Lâm Đồng: Du lịch canh nông thúc đẩy tiêu thụ nông sản vùng dân tộc

Hợp tác xã làm nên sức bật mới cho nông nghiệp công nghệ cao

Trên vùng cao nguyên đất đỏ bazan, Lâm Đồng đã sớm khẳng định vị thế dẫn đầu cả nước về sản xuất nông nghiệp công nghệ cao. Toàn tỉnh hiện có hơn 70.000 ha canh tác theo hướng hiện đại, chiếm trên 21% diện tích nông nghiệp, với hơn 8.400 ha đạt chứng nhận VietGAP, UTZ, 4C. Nông sản Lâm Đồng đã vươn tới hơn 40 quốc gia, mang về kim ngạch xuất khẩu năm 2024 đạt trên 588 triệu USD.

Trong hành trình “xanh hóa” sản xuất, tỉnh tập trung giảm phân bón hóa học, khuyến khích nông dân sử dụng hữu cơ, đầu tư nhà kính, nhà lưới, đồng thời đẩy mạnh chuyển đổi số để theo dõi quy trình canh tác. Tư duy sản xuất không chỉ dừng ở năng suất mà còn gắn với trách nhiệm môi trường, hướng tới nông nghiệp tuần hoàn và sinh thái.

Một minh chứng rõ nét là các hợp tác xã nông nghiệp. Nhiều hộ dân tham gia HTX đã cải tạo vườn, áp dụng kỹ thuật canh tác bền vững. Bà Nguyễn Thị Minh Tri, thành viên một HTX cà phê ở xã Phú Sơn Lâm Hà, chia sẻ: nhờ được tập huấn và hỗ trợ kỹ thuật, gia đình bà thu hoạch ổn định 13–15 tấn cà phê mỗi năm, sản phẩm lại được HTX thu mua với giá cao hơn thị trường 1.200 đồng/kg. Chính những liên kết này giúp nông dân an tâm sản xuất, gia tăng thu nhập và hạn chế cảnh “được mùa mất giá”.

Câu chuyện hợp tác xã cho thấy, sản xuất nông nghiệp công nghệ cao chỉ thật sự phát huy hiệu quả khi có sự đồng hành của cộng đồng. HTX vừa đảm bảo đầu vào, vừa là cánh tay nối dài để sản phẩm đạt chứng nhận chất lượng, tiếp cận hệ thống phân phối và thị trường xuất khẩu.

Du lịch xanh: Điểm hẹn trải nghiệm và tiêu thụ nông sản

Không chỉ là “thủ phủ” nông nghiệp công nghệ cao, Lâm Đồng còn được biết đến như một thiên đường du lịch sinh thái. Theo quy hoạch đến năm 2030, tỉnh hướng tới trở thành trung tâm nghỉ dưỡng - sinh thái - chăm sóc sức khỏe và thể thao cao cấp hàng đầu khu vực Đông Nam Á.

Đà Lạt, trái tim của Lâm Đồng, đang định vị là trung tâm du lịch chất lượng cao, kết hợp văn hóa, thiên nhiên và các sự kiện quốc tế. Năm 2024, toàn tỉnh đón hơn 10 triệu lượt khách, trong đó có hơn 600.000 khách quốc tế, doanh thu du lịch đạt trên 18.000 tỷ đồng.

Điểm nhấn đặc biệt là mô hình du lịch canh nông. Khách du lịch không chỉ ngắm cảnh, nghỉ dưỡng mà còn trực tiếp tham gia thu hái rau củ, thưởng thức cà phê, hái dâu, mua hoa, trái cây ngay tại vườn. Những cái tên như Tám Trình Coffee Experiences, Avocado Farm, Bồng Lai Farm, hay vườn hồng Lê Phúc đã trở thành điểm đến quen thuộc. Biofresh Farm do cặp vợ chồng Việt - Pháp xây dựng đã biến vườn dâu công nghệ cao thành thương hiệu hút khách, vừa bán tại chỗ, vừa quảng bá nông sản ra quốc tế.

Những hợp tác xã cũng nhanh nhạy tham gia xu thế này. Nhiều HTX đã mở cửa vườn rau, cà phê, dâu tây cho khách trải nghiệm, kết hợp bán sản phẩm OCOP, đặc sản địa phương. Anh Dương Minh Quang - Chủ vườn nho Vy Vy Farm (xã Hòa Thắng) chia sẻ: “Ban đầu, chúng tôi chủ yếu trồng thử nghiệm các loại nho như: hồng nhật, mẫu đơn, bailey và trồng theo tiêu chuẩn sạch, an toàn, bán cho các thương lái trong và ngoài tỉnh. Đến năm 2022, dân địa phương cũng như du khách đi tour tham quan Bàu Trắng ghé đến tham quan, chụp hình. Thấy vậy, chúng tôi đã phát triển thành mô hình Du lịch trải nghiệm tạo cảnh quan cho khách chụp hình, check in, thưởng thức trái cây tại chỗ.

Ngoài cây nho, vườn còn có 300 trụ thanh long, táo và ổi Đài Loan đang trong quá trình ra trái. Mùa hè vừa qua là mùa cao điểm, mỗi ngày vườn thu hút khoảng 500 khách đến tham quan, riêng dịp cuối tuần, lượng khách dao động hơn 1.000 người, trong đó 90% là khách Hàn Quốc.

Thực tế cho thấy, du lịch xanh đã trở thành kênh tiêu thụ nông sản trực tiếp, hiệu quả. Du khách vừa trải nghiệm, vừa mua hàng ngay tại vườn, điều mà các kênh phân phối truyền thống khó làm được.

Bước vào giai đoạn mới, Lâm Đồng đang thúc đẩy liên kết vùng để hình thành các tuyến du lịch canh nông - sinh thái liên hoàn, đa dạng trải nghiệm từ biển, núi rừng đến cao nguyên. Đây là hướng đi để mở rộng không gian phát triển, đồng thời gia tăng sức cạnh tranh của sản phẩm nông nghiệp - du lịch.

Chính quyền tỉnh đã ban hành đề án phát triển du lịch nông nghiệp, quy định rõ tiêu chí công nhận điểm du lịch canh nông, gắn sản xuất với bảo vệ cảnh quan, môi trường. Các ngành chức năng cũng hỗ trợ HTX trong việc chuẩn hóa sản phẩm, truy xuất nguồn gốc, kết nối hệ thống phân phối và xuất khẩu.

Nhờ đó, mô hình “ba bên” - nhà nông, hợp tác xã và doanh nghiệp du lịch đang được triển khai đồng bộ. Đây là chuỗi liên kết khép kín, giúp nông sản không chỉ bán được giá cao, mà còn trở thành trải nghiệm độc đáo cho du khách.

Từ những cánh đồng công nghệ cao đến các tour du lịch trải nghiệm, Lâm Đồng đang viết nên một câu chuyện phát triển mới: nông nghiệp hiện đại gắn kết hài hòa với du lịch sinh thái. Trong câu chuyện ấy, hợp tác xã đóng vai trò trung tâm, vừa bảo đảm đầu ra ổn định cho nông dân, vừa tạo cầu nối để sản phẩm xanh đến với du khách và thị trường thế giới.

Tương lai của Lâm Đồng không chỉ là những vườn rau, vườn hoa trong nhà kính, cũng không chỉ là những chuyến xe đưa khách tới Đà Lạt. Tương lai ấy là sự cộng hưởng giữa công nghệ và thiên nhiên, giữa nông dân và du khách, giữa hợp tác xã và doanh nghiệp. Đó chính là bức tranh phát triển xanh, nơi nông nghiệp và du lịch cùng đồng hành, mở ra cơ hội thoát nghèo cho bà con đồng bào dân tộc thiểu số.