình trạng nút cổ chai đang hình thành trên một tuyến đường giao dịch quan trọng đối với dầu mỏ thế giới, nếu không được giải quyết có thể làm giảm nguồn cung toàn cầu và đẩy giá vào thời điểm mong manh đối với thị trường năng lượng. Cơ quan vận chuyển ngày 9/12 cho biết rằng tình trạng kẹt tàu chở dầu ở eo biển Bosphorus và Dardanelles đang gia tăng. Số lượng tàu chở dầu không hoạt động ở eo biển Bosphorus và Dardanelles chờ vào vùng biển Thổ Nhĩ Kỳ đã tăng lên 28 vào ngày 9/12, so với 20 vào ngày 5/12. Trước khi có thể tiếp tục, Thổ Nhĩ Kỳ yêu cầu tất cả các tàu chở dầu phải xuất trình bằng chứng về bảo hiểm phù hợp cho hàng hóa của họ, do mức trần giá dầu G7 được thực hiện gần đây đối với dầu thô của Nga. Các yêu cầu của Thổ Nhĩ Kỳ được đưa ra bất chấp sự đảm bảo của phương Tây rằng không phải mọi tàu chở dầu thô đều phải chứng minh rằng họ có phạm vi bảo hiểm phù hợp. Việc kiểm tra bảo hiểm đang tạo ra sự chậm trễ lớn trong việc vận chuyển và gây lo lắng không chỉ cho những người mua dầu thô mà cả Nga.

Một phần đáng lo ngại là các công ty bảo hiểm phương Tây nói rằng họ không thể cung cấp các tài liệu mà Thổ Nhĩ Kỳ đang yêu cầu, vì điều đó có thể khiến họ bị trừng phạt nếu sau đó người ta phát hiện ra rằng lô hàng dầu mà họ đang vận chuyển đã được bán với giá vượt quá mức giới hạn giá 60 USD của G7. Thổ Nhĩ Kỳ đã gọi quy trình kiểm tra bảo hiểm của mình là "thông lệ", lập luận rằng nếu có một vụ tai nạn liên quan đến một con tàu mà sau đó được phát hiện là vi phạm lệnh trừng phạt, thì có thể thiệt hại sẽ không được bảo hiểm bởi quỹ dầu quốc tế. Phần lớn dầu thô bị mắc kẹt tại các eo biển là dầu thô từ Kazakhstan, không phải Nga. Kazakhstan vận chuyển dầu thô từ các cảng của Nga trên Biển Đen và nước này không phải tuân theo các quy tắc giới hạn giá dầu của G7.

Sự tắc nghẽn ở các tuyến đường thủy do Thổ Nhĩ Kỳ kiểm soát, các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng chủ yếu ảnh hưởng đến các chuyến hàng dầu thô đến châu Âu, đã thu hút sự chú ý của các quan chức chính phủ Anh và Mỹ, những người hiện đang đàm phán với Ankara để giải quyết tình trạng bế tắc ngày càng gia tăng. Rắc rối có liên quan đến việc phương Tây áp giá trần đối với dầu của Nga có hiệu lực vào ngày 5/12. Giới hạn này được cho là sẽ hạn chế doanh thu của Điện Kremlin mà không gây thêm căng thẳng cho nền kinh tế toàn cầu bằng cách giảm nguồn cung. Nhưng Thổ Nhĩ Kỳ khăng khăng rằng các tàu phải chứng minh rằng họ có bảo hiểm sẽ thanh toán theo các lệnh trừng phạt mới, trước khi cho phép họ đi qua các eo biển nối Biển Đen và Địa Trung Hải. Jorge Leon, Phó Chủ tịch cấp cao về phân tích thị trường dầu mỏ của Rystad Energy, cho biết mặc dù hiện tại không gây ra sự gián đoạn đối với nguồn cung dầu toàn cầu và giá cả, nhưng việc mắc kẹt có thể trở thành một vấn đề nếu không được giải quyết. Đây là một tuyến đường rất phổ biến trên thế giới đối với thương mại toàn cầu và đặc biệt là đối với dầu thô.

Các quốc gia bao gồm Nga, Kazakhstan và Azerbaijan sử dụng eo biển Thổ Nhĩ Kỳ để đưa dầu của họ ra thị trường dầu mỏ thế giới. Ùn tắc giao thông ở eo biển Thổ Nhĩ Kỳ phát sinh sau khi áp đặt giá trần đối với dầu của Nga. Giới hạn này cấm các chủ tàu chở dầu của Nga tiếp cận bảo hiểm và các dịch vụ khác từ các nhà cung cấp châu Âu trừ khi dầu được bán với giá 60 đô la một thùng hoặc thấp hơn. Về giới hạn, các nhà chức trách hàng hải Thổ Nhĩ Kỳ lo ngại về nguy cơ xảy ra tai nạn hoặc tràn dầu liên quan đến các tàu không được bảo hiểm và đang ngăn chặn các tàu đi qua vùng biển của Thổ Nhĩ Kỳ trừ khi họ có thể đưa ra các đảm bảo bổ sung rằng quá trình vận chuyển của họ được bảo hiểm. Trong một thông báo do chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ đưa ra vào tháng trước trước mức giá trần, tổng giám đốc hàng hải Ünal Baylan nói rằng với "hậu quả thảm khốc" đối với đất nước trong trường hợp xảy ra tai nạn liên quan đến tàu chở dầu thô, nhất thiết phải xác nhận theo một cách nào đó mà bảo hiểm bảo vệ và bồi thường vẫn còn hiệu lực và toàn diện.

Các công ty bảo hiểm lo lắng về việc vi phạm các lệnh trừng phạt. Nhóm các Câu lạc bộ P&I Quốc tế, tổ chức cung cấp bảo hiểm bồi thường và bảo vệ cho 90% hàng hóa được vận chuyển bằng đường biển, cho biết họ không thể tuân thủ chính sách của Thổ Nhĩ Kỳ. Các yêu cầu của chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ "vượt xa thông tin chung có trong thư xác nhận nhập cảnh thông thường" và sẽ yêu cầu các Câu lạc bộ P&I xác nhận phạm vi bảo hiểm ngay cả trong trường hợp vi phạm lệnh trừng phạt theo luật của EU, Anh và Mỹ. Các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ nói rằng lập trường này là "không thể chấp nhận được" và đã nhắc lại các yêu cầu về thư từ các công ty bảo hiểm. Phần lớn các tàu chở dầu thô đang chờ để đi qua eo biển là tàu của EU và phần lớn xăng được dành cho các cảng của EU.

Các quan chức phương Tây, rõ ràng lo lắng về khả năng gián đoạn nguồn cung dầu, cho biết họ đang đàm phán với chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ để giải quyết tình hình. Thứ trưởng Bộ Tài chính Mỹ Wally Adeyemo nói với Thứ trưởng Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ Sedat Onal trong một điện đàm rằng giá trần chỉ áp dụng cho dầu của Nga và "không cần kiểm tra thêm đối với các tàu" đi qua vùng biển Thổ Nhĩ Kỳ. Cả hai quan chức đều nhấn mạnh mối quan tâm chung của họ trong việc giữ cho thị trường năng lượng toàn cầu được cung cấp tốt bằng cách tạo ra một chế độ tuân thủ đơn giản cho phép dầu đi qua eo biển Thổ Nhĩ Kỳ. Theo Rystad Energy, bất chấp lượng tàu chở dầu tồn đọng, thời gian chờ đợi trung bình để vượt qua eo biển Bosphorus vẫn thấp hơn nhiều so với thời điểm này năm ngoái nên hy vọng vấn đề này sẽ sớm được giải quyết.