Tháng 8, Hà Nội đang bắt đầu vào thu. Bầu không khí giao mùa bình yên, nhẹ nhàng như làm tăng thêm sự xúc động đối với PGS.TS. Bùi Hoài Sơn - Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội, nguyên Viện trưởng Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam khi chia sẻ với Báo Công Thương về sự hy sinh của 3 chiến sỹ cảnh sát phòng cháy chữa cháy.
Sự hy sinh của 3 chiến sỹ cảnh sát phòng cháy chữa cháy tại Hà Nội đang để lại niềm thương tiếc đối với mỗi người dân. Ông có thể chia sẻ cảm xúc của bản thân về điều này cũng như tình cảm của nhân dân cả nước trước sự hy sinh của 3 chiến sỹ?
Bản thân tôi, khi tiếp nhận thông tin 3 chiến sỹ phòng cháy chữa cháy hy sinh khi làm nhiệm vụ là vô cùng bàng hoàng. Và tất cả cho thấy, sự mất mát này đã vượt quá nỗi đau thông thường. Đây có lẽ là cảm xúc chung của tất cả mọi người. Bởi chúng ta không nghĩ rằng, ngay trong thời bình, lặng im tiếng súng nhưng vẫn có những người, những chiến sỹ bảo vệ bình yên cho nhân dân phải ngã xuống khi làm nhiệm vụ.
Sự hy sinh đó khiến ta đau đáu, và sự xúc động lại càng lớn hơn bởi mỗi giờ, mỗi ngày chúng ta thấy nhiều người dân đến đặt hoa tại tượng đài các chiến sỹ cảnh sát phòng cháy chữa cháy. Hành động này đều xuất phát từ con tim của mỗi người, xuất phát từ sự cảm phục của mỗi người trước tấm gương hy sinh anh dũng của các chiến sỹ; cùng với đó việc cộng đồng mạng xã hội liên tục lan truyền, chia sẻ cho nhau những thông tin, hình ảnh xúc động về 3 chiến sỹ… đang thể hiện tình cảm của người dân là yếu tố thực sự có giá trị kết nối con tim người Việt lại với nhau.
“Vì nước quên thân, vì dân phục vụ”, tinh thần này đang được các chiến sỹ công an tiếp nối và phát huy truyền thống anh hùng của lực lượng Công an nhân dân Việt Nam có ý nghĩa như thế nào trong thời bình, thưa ông?
Qua những cuộc chiến tranh, hàng triệu người con ưu tú của dân tộc đã ngã xuống. Như Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nói: Máu đào của các anh hùng liệt sỹ đã tô thắm lá cờ Tổ quốc, máu đào đã nở hoa cho đất nước ngày hôm nay. Các anh hùng liệt sỹ đã làm rạng rỡ dân tộc, vẻ vang giống nói, họ chiến đấu hi sinh để đất nước được độc lập, dân tộc mãi mãi trường tồn.
Đối với lực lượng công an nhân dân luôn “Vì nước quên thân, vì dân phục vụ” là khẩu hiệu xuyên suốt, thể hiện trong từng hành động cụ thể của các chiến sỹ. Qua sự hy sinh của các chiến sỹ phòng cháy chữa cháy, chúng ta một lần nữa cảm nhận sâu sắc hơn nữa tinh thần đó không chỉ trong thời chiến mà trong cả những giờ khắc của hòa bình. Và, sự hy sinh đó giúp cho hình ảnh của các chiến sỹ công an nhân dân trở nên cao đẹp hơn, gần gũi với người dân nhiều hơn.
Việc bảo vệ tổ quốc không phải để đến khi chiến tranh, khi đất nước gặp khó khăn mà nó phải là hành động thường xuyên liên tục, có sự chung tay chung sức của nhiều người. Từ tấm gương hy sinh, dấn thân của các chiến sỹ có thể lan tỏa sang các nhóm, lĩnh vực khác trong xã hội. Để từ đó có những hành động cụ thể, bài học của riêng mình nhằm góp phần bảo vệ, xây dựng đất nước phát triển thịnh vượng, phồn vinh.
Trong giai đoạn hiện nay, chúng ta cũng cần có những ưu tiên nhất định cho lực lượng tuyến đầu bởi họ luôn phải đối diện với những khó khăn, gian truân, nguy hiểm. Như vậy, cần có những cơ chế chính sách để tôn vinh các chiến sỹ công an, những người luôn vì xã hội, cống hiến vì nhân dân, đất nước. Qua đó, tạo thêm động lực, sự an tâm cho mỗi chiến sỹ trong thực hiện nhiệm vụ cao cả của mình và giúp cho sự cống hiến của họ tiếp tục lan tỏa rộng rãi trong xã hội.
Trong giai đoạn các giá trị sống tốt đẹp dần ít đi và bị lu mờ trước các giá trị vật chất, theo ông, sự hy sinh của 3 chiến sỹ cảnh sát phòng cháy chữa cháy sẽ khơi dậy và làm nảy nở các giá trị tích cực, tốt đẹp ra sao?
Ngay trong đại dịch Covid-19, chúng ta đã chứng kiến nhiều tấm gương tiêu biểu, những hy sinh cao đẹp, lay động lòng người của lực lượng tuyến đầu giữa cuộc chiến không tiếng súng đầy khốc liệt. Ngoài lực lượng công an, bộ đội còn là những chiến sĩ áo trắng, họ như những chiến binh âm thầm, lặng lẽ dấn thân, cống hiến, hy sinh tình cảm và lợi ích cá nhân để mang lại cuộc sống bình an cho người dân trên khắp mọi miền Tổ quốc.
Từ sự hy sinh của 3 chiến sỹ cảnh sát phòng cháy chữa cháy nói riêng và các lực lượng tuyến đầu khác, tôi chắc chắn rằng sự hy sinh đó đã và sẽ truyền cảm hứng, lan tỏa thông điệp tích cực về những tấm gương, sự xả thân trong cuộc sống.
Trong cảm nhận của tôi, mấy ngày qua sự hy sinh này tạo ra một thứ tình cảm tích cực trong xã hội. Và tôi tin rằng sự hy sinh này sẽ giúp chúng ta hướng đến việc làm sao có được những giá trị sống tốt đẹp hơn trong tương lai, bởi thực tiễn cuộc sống hiện đại ngày nay đang khiến cho những giá trị tốt đẹp bị lu mờ trước cái xấu, cái ác. Đồng thời, chính sự hy sinh đó một lần nữa đánh bại chủ nghĩa cá nhân, lợi ích và giá trị vật chất tầm thường.
Không chỉ vậy, theo tôi, những hy sinh đó chính là những tấm gương bình dị, trong sáng và chân thực nhất. Chúng ta rất cần những tấm gương như vậy để xây dựng nên những hình mẫu, những lối sống tích cực cho cộng đồng, hun đúc tinh thần kiên cường, biết vượt qua các khó khăn, những cám dỗ của cuộc sống.
Đó cũng là những gì mà chúng ta mong muốn để những hành động dũng cảm, sự hy sinh của các chiến sỹ không vô ích mà trở thành bài học, động lực để xây dựng xã hội ngày càng tốt đẹp hơn nữa, góp phần vào việc hoàn thiện nhân cách đối với con người Việt Nam chúng ta.
Ngược lại với những giá trị tích cực, tốt đẹp về những tấm gương, sự hy sinh đó thì có những hiện tượng gây nhức nhối cho xã hội?
Chúng ta đang sống trong bối cảnh xã hội mới, đan xen nhiều sự phức tạp đến từ nhiều lý do khác nhau, đó là sự chuyển đổi sang nền kinh tế thị trường, hội nhập quốc tế; sự phát triển nhanh chóng của các phương tiện truyền thông mới, sự bùng nổ của mạng xã hội…
Chính sự tác động của môi trường như vậy khiến cho mỗi cá nhân đang vật lộn thậm chí rất khó khăn trong quá trình định hướng sự phát triển của mình. Và khó khăn đó được cụ thể hóa bằng các hành vi lệch chuẩn, phản cảm trong xã hội.
Vì thế, chúng ta cần nhiều hơn nữa bài học, những tấm gương, hình ảnh đẹp cũng như các nỗ lực để xây dựng hệ giá trị cho con người Việt Nam trong bối cảnh hiện nay. Làm sao định hướng được các hành vi trong xã hội, các hành vi thể hiện trách nhiệm xã hội nhiều hơn; xây dựng môi trường tạo điều kiện cho lòng tốt, điều tốt đẹp được nảy nở...
Trân trọng cảm ơn ông!