Giao dịch mua bán sát nhập (M&A) đang dần khởi sắc

Tại báo cáo Các xu hướng M&A toàn cầu, cập nhật giữa năm 2022 của PwC (thuộc mạng lưới các công ty PwC cung cấp các dịch vụ kiểm toán và đảm bảo, tư vấn quản lý tài chính, tư vấn thuế và pháp lý chất lượng cao) vừa công bố ngày 15/7 cho biết, những biến động kinh tế làm chậm lại các thương vụ mua bán sát nhập (M&A) trong nửa đầu năm 2022. Tuy nhiên, hoạt động giao dịch vừa quay trở lại mức tăng trưởng năm 2019 và dự kiến sẽ đóng một vai trò quan trọng trong chiến lược phát triển của các doanh nghiệp trong sáu tháng tới.

Theo đó, hoạt động M&A đã đạt mức cao kỷ lục trên toàn cầu năm 2021, với hơn 60.000 giao dịch giá trị hơn 5 nghìn tỷ USD. Nửa đầu năm 2022, hoạt động M&A vẫn tiếp tục khởi sắc dù đã xuất hiện nhiều trở ngại kinh tế, bao gồm lạm phát và lãi suất ngân hàng tăng nhanh, cổ phiếu suy giảm và khủng hoảng năng lượng.

Có nhiều yếu tố góp phần tạo nên sự tăng trưởng kỷ lục của thị trường M&A vào cuối năm 2021 và nửa đầu năm 2022 đó là khả năng phục hồi của chuỗi cung ứng, tối ưu hóa danh mục đầu tư, môi trường, xã hội và quản trị (ESG) và trên hết là nhu cầu công nghệ để số hóa mô hình kinh doanh - những yếu tố tiếp tục có ảnh hưởng đến thị trường giao dịch vào nửa cuối năm 2022. Sự phát triển của mô hình Quỹ đầu tư tư nhân (PE) cũng đã khiến nó trở thành động cơ thúc đẩy thương vụ M&A - cung cấp một nguồn vốn dồi dào để thực hiện thương vụ.

Đề cập đến xu hướng M&A trong các nhóm ngành, theo PwC, các yếu tố và xu hướng kinh tế vĩ mô hiện tại đang ảnh hưởng đến quá trình thực hiện thương vụ của các ngành theo những cách khác nhau. Như lĩnh vực công nghệ, truyền thông và viễn thông, việc áp dụng kỹ thuật số và công nghệ mới vẫn là một ưu tiên số một - điều này đã giúp lĩnh vực này dẫn đầu về số lượng đầu tư thương vụ M&A, chiếm hơn một phần tư khối lượng giao dịch và một phần ba giá trị thương vụ trong nửa đầu năm 2022.

Về dịch vụ tài chính, nhu cầu của nhóm ngành này về khả năng số, kết hợp với áp lực liên tục từ các cơ quan quản lý và sự cạnh tranh từ các nền tảng công nghệ và fintech, cho thấy hoạt động M&A sẽ tiếp tục là động lực cho sự chuyển đổi. Việc tiếp tục tập trung vào công nghệ, nhu cầu đầu tư bền vững và định giá thấp hơn sẽ giữ cho hoạt động M&A sôi động hơn trong nửa cuối năm.

Với thị trường tiêu dùng, hoạt động M&A trong thị trường tiêu dùng trong sáu tháng tới sẽ gắn chặt với những dấu hiệu kinh tế bất ổn tác động đến niềm tin và chi tiêu của người tiêu dùng. Hành vi tiêu dùng thay đổi sẽ tiếp tục tạo cơ hội cho giao dịch M&A khi các công ty tìm cách chuyển đổi mô hình kinh doanh và định vị lại chính mình để tăng trưởng trong tương lai.

Bên cạnh đó, chính sự tập trung vào công nghệ và số hóa các mô hình kinh doanh, đầu tư vào chuỗi cung ứng và lực lượng lao động sẽ tạo cơ hội cho hoạt động M&A trong sản xuất công nghiệp và ô tô.

Ngoài ra, việc tăng tốc quá trình chuyển đổi năng lượng và tập trung vào an ninh chuỗi cung ứng sẽ thúc đẩy giao dịch M&A trong các lĩnh vực khoáng sản quan trọng và cung cấp năng lượng quốc gia trong nửa cuối năm 2022. Nhu cầu cao về công nghệ sinh học và công nghệ cải tiến mới và chăm sóc sức khỏe từ xa đang thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư. Để đạt được các mục tiêu tăng trưởng, các công ty dược lớn có thể sẽ thực hiện nhiều giao dịch nhỏ hơn để tránh sự kiểm soát và quy định phức tạp mà các giao dịch lớn hơn có thể mang lại.

Ông Tiong Hooi Ong, Phó Tổng Giám đốc, Lãnh đạo Dịch vụ Tư vấn giao dịch, PwC Việt Nam cho biết, bất chấp những trở ngại về kinh tế vĩ mô, năm 2022 sẽ là một năm sôi động đối với các giao dịch M&A tại Việt Nam. Hoạt động M&A tiếp tục thu hút nhiều sự quan tâm của các quỹ đầu tư nước ngoài. "Chúng tôi nhận thấy sự gia tăng của các quyết định chiến lược nhằm tối ưu hóa danh mục đầu tư, khi các nhà giao dịch thoái vốn nhằm tập trung nguồn lực vào việc nâng cao năng lực doanh nghiệp và chuyển đổi các lĩnh vực kinh doanh cốt lõi thông qua M&A"- ông Tiong Hooi Ong cho hay.

Mặt khác, với các quy định và chính sách hỗ trợ cho nhà đầu tư, nửa cuối năm 2022, theo đại diện PwC Việt Nam là cơ hội để các nhà kinh doanh đánh giá lại chiến lược và hành động. Các nhà giao dịch thương vụ đang thích ứng với môi trường kinh doanh mới. Trong đó, biến động ngắn hạn trên thị trường tài chính, áp lực lạm phát, lãi suất tăng nhanh, gián đoạn chuỗi cung ứng và căng thẳng địa chính trị đều có khả năng phát triển thành xu hướng dài hạn.

Như vậy, đây là thời điểm để các nhà lãnh đạo thực thụ và các nhà giao dịch có năng lực thực hiện các bước đi táo bạo và tạo tiền đề cho năm năm tới, đạt được các mục tiêu quan trọng nhất đối với doanh nghiệp hoặc danh mục đầu tư của họ. Hoạt động M&A có thể là cách để theo đuổi các cơ hội mang lại giá trị trong một nền kinh tế đầy thách thức.