Quảng Ninh: Nỗ lực đưa sản phẩm OCOP vươn ra thị trường quốc tế

Hái “trái ngọt” sau hơn một thập kỷ

Năm 2013, cùng với cả nước, tỉnh Quảng Ninh bắt đầu triển khai thí điểm Chương trình Mỗi xã, phường một sản phẩm (OCOP). Ngay từ giai đoạn đầu, chương trình đã nhanh chóng lan tỏa, được cộng đồng hưởng ứng, tạo nên sức sống mới cho các vùng quê.

Đến nay, toàn tỉnh đã phát triển 435 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên. Đáng chú ý, Quảng Ninh có 8 sản phẩm được công nhận OCOP 5 sao quốc gia, gồm: bộ ngọc trai Akoya, SouthSea, Tahiti của Công ty CP Ngọc trai Hạ Long; trà hoa vàng Quy Hoa của Công ty TNHH Thương mại, dịch vụ và Xuất nhập khẩu Quy Hoa; trà hoa vàng Ba Chẽ của Công ty CP Kinh doanh lâm sản Đạp Thanh; bình hút lộc; bộ lọ hoa men chảy Xuân - Hạ - Thu - Đông của Chi nhánh Công ty TNHH Gốm sứ Quang Vinh; và miến dong Bình Liêu của Công ty CP Thương mại và Dịch vụ Bình Liêu.

Những sản phẩm này không chỉ đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng mà còn hội tụ bản sắc vùng miền, thể hiện khả năng cạnh tranh mạnh mẽ trên cả thị trường nội địa và quốc tế.

Không dừng lại ở số lượng, tỉnh Quảng Ninh những năm qua tiếp tục chú trọng nâng cao chất lượng sản phẩm OCOP, đặt mục tiêu phát triển thêm nhiều sản phẩm 5 sao quốc gia. Quảng Ninh ưu tiên khai thác lợi thế bản địa từ trà hoa vàng, sá sùng, ruốc hàu, nước khoáng… Đồng thời, các chủ thể OCOP được hỗ trợ xây dựng vùng nguyên liệu theo chuẩn VietGAP, hữu cơ, bảo đảm truy xuất nguồn gốc rõ ràng. Đây là nền tảng để sản phẩm đáp ứng nhu cầu thị trường trong nước và hướng tới phục vụ thị trường quốc tế.

Song song với đó, các cơ sở sản xuất được đầu tư dây chuyền công nghệ hiện đại, áp dụng quy trình khép kín, thân thiện môi trường. Tỉnh cũng quan tâm đến thiết kế bao bì, nhãn mác và xây dựng “câu chuyện sản phẩm”, giúp gia tăng tính chuyên nghiệp, tạo niềm tin cho người tiêu dùng.

Tìm đường “xuất ngoại” cho sản phẩm OCOP

Để hỗ trợ sản phẩm OCOP mở rộng thị trường, tỉnh đã đẩy mạnh chuyển đổi số, xúc tiến thương mại. Hiện 100% sản phẩm OCOP từ 3 sao trở lên đã có mặt trên các sàn thương mại điện tử như nongsan.buudien.vn, Shopee… Quảng Ninh thường xuyên tổ chức hội chợ, hội nghị xúc tiến thương mại, kết nối cung cầu trong và ngoài nước.

Chỉ trong 6 tháng đầu năm 2025, tỉnh đã tổ chức hàng loạt hoạt động xúc tiến thương mại, trong đó có Hội chợ OCOP cấp tỉnh, đồng thời cung cấp thông tin về hơn 20 chương trình kết nối tiêu thụ trong và ngoài nước cho các doanh nghiệp đăng ký tham gia.

Nhiều sản phẩm đặc trưng vùng cao như miến dong, trà hoa vàng, dầu sở… đã được xây dựng chuỗi giá trị khép kín, ứng dụng công nghệ chế biến, truy xuất nguồn gốc, qua đó mở rộng cơ hội xuất khẩu.

Theo Công ty CP Kinh doanh lâm sản Đạp Thanh, doanh nghiệp này đang mở rộng xuất khẩu trà hoa vàng, sản phẩm OCOP 5 sao quốc gia. Với hơn 30ha vùng nguyên liệu hữu cơ, hệ thống chế biến đạt chuẩn ISO 22000, sản phẩm đã bước đầu nhận phản hồi tích cực từ các đối tác quốc tế. 

Trong khi đó, miến dong Bình Liêu, sản phẩm sản xuất từ cây dong riềng vùng cao đã khẳng định thương hiệu nhờ độ dai, trong, thơm tự nhiên. Các hợp tác xã địa phương đã đầu tư dây chuyền sấy bằng năng lượng mặt trời, đóng gói hút chân không, dán tem điện tử truy xuất nguồn gốc. Năm 2025, sản phẩm được công nhận OCOP 5 sao quốc gia và hiện đã xuất khẩu sang Trung Quốc.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Quảng Ninh, các sản phẩm OCOP Quảng Ninh có đủ điều kiện tiếp cận thị trường quốc tế nếu được đầu tư thêm về bao bì, tiêu chuẩn an toàn thực phẩm và thương hiệu.

Tỉnh đã cấp hơn 2.600 mã QR truy xuất nguồn gốc, 1.339 tài khoản vận hành hệ thống quản lý OCOP, đồng thời đào tạo các chủ thể về tiêu chuẩn ISO 22000, HACCP, GlobalGAP… để đáp ứng yêu cầu xuất khẩu. Quảng Ninh cũng xây dựng hội chợ OCOP tại Hạ Long, Móng Cái, đây là những điểm du lịch lớn nhằm quảng bá sản phẩm đến khách quốc tế.

Có thể nói, Chương trình OCOP tại Quảng Ninh không chỉ giúp khai thác thế mạnh địa phương, mà còn trở thành chiến lược thúc đẩy kinh tế nông thôn. Các sản phẩm OCOP đã góp phần nâng thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn, tạo việc làm cho hơn 4.500 lao động trực tiếp và hàng vạn lao động gián tiếp.

Để chương trình tiếp tục bứt phá, Quảng Ninh đã đề ra một số nhóm giải pháp trọng tâm, bao gồm: Hoàn thiện cơ chế chính sách, ưu tiên nguồn vốn từ chương trình mục tiêu quốc gia; hỗ trợ tín dụng ưu đãi; đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ; chú trọng liên kết vùng nguyên liệu; xây dựng thương hiệu; đẩy mạnh xúc tiến thương mại và nâng cao năng lực quản lý cho các chủ thể.

Mục tiêu của tỉnh là đến năm 2030 sẽ có từ 15-20 sản phẩm đạt 5 sao quốc gia, mở rộng thị trường xuất khẩu, từng bước xây dựng Quảng Ninh trở thành trung tâm sản xuất và xuất khẩu nông sản đặc sản khu vực miền Bắc.

Chương trình OCOP Quảng Ninh sau hơn một thập kỷ triển khai đã trở thành động lực phát triển kinh tế nông thôn, góp phần nâng cao thu nhập, tạo việc làm và khẳng định thương hiệu trên thị trường trong nước, hướng đến xuất khẩu. Mục tiêu đến năm 2030, tỉnh sẽ có 20 sản phẩm 5 sao.