Độc đáo nghề rèn dân tộc Mông

Các sản phẩm trong nghề rèn truyền thống của dân tộc Mông rất phong phú, đó là những công cụ được sử dụng nhiều trong sinh hoạt, lao động sản xuất hàng ngày như: Dao, rìu, liềm, thuổng, cuốc, xẻng... Chúng vốn được làm từ thép nên sản phẩm rất bền, sử dụng đến mòn vẹt mà vẫn còn rất sắc bén.

Trong khi rèn than đốt lò của người Mông cũng rất đặc biệt. Người Mông không dùng than đá mà dùng than củi cây trong rừng hay than củi từ cành tre già. Trong khi rèn nhiệt độ lò rèn cũng rất quan trọng, nhiệt nóng đều sẽ cho ra sản phẩm tốt. Ngày nay trong một số công đoạn làm rèn, người Mông đã sử dụng máy móc, như quạt thổi lò, máy mài… Tuy nhiên hầu hết các lò rèn vẫn sử dụng các công cụ truyền thống. Các sản phẩm được tạo ra hoàn toàn bằng thủ công, từ khâu cắt sắt, tạo hình, quai búa, làm tay cầm… tất cả vẫn làm bằng tay không có sự can thiệp của máy móc. Nhưng cũng chính vì vậy, đồ rèn của người Mông làm ra vẫn có độ tinh xảo, sắc bén và dùng bền lâu hơn. Với sản phẩn làm ra, nghề rèn của đồng bào Mông không chỉ góp phần thiết thực vào đời sống lao động sản xuất, mà còn góp phần duy trì nét văn hóa độc đáo truyền thống của dân tộc mình.

Đồng bào Mông dùng than củi để đốt lò, các công đoạn đều làm bằng tay

Để làm ra những con dao có độ sắc và độ bền chủ yếu dựa vào kinh nghiệm. Ngoài việc chọn loại thép tốt, phù hợp cho từng sản phẩm, còn đòi hỏi kinh nghiệm tôi thép trong khi làm. Chẳng hạn để làm con dao phải mua được cái nhíp ô tô, mà phải là nhíp ô tô Liên Xô cũ, thì đồ làm mới sắc, dẻo, dao chặt đồ không sợ hỏng. Kỹ thuật tôi thép cũng rất quan trọng. Thép được tôi nhúng vào nhựa chuối thì con dao vừa sáng lại vừa bền.

Nghề rèn của người Mông đòi hỏi sự tài hoa khéo léo, thể hiện sáng tạo của người thợ rèn cho ra lò những sản phẩm tinh xảo vừa có giá trị làm vật dụng vừa thể hiện bản sắc văn h