Doanh nghiệp gặp nhiều thách thức khi hướng tới logistics xanh

Sáng 16/4, tại Hà Nội, Vụ Chính sách Thương mại đa biên,Bộ Công Thương đã phối hợp tổ chức Hội thảo APEC về Thúc đẩy logistics xanh để tăng trưởng toàn diện và bền vững.

Hội thảo được tổ chức nhằm đánh giá về cơ hội và thách thức khi triển khai hoạt động logistics xanh trong APEC, từ đó nâng cao nhận thức về vai trò của phát triển logistics xanh ở cấp độ nền kinh tế và doanh nghiệp.

Vụ trưởng Vụ Chính sách Thương mại đa biên Lương Hoàng Thái cho rằng, xanh hóa logistics không chỉ là trách nhiệm mà còn giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh, thương hiệu. Ảnh: Thế Duy

Khai mạc Hội thảo, ông Lương Hoàng Thái - Vụ trưởng Vụ Chính sách Thương mại đa biên cho biết, logistics là lĩnh vực liên quan đến hoạt động dịch vụ, có vai trò quan trọng trong việc duy trì kết nối và thúc đẩy các dòng chảy kinh tế, thương mại, đặc biệt là thương mại hàng hóa, dịch vụ.

Theo một nghiên cứu năm 2021 của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), có tới 37% lượng phát thải khí nhà kính toàn cầu là do vận tải, một trong những khâu quan trọng nhất của hoạt động hậu cần. Các nền kinh tế đang phát triển ở châu Á, châu Phi và châu Mỹ Latinh dự kiến ​​sẽ tăng gấp 3 nhu cầu vận chuyển hàng hóa vào năm 2050, dẫn đến lượng phát thải khí nhà kính tăng gấp đôi. Trong bối cảnh mới, phát triển bền vững và bao trùm là xu hướng của mọi nền kinh tế, phát triển logistics xanh đang trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.

Tuy nhiên, theo Vụ trưởng Lương Hoàng Thái, ở nhiều nền kinh tế đang phát triển, trong đó có Việt Nam, logistics xanh vẫn đang là một khái niệm tương đối mới. Khái niệm và các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động logistics xanh chưa được hiểu đầy đủ và chính xác. Vì vậy, để thúc đẩy logistics xanh để tăng trưởng toàn diện và bền vững tại Việt Nam, điều quan trọng là phải hiểu bản chất và vai trò của logistics xanh.

“Xanh hóa logistics không chỉ là trách nhiệm mà còn giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh, nâng cao hình ảnh thương hiệu, hướng tới phát triển bền vững và toàn diện hơn” - Vụ trưởng Lương Hoàng Thái nhấn mạnh và cho rằng, Hội thảo APEC về Thúc đẩy logistics xanh để tăng trưởng toàn diện và bền vững được tổ chức là sự đóng góp của Chính phủ Việt Nam vào nỗ lực chung nhằm đạt được các mục tiêu của Bangkok về Nền kinh tế xanh sinh học (BCG) đã được Lãnh đạo APEC thông qua vào tháng 11/2022.

Trong khuôn khổ Hội thảo, với sự tham gia của đông đảo các học giả, nhà hoạch định chính sách, đại diện các doanh nghiệp, tổ chức cũng như các hiệp hội trong và ngoài khu vực châu Á - Thái Bình Dương..., Vụ trưởng Vụ Chính sách Thương mại đa biên tin rằng, hội thảo sẽ thảo luận và đề xuất các sáng kiến, khuyến nghị, giải pháp chính sách khả thi và phù hợp cho hợp tác APEC trong lĩnh vực này trong thời gian tới.

Bà Rebecca Orme - Giám đốc điều hành pháp lý khu vực Đông Nam Á của Fedex Express cho rằng, để ngành logistics xanh và tăng trưởng bền vững cần chủ động phối hợp xây dựng một hệ sinh thái

Dẫn lại câu nói nổi tiếng của Robert Swan “The greatesest threat to our planet is the belief that somone else will save it”, tạm dịch “Mối đe dọa lớn nhất đối với hành tinh của chúng ta là niềm tin sẽ có người khác đến cứu nó”, bà Rebecca Orme - Giám đốc điều hành pháp lý khu vực Đông Nam Á của Fedex Express cho rằng, để ngành logistics xanh và tăng trưởng bền vững, trước hết các quốc gia, doanh nghiệp cần phải chủ động phối hợp xây dựng hệ sinh thái logistics xanh, không chỉ dừng lại ở trong phạm vi một nước mà còn vươn ra khu vực và toàn cầu.

“Quy mô thị trường xe điện trong khu vực ASEAN dự kiến sẽ tăng từ 0,86 tỷ USD năm 2023 lên 3,54 tỷ USD vào năm 2028, do vậy, cần có khả năng và nguồn lực để đáp ứng sự phát triển này, trong đó có vấn đề năng lượng, linh kiện, cơ sở hạ tầng...” - bà Rebecca Orme chia sẻ và cho rằng, để thúc đẩy logistics xanh để tăng trưởng toàn diện và bền vững các quốc gia cần tạo thuận lợi thương mại, giúp giảm chi phí vận chuyển xuyên biên giới, từ đó thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu. Cùng đó các quốc gia cũng cần áp dụng công nghệ, tự động hóa các thủ tục hải quan, các giải pháp kỹ thuật số vào quá trình xanh hóa ngành logicstics.

Ông Ngô Khắc Lê - Phó Tổng thư ký Hiệp hội doanh nghiệp logistics Việt Nam chia sẻ về các thách thức của doanh nghiệp trong quá trình hướng tới logistics xanh

Bên lề Hội thảo, ông Ngô Khắc Lê - Phó Tổng thư ký Hiệp hội doanh nghiệp logistics Việt Nam nhấn mạnh, trong bối cảnh hiện nay nếu các doanh nghiệp không thực hiện nhanh và ngay các tiêu chí để xanh hóa ngành logistics thì trong tương lai doanh nghiệp sẽ gặp nhiều khó khăn, dần bị “đào thải” ra khỏi các hoạt động kinh doanh và thương mại và xuất nhập khẩu trong nước và toàn cầu.

Chỉ ra những thách thức trong việc xanh hóa ngành logistics của doanh nghiệp trong nước, ông Ngô Khắc Lê cho rằng, trước hết đó là do nhận thức và hiểu biết của các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa về câu chuyện xanh hóa ngành logistics. “Nhiều doanh nghiệp họ đang hiểu không đúng về khái niệm logistics xanh. Họ trồng cây, trồng hoa… trong doanh nghiệp và coi đó là logistics xanh. Hoặc các doanh nghiệp nhỏ nhưng lại học theo cách làm logistics xanh của các doanh nghiệp, tập đoàn lớn...”- ông Lê dẫn chứng và cho rằng, chuyển đổi xanh là xu hướng và yêu cầu bắt buộc của mỗi doanh nghiệp, xong phải chọn giải pháp, phương án phù hợp với từng doanh nghiệp, lĩnh vực.

Thứ hai là nguồn lực về tài chính. Thứ ba là thách thức về trình độ, năng lực, trong đó quan trọng là vấn đề con người. Thứ tư là vấn đề về công nghệ thông tin và thứ năm là cơ sở hạ tầng.

Hội thảo, với sự tham gia của đông đảo các học giả, nhà hoạch định chính sách, đại diện các doanh nghiệp, tổ chức cũng như các hiệp hội trong và ngoài khu vực châu Á - Thái Bình Dương...

Đưa ra các giải pháp giúp doanh nghiệp đẩy nhanh và toàn diện quá trình xanh hóa ngành logisctics, Phó Tổng thư ký Hiệp hội doanh nghiệp logistics Việt Nam cho rằng, khó ở đâu gỡ ở đó. Đầu tiên là phải thay đổi nhận thức về khái niệm logistics xanh. Phải truyền thông liên tục, duy trì thường xuyên. Song chỉ truyền thông thì không đủ mà cần sự vào cuộc đồng hành hành của Chính phủ, các cơ quan quản lý, trong đó cần những chính sách cụ thể, rõ ràng, ví dụ như về chính sách thuế...

Ông Ngô Khắc Lê đề xuất, khai thác tốt hơn, hiệu quả hơn nữa giao thông đường thủy nội địa, đường ven biển... vừa tăng khối lượng hàng hóa vận chuyển, vừa giảm khí phát thải từ các phương tiện vận chuyển. Cùng đó, doanh nghiệp trong nước phải đẩy mạnh công tác đổi mới, sáng tạo, chuyển đổi số; triển khai mạnh mẽ hoạt động logistics xanh, logistics thông minh và logistics phục vụ hiệu quả trong xuất nhập khẩu hàng hóa.

Thúc đẩy logistics xanh để tăng trưởng toàn diện và bền vững không chỉ là yêu cầu của riêng Việt Nam mà là yêu cầu của cả thế giới về một xu hướng chung, do đó, các doanh nghiệp trong nước, nhất là các doanh nghiệp nhỏ và vừa phải tự tìm hiểu và tự cứu mình, vừa giúp nâng cao năng lực cạnh tranh, vừa xây dựng hình ảnh, thương hiệu đẹp, uy tín hơn với cộng đồng doanh nghiệp nước ngoài, từ đó, hướng tới phát triển bền vững và toàn diện hơn.

Hội thảo APEC về Thúc đẩy logistics xanh để tăng trưởng toàn diện và bền vững sẽ diễn ra trong hai ngày 16 và 17/4/2024 tại Hà Nội với các phiên thảo luận liên quan đến các chủ đề như: Những trở ngại trong việc xanh hóa ngành logistics theo quan điểm tăng trưởng toàn diện và bền vững của giới học thuật, tổ chức quốc tế; Những trở ngại trong việc xanh hóa ngành logistics theo quan điểm tăng trưởng toàn diện và bền vững của khu tư nhân; Những thực tiễn tốt về logistics xanh hướng tới tăng trưởng và toàn diện...

Những kết quả thảo luận tại Hội thảo sẽ được báo cáo lên Ủy ban Thương mại và Đầu tư APEC (CTI) để sớm biến các định hướng, chính sách thành hiện thực.