Những dòng họ tự quản
Tôi gặp ông Hà Xuân Ích (dân tộc Mường) tại Đại hội đại biểu các DTTS huyện Yên Lập. Ở tuổi 60 nhưng ông Ích vẫn rất nhanh nhẹn, giọng nói sang sảng, cách nói chuyện sôi nổi, cởi mở.
Ông Hà Xuân Ích nhận Giấy khen của UBND huyện Yên Lập vì có thành tích xuất sắc trong phong trào xây dựng khối đại đoàn kết các dân tộc |
Nhắc tới Khu dân cư A1, ông Ích cho hay: Khu dân cư A1 có 378 hộ thì có tới hơn 80% là người dân tộc Mường, còn lại là dân tộc Kinh, Tày, Dao. Do địa hình chủ yếu là đồi núi bị chia cắt bởi khe suối, nên giao thông đi lại trong khu dân cư và kết nối sang các khu khác khá chật vật. Chính vì vậy, mặc dù cả khu có 97 hộ, nhưng vẫn còn 23 hộ nghèo. Đến nay, đây vẫn là một trong những khu dân cư đặc biệt khó khăn của xã My Lung, huyện Yên Lập.
“Chính bởi địa hình chia cắt, dân cư trong địa bàn lại có nhiều hộ đi làm ăn xa, nên tình hình an ninh trật tự ở Khu dân cư A1 trước đây tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp” – ông Ích cho hay.
Ý thức được điều này, năm 2014, Ban An ninh trật tự (ANTT) Khu dân cư A1 đã được thành lập với nhiệm vụ tuyên truyền, vận động anh em con cháu trong các dòng họ tìm hiểu và thực hiện đúng quy định pháp luật nhà nước, chấp hành tốt nội quy, quy ước của khu dân cư; tập trung học tập, rèn luyện đưa nếp sống văn hóa đến từng nhóm họ…
Triển khai nhiệm vụ này, 4 năm qua, Ban ANTT đã tiến hành vận động các dòng họ lớn trong khu thành lập dòng họ tự quản như: Dòng họ Đinh, dòng họ Hà, dòng họ Nguyễn - điển hình là dòng họ Đinh. Đến nay, các thành viên đã chủ động nắm bắt tình hình, phát hiện các vụ việc mâu thuẫn, tranh chấp nội bộ, vi phạm hành chính, vi phạm trật tự an toàn xã hội trên địa bàn. Từ đó, kịp thời phản ánh đến cơ quan công an và UBND xã, góp phần tích cực cùng các ban, ngành, đoàn thể làm tốt công tác tuyên truyền, vận động người dân trong khu nâng cao tinh thần cảnh giác, phòng ngừa tội phạm, tự giác chấp hành chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước.
Đặc biệt, với nguồn kinh phí do Mặt trận tổ quốc xã hỗ trợ, dòng họ Hà, dòng họ Nguyễn đã vận động anh em, con cháu tập trung xây dựng ngôi nhà Đại đoàn kết cho hộ bà Hà Thị Bổng – hộ đặc biệt khó khăn trong Khu dân cư A1. Ngày chuyển về căn nhà 4 gian khang trang, mẹ con bà Bổng ngập tràn hạnh phúc vì được ở trong nhà kiên cố; trong sự đùm bọc, yêu thương của bà con khu dân cư.
Khi mâu thuẫn được giải quyết hợp tình, hợp lý
Chịu khó tìm hiểu về các quy định của pháp luật, sẵn sàng tới tận nhà các hộ để tuyên truyền, vận động… nên ông Ích được bà con trong Khu dân cư A1 rất quý mến. Bản thân ông Ích cũng thừa nhận: Ban ANTT (do ông Ích làm trưởng ban), bao gồm các thành viên là người có uy tín trong mỗi dòng họ, nên việc vận động, tuyên truyền không gặp nhiều khó khăn.
Trong cuộc họp của dòng họ, các thành viên luôn chủ động giáo dục, nhắc nhở con cháu chấp hành tốt quy định về hộ tịch, hộ khẩu, tự giác giao nộp vũ khí, vật liệu nổ, súng săn tự chế, tham gia giữ gìn trật tự công cộng, trật tự an toàn giao thông, phòng cháy, chữa cháy… Bên cạnh đó, các dòng họ còn khởi xướng phong trào xóa bỏ các tập tục lạc hậu, thực hiện tiết kiệm trong việc cưới, việc tang và phát huy giá trị truyền thống tốt đẹp, tuyên truyền, giáo dục pháp luật cho thế hệ trẻ, hòa giải nhiều mâu thuẫn; tích cực học tập, giúp nhau phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo... Nhờ đó, những mâu thuẫn của anh em trong dòng họ đều được giải quyết hợp tình, hợp lý theo hương ước của khu. Mấy năm liền, hiện tượng trộm cắp vặt, rượu chè say xỉn, đánh nhau… đã không còn ở Khu dân cư A1.
Đặc biệt, để các dòng họ có sự đoàn kết, ông Ích đã kêu gọi toàn khu dân cư tổ chức giải bóng chuyền, bóng đá các dòng họ. Qua đó đã tạo được sân chơi lành mạnh, rèn luyện sức khỏe và thu hút được đại đa số thanh niên các dòng họ tham gia, góp phần giảm thiểu các tệ nạn xã hội, tạo môi trường gắn bó, an toàn trong khu dân cư.