Lẩu Then - biểu trưng văn hóa của người Tày

Được nuôi dưỡng và phát triển trong dân gian nên Lẩu Then phản ánh những tâm tư nguyện vọng chính đáng của người Tày qua nhiều thế hệ. Đó là những mong muốn rất bình dị của người nông dân: Có thóc gạo, trâu bò, gà vịt đầy nhà, cha mẹ trường thọ, gia đình hòa thuận yên vui, con cái hiếu thảo trưởng thành. Vào dịp đầu Xuân năm mới - Tết Âm lịch người Tày thường mời thầy Then đến nhà làm lễ cầu an với mong muốn có một năm làm ăn suôn sẻ, mọi điều thuận lợi.

Lẩu Then thường tổ chức vào dịp đầu Xuân năm mới

Trong ngày này, chủ nhà sẽ mời cộng đồng bản làng, anh em đến giúp đỡ. Họ sẽ tổ chức gói bánh, chuẩn bị một số loại hoa quả, lễ vật để thắp hương kính báo tổ tiên. Thầy Then tiến hành thực hiện nghi lễ dâng các vật phẩm do gia chủ và dân làng đến góp chung với mong muốn ai cũng được bình an, sức khỏe, xua đuổi tà khí và những điều không may, cùng cầu mong có một mùa màng bội thu, tươi tốt.

Đồng bào chuẩn bị các vật phẩm

Nghi lễ diễn ra như một cuộc diễn xướng nghệ thuật tổng hợp, có múa, hát, trò diễn… Với giai điệu Then, lúc trầm lúc bổng, khi trang nghiêm, khi rộn ràng, khi thanh tao, lúc lâm li, thống thiết… cuốn hút người hát, người múa và cả du khách tham dự.

Nghi lễ là buổi diễn xướng nghệ thuật tổng hợp, có múa, hát, trò diễn…

Những nghi thức của Lẩu Then phản ánh được nhiều nét đẹp trong truyền thống văn hoá của người Tày, thể hiện tinh thần “Uống nước nhớ nguồn”, “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”. Ở đó còn hội tụ những tài hoa nghệ thuật trong dân gian. Những thầy Then bằng công việc của mình đã góp phần đắc lực vào việc phổ biến và lưu truyền nghệ thuật biểu diễn thông qua các hình thức như múa, diễn trò, nhập đồng... Nghi lễ Lẩu Then của người Tày vừa đặc sắc về hình thức lại vừa chứa đựng giá trị cổ truyền, duy trì một phong tục mang đậm bản sắc văn hóa và gắn kết tình làng nghĩa xóm của đồng bào dân tộc Tày tỉnh Lạng Sơn.