Người Ba Na tin rằng, những đứa trẻ bao giờ cũng luôn bị bao quanh bởi nhiều vị thần khác nhau. Muốn các vị thần phù hộ cho đứa trẻ được mạnh khỏe, đồng bào phải thực hiện các nghi lễ cầu xin các vị thần phù hộ cho bé từ khi đứa bé mới sinh ra đến tuổi trưởng thành.
Lễ thổi tai để chúc phúc và đặt tên cho em bé |
Vì thế, lễ thổi tai thường được tổ chức để chúc phúc, đặt tên cho em bé mới sinh và tạ ơn các thần linh, cầu cho đứa trẻ khoẻ mạnh, khôn ngoan, trở thành con người tốt của gia đình và cộng đồng. Đây là nghi lễ rất quan trọng cho một người mới sinh trong gia đình, vừa là niềm vui, vừa là trách nhiệm, gửi gắm mong muốn các thần linh tiếp tục bảo vệ và dạy bảo con trẻ lớn lên.
Tùy theo điều kiện kinh tế mà gia đình chọn thời điểm tổ chức lễ thổi tai cho em bé quy mô lớn hay nhỏ. Có nơi bà con tổ chức lễ khi em bé sinh được một tuần, hoặc khi em bé đã rụng rốn và đặt tên cho bé. Nếu điều kiện khó khăn, đến khi em bé biết bò, thậm chí biết đi, gia đình mới làm lễ thổi tai, đặt tên.
Bà đỡ xỏ lỗ tai cho bé gái |
Để tiến hành nghi lễ cúng thổi tai cho em bé, gia đình chuẩn bị một con gà, ghè rượu cần; con trai thì gà trống, con gái thì gà mái. Cây nêu, mẹt, bầu đựng nước, dao, ống nứa thổi tai, bông vải, bát đồng, cuộn chỉ ô… Bà đỡ, thầy cúng đến chúc phúc, cầu mong sự may mắn; cúng thần hộ mệnh bảo vệ trẻ sơ sinh.
Sau khi làm nghi lễ xong, thầy cúng xoa nhẹ vào đầu, ngực, lưng, tay chân em bé và thổi tượng trưng vào tai bé. Thực hiện xong nghi lễ, thầy cúng mời bà đỡ uống rượu trước, sau đến cha mẹ em bé, rồi đến bà con họ hàng, thôn, làng cùng uống và vui ca hát. Với lễ thổi tai, người Ba Na tin rằng em bé sẽ luôn khoẻ mạnh, khôn ngoan, lanh lợi, trở thành người tốt.