Gia Lai tập trung phát triển nguồn nhân lực thương mại vùng dân tộc

Từ lý thuyết đến “trận địa” thị trường

UBND tỉnh Gia Lai đã chính thức công bố Kế hoạch tập huấn phát triển nguồn nhân lực thương mại thuộc Nội dung 3 - Tiểu dự án 2 thuộc Dự án 3 trong Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Đây là bước đi cụ thể để chuyển trọng tâm từ hỗ trợ cơ sở hạ tầng sang nâng cao năng lực con người - yếu tố then chốt bảo đảm sự phát triển bền vững.

Theo kế hoạch, tỉnh sẽ tổ chức 02 lớp tập huấn (mỗi lớp kéo dài 3 ngày) với khoảng 110 học viên/lớp, tập trung vào các đối tượng là cán bộ HTX, doanh nghiệp, cá nhân người dân tộc thiểu số có hoạt động sản xuất kinh doanh ở vùng sâu, vùng xa. Nội dung đào tạo gồm 6 chuyên đề then chốt: liên kết chuỗi giá trị sản xuất - tiêu thụ; ứng dụng công nghệ thông tin và thương mại điện tử; ứng dụng khoa học kỹ thuật nâng cao chất lượng sản phẩm; kỹ năng giao tiếp và truyền thông; kỹ năng quảng bá và khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Toàn bộ chương trình dự kiến hoàn thành trong quý IV/2025.

Điểm nổi bật trong kế hoạch tập huấn của tỉnh Gia Lai là sự chú trọng kết hợp lý thuyết với thực hành. Các lớp học không chỉ có bài giảng từ chuyên gia của Bộ Công Thương, Sở Công Thương và các sở ngành liên quan mà còn có sự tham gia của đại diện sàn thương mại điện tử, doanh nghiệp phân phối để chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn.

Phương thức tổ chức theo cụm huyện, kết hợp tập trung và tại chỗ, giúp giảm chi phí đi lại cho học viên và tăng khả năng tiếp cận của người dân. Sau khóa học, tỉnh sẽ tiếp tục duy trì nhóm tư vấn kỹ thuật để hướng dẫn học viên ứng dụng kiến thức đã học vào thực tế, từ kỹ năng đóng gói, dán nhãn, truy xuất nguồn gốc, đến cách đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử.

Điều này đặc biệt quan trọng với các hộ, HTX vùng dân tộc thiểu số, nơi mà điều kiện cơ sở hạ tầng, trình độ công nghệ và khả năng tiếp cận thị trường vẫn còn hạn chế. Nhờ “tư vấn sau đào tạo”, kiến thức học được không bị “rơi rụng” mà dần biến thành kỹ năng gắn liền với hoạt động kinh doanh hàng ngày.

Tuy vậy, kế hoạch cũng đối diện không ít thách thức: hạ tầng mạng ở vùng sâu còn yếu, trình độ công nghệ của nhiều hộ sản xuất thấp, rào cản ngôn ngữ và tập quán sản xuất truyền thống còn đậm đặc. Chính vì vậy, để đảm bảo hiệu quả, tỉnh cần chuẩn bị tài liệu hướng dẫn dễ hiểu, thậm chí song ngữ, và hỗ trợ thiết bị số cơ bản để học viên có thể thực hành ngay trên lớp.

Kết quả giai đoạn 2021-2025: Nền tảng cho bước đi mới

Việc triển khai kế hoạch tập huấn tại Gia Lai có cơ sở vững chắc từ những kết quả mà Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế xã hội vùng dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025 đã đạt được.

Trong 5 năm qua, chương trình đã huy động tổng vốn hơn 137.000 tỷ đồng, tập trung vào các lĩnh vực: xóa nhà tạm, hỗ trợ đất ở, đất sản xuất, đầu tư hạ tầng, nước sạch, trường học, trạm y tế, sinh kế và đào tạo nghề. Kết quả nổi bật là tỷ lệ hộ nghèo vùng dân tộc thiểu số giảm trung bình 3,4%/năm, vượt chỉ tiêu 3%; thu nhập bình quân của đồng bào dân tộc thiểu số đạt 43,4 triệu đồng/năm, gấp hơn 3 lần so với năm 2020.

Cùng với đó, tỷ lệ lao động vùng dân tộc thiểu số qua đào tạo nghề phù hợp đạt 54,8%, vượt mục tiêu 50%. Nhiều chương trình hỗ trợ sinh kế đã giúp hình thành vùng sản xuất hàng hóa tập trung, nâng cao năng lực quản trị HTX, phát triển thương mại hàng hóa vùng cao. Hàng trăm nghìn hộ được hỗ trợ chuyển đổi nghề, hàng nghìn công trình hạ tầng được xây dựng, góp phần cải thiện căn bản đời sống đồng bào.

Riêng tại Gia Lai, tỉnh đã sớm triển khai Kế hoạch 1613/KH-UBND (năm 2021) về phát triển thương mại miền núi, vùng sâu, vùng xa, giai đoạn 2021-2025. Nhờ đó, nhiều sản phẩm đặc thù của địa phương như cà phê, cao su, sầu riêng, hồ tiêu… đã dần mở rộng thị trường, được hỗ trợ xúc tiến thương mại và bước đầu tham gia các sàn thương mại điện tử. Đây là nền tảng quan trọng để bước sang giai đoạn 2025, Gia Lai chuyển từ “đầu tư cơ sở vật chất” sang “đầu tư con người”.

Kế hoạch tập huấn năm 2025 của Gia Lai hướng tới mục tiêu lâu dài: hình thành một đội ngũ “thương nhân bản địa” - những cán bộ HTX, doanh nghiệp nhỏ, hộ kinh doanh ở vùng dân tộc thiểu số được trang bị kiến thức thị trường, kỹ năng số, khả năng đàm phán với nhà phân phối.

Khi đó, sản phẩm nông sản, thủ công mỹ nghệ của đồng bào không chỉ quanh quẩn trong bản làng, mà có thể xuất hiện ở siêu thị, trên sàn thương mại điện tử, thậm chí vươn ra thị trường quốc tế. Thương mại trở thành chiếc cầu nối giúp đồng bào nâng cao thu nhập, giảm phụ thuộc vào thương lái trung gian, đồng thời bảo tồn bản sắc văn hóa thông qua sản phẩm đặc trưng của mỗi dân tộc.

Với nền tảng thành công của giai đoạn 2021–2025, cộng với sự quyết tâm của chính quyền địa phương và sự đồng hành của doanh nghiệp, kế hoạch tập huấn nguồn nhân lực thương mại của Gia Lai hứa hẹn sẽ mở ra một bước tiến mới. Đó là bước chuyển từ “hỗ trợ vật chất” sang “xây dựng năng lực”, tạo tiền đề để người dân chủ động tham gia nền kinh tế hàng hóa và hội nhập vào dòng chảy thương mại hiện đại.

Gia Lai đang chọn con đường bền vững đó là đặt con người với kỹ năng và tri thức ở trung tâm phát triển. Khi kiến thức thương mại, công nghệ và quản trị chuỗi giá trị được truyền đạt tới từng HTX, từng hộ dân, sản phẩm vùng cao sẽ có cơ hội gia tăng giá trị, mở rộng thị trường.

Kế hoạch tập huấn này nếu triển khai đúng hướng, sẽ không chỉ là một khóa học, mà là “đòn bẩy” để thay đổi diện mạo kinh tế vùng đồng bào dân tộc thiểu số, biến tiềm năng thành hiện thực, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu phát triển bền vững của Chương trình Mục tiêu quốc gia trong giai đoạn tới.