Miễn học phí: Quyết định đầy nhân văn cho nền giáo dục

Niềm vui lớn cho giáo dục cả nước

Một tin vui lớn đến với giáo dục cả nước khi Bộ Chính trị trong phiên họp ngày 28/2/2025 đã quyết định thực hiện miễn học phí cho học sinh từ mầm non đến hết trung học phổ thông công lập trên phạm vi cả nước.

Quyết định này của Bộ Chính trị được đưa ra sau khi nghe báo cáo của Chính phủ về khả năng cân đối tài chính trong và sau quá trình tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị trong quá trình thực hiện Nghị quyết 18.

Thời điểm thực hiện chủ trương miễn học phí là từ đầu năm học mới 2025 – 2026.

Bộ Chính trị cũng giao Đảng ủy Chính phủ chỉ đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Tài chính và một số bộ, ngành liên quan và các địa phương phối hợp cụ thể hóa và thực hiện nghiêm túc quyết định này.

Quyết định miễn toàn bộ học phí cho học sinh từ mầm non đến trung học phổ thông công lập sẽ được thực hiện ngay từ đầu năm học 2025 -2026. Ảnh minh họa

Quyết định miễn học phí cho học sinh cả nước từ mầm non đến trung học phổ thông trong các trường công lập từ năm học 2025 - 2026 của Bộ Chính trị cũng nhằm thực hiện nội dung Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 4/11/2013 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo. Trong đó có việc thực hiện lộ trình miễn học phí cho học sinh các cấp học.

Theo đánh giá của Bộ Giáo dục và Đào tạo, ước nhu cầu kinh phí ngân sách nhà nước chi trả để thực hiện chủ trương miễn học phí cho học sinh vào khoảng 30 nghìn tỷ đồng. Con số này có thể ít hơn nếu tính đến ngân sách địa phương của các tỉnh, thành phố đã thực hiện miễn học phí.

Đây chắc chắn là một trong những sự kiện kinh tế - xã hội nổi bật của cả nước trong năm 2025, là năm của những ngày kỷ niệm trọng đại của đất nước như 95 năm Ngày thành lập Đảng, 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, 80 năm Ngày thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Quyết định lịch sử đầy tính nhân văn này với nền giáo dục nước nhà đến trong thời điểm cả đất nước, cả hệ thống chính trị đang nhanh chóng chuyển mình cho kỷ nguyên mới của dân tộc đã thực sự mang đến một động lực cả tinh thần và vật chất to lớn với hàng triệu thầy cô giáo, hàng triệu gia đình có con em đi học.

Không những vậy, việc thực hiện chính sách miễn học phí cho từ bậc học mầm non đến trung học phổ thông trên cả nước sẽ góp phần quan trọng làm tăng chất lượng giáo dục, được sự đồng thuận cao của xã hội, phù hợp với chủ trương của Đảng, Nhà nước đối với giáo dục, luôn coi giáo dục là quốc sách hàng đầu trong phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc. Đồng thời phù hợp với xu thế chung của các nước phát triển.

Đáng chú ý, vấn đề thực hiện chủ trương miễn học phí này được Tổng Bí thư Tô Lâm đặt lên bàn thảo luận ngay tại kỳ họp cuối năm 2024 của Quốc hội. Chủ trương nhân văn này thêm một lần chứng tỏ, có chính sách tốt và đi được ngay, đi nhanh vào cuộc sống chắc chắn sẽ được người dân ủng hộ. Nó thêm một lần khẳng định Đảng và Nhà nước ta luôn thực hiện di huấn của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Nhà nước vì dân là một nhà nước lấy lợi ích chính đáng của nhân dân làm mục tiêu. Tất cả đều vì lợi ích của dân, ngoài ra không có bất cứ một lợi ích nào khác”. Tinh thần như Tổng Bí thư Tô Lâm chỉ rõ, mọi trẻ em đến tuổi đi học đều phải được đến trường.

"Nhà nước có chính sách rất quan trọng là phổ cập giáo dục, tiến dần từ tiểu học đến trung học, các cháu đến tuổi là được đến trường. Tiến tới, nhà nước bỏ học phí, nuôi các cháu trong độ tuổi đi học. Tiến bộ là phải như vậy!", Tổng Bí thư chỉ rõ.

Học tập - quyền cơ bản của con người

Từ rất sớm Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định, quyền được học tập là một trong những quyền cơ bản nhất của con người, trước khi quyền này được thừa nhận rộng rãi mang tính pháp lý và phổ quát trên thế giới. Sinh thời Người từng nói: “Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành".

Hiến pháp năm 2013 cũng nhấn mạnh “Công dân có quyền và nghĩa vụ học tập” (điều 39). “… Nhà nước ưu tiên đầu tư và thu hút các nguồn đầu tư khác cho giáo dục; chăm lo giáo dục mầm non; bảo đảm giáo dục tiểu học là bắt buộc, Nhà nước không thu học phí; từng bước phổ cập giáo dục trung học;…” (điều 61).

Những tư tưởng lớn của Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng như những bảo đảm về quyền được học tập của mọi người dân được ghi trong Hiến pháp đã và đang được Đảng và Nhà nước ta thực hiện, phù hợp với hoàn cảnh kinh tế của đất nước.

Lịch sử văn hiến hàng ngàn năm của đất nước đã chứng minh, thời nào giáo dục được coi trọng, nhân tài vật lực được động viên và phát huy thì đó là thời đại của thịnh trị, của vận nước thăng hoa.

Đến đây, chúng tôi bỗng bồi hồi nhớ đến những dòng tâm sự của các thầy giáo cắm bản ở một nơi nằm giữa rừng Đắk Lắk, Tây Nguyên trong một lần đến công tác nơi đây. Các thầy cô nói rằng, không sợ gian khổ, không ngại bữa cơm chiều đạm bạc được nấu bằng cái bếp xếp trên mấy hòn đá. Khát vọng duy nhất của các thầy các cô là mong sao sĩ số lớp mình dạy hôm nào cũng đủ, không có em nào nghỉ học hay bỏ lớp vì nhà nghèo, vì đường xa đến lớp. Mong cho niềm vui mới với ngành giáo dục cả nước sẽ lan tỏa đến được tất cả thầy trò ở mọi nơi miền xa Tổ quốc.