Tin Khu Vực 
 |
| Nông dân huyện Lộc Ninh (Bình Phước) thu hoạch tiêu |
Năng suất giảm
Cùng với huyện Xuân Lộc, thị xã Long Khánh (tỉnh Đồng Nai), huyện Cẩm Mỹ đang nổi lên là vùng chuyên canh hồ tiêu. Hiện toàn huyện Cẩm Mỹ có hơn 4.700 héc-ta hồ tiêu, trong đó có hơn 2.400 héc-ta đang thời kỳ kinh doanh. Do ảnh hưởng của thời tiết nắng nóng kéo dài, nên năng suất tiêu năm nay của các nhà vườn bị giảm nhiều so với năm 2015. Theo ghi nhận, tại các vườn tiêu đang thu hoạch, phần lớn bị giảm năng suất, nhất là những vườn tiêu lâu năm bị giảm đến 1 tấn/héc-ta, dẫn đến bà con nông dân bị thất thu hơn 100 triệu đồng/héc-ta, thêm vào đó chi phí thuê mướn công hái cũng cao hơn năm ngoái, từ 160.000 đồng lên 170.000 đồng/ngày, làm cho thu nhập bị ít đi. Gia đình ông Trần Văn Mạnh, nông dân ấp 8, xã Sông Ray (huyện Cẩm Mỹ), canh tác 1 héc-ta hồ tiêu gần 10 năm tuổi. Ông cho biết vụ thu hoạch 2015, gia đình ông thu hoạch được hơn 4 tấn hạt tiêu, nhưng năm nay chỉ đạt khoảng 3 tấn. “Với mức giá chỉ khoảng 140.000 đồng/kg thì việc sản xuất của nông dân không ngon lắm, bởi lượng phân bón cho cây tiêu cũng rất là nhiều, chưa kể chi phí nhân công thu hái, xăng dầu bơm tưới. Gia đình tôi có khả năng thu hái tiêu về phơi khô để trữ, chờ giá cao trở lại mới bán”, ông Mạnh thổ lộ.
Từ giữa năm 2015, giá hồ tiêu liên tục tăng, thời kỳ cao nhất lên đến hơn 200.000 đồng/kg. Với mức giá này, người trồng tiêu có lãi khoảng 500 triệu đồng/héc-ta/năm. Nuôi mộng làm giàu, nông dân trong tỉnh Bình Phước đã ồ ạt chặt bỏ cây cao su, điều, cà phê để chuyển sang trồng tiêu. Tại huyện Lộc Ninh, thủ phủ hồ tiêu của vùng Đông Nam bộ, diện tích hồ tiêu không ngừng tăng lên. Toàn huyện hiện đã có hơn 5.000 héc-ta hồ tiêu, tăng hơn 700 héc-ta chỉ trong 5 tháng trở lại đây. Tuy nhiên, những hộ trồng mới loại cây này đang đứng trước nguy cơ thất bại khi 2 tháng nay, ở Lộc Ninh đã không còn nước tưới. Trong khi đó, giá tiêu đang ngày một giảm đi. Ông Lê Hữu Thái ở ấp 7, xã Lộc Hưng, huyện Lộc Ninh (tỉnh Bình Phước) nói: “Cây tiêu ở xã Lộc Hưng trước kia trồng rất nhiều, nhưng từ khi một số vườn tiêu bị bệnh chết hàng loạt thì diện tích giảm đi. Mấy năm nay tiêu có giá trở lại thì bà con lại phát triển loại cây này. Tình hình thiếu nước tưới như lúc này đây, nếu nhà nào có vài trăm cọc thì có thể khắc phục được, chứ nhà nào nhiều thì người dân phải nợ nần rất nhiều”.
Hướng đến sản xuất tiêu sạch
Để trồng 1 héc-ta tiêu, người nông dân phải đầu tư khoảng 600 triệu đồng, chưa kể khoảng thời gian trên 3 năm chăm sóc mới đến thời kỳ thu hoạch. Vì thế, nhiều người ví von cây tiêu là “cây của nhà giàu”. Trong khi đó, những hộ dân đầu tư trồng mới loại cây này ở vùng Đông Nam bộ hầu hết đều phải vay vốn từ nhiều nguồn khác nhau. Nếu gom hết vốn liếng trong nhà để trồng cây tiêu, khi bị bệnh không kịp xử lý sẽ bị thiệt hại nặng nề. Ông Nguyễn Gia Hòa, Phó Chủ tịch UBND huyện Lộc Ninh (tỉnh Bình Phước) cho biết, ngành nông nghiệp huyện đã vận động bà con không nên phát triển ồ ạt cây tiêu mà chỉ nên phát triển ở mức độ cho phép và trong quy hoạch. Chúng ta không sản xuất theo kiểu tự phát, khi loại cây này được giá thì phá bỏ cây khác để trồng cây đó, sẽ dễ rơi vào vòng luẩn quẩn chặt, trồng.
Các nhà khoa học thời gian qua đã khuyến cáo người trồng hồ tiêu tại vùng Đông Nam bộ không nên lạm dụng phân bón, thuốc hóa học để chăm sóc, mà nên phát triển loại cây trồng này theo hướng sinh học. Đây cũng là cách hướng đến sản xuất hồ tiêu theo phương pháp thực hành sản xuất nông nghiệp tốt (VietGAP) để sản phẩm có chỗ đứng vững chắc trên thị trường, tạo thương hiệu cho hồ tiêu “miền Đông”. Chính quyền các địa phương trong vùng cần phát huy vai trò định hướng phát triển diện tích trồng tiêu cho phù hợp với địa phương mình.