Theo quy định về phòng, chống dịch bệnh Covid-19, thời gian cách ly tối thiểu là 14 ngày; tuy nhiên, để đảm bảo tính thời vụ, thời gian và khối lượng vải thiều xuất khẩu không bị ảnh hưởng lớn (thời gian thu hoạch vải dự kiến chỉ kéo dài 1 tháng - trong tháng 6/2020), ngày 28/5, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) đã có văn bản số 3562/BNN-BVTV gửi Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, Trưởng Ban chỉ đạo Quốc gia phòng chống dịch bệnh Covid-19 về việc xem xét và cho phép chuyên gia kiểm dịch thực vật của Nhật Bản được áp dụng cơ chế đặc biệt: Không phải áp dụng thời gian cách ly bắt buộc 14 ngày tại khách sạn, để tạo điều kiện thuận lợi cho trái vải của Việt Nam được phép xuất khẩu như yêu cầu của phía Nhật Bản.
Với sự vào cuộc của các Bộ, ngành, quả vải thiều Bắc Giang và Hải Dương đang đứng trước cơ hội rất lớn để xuất khẩu lô hàng đầu tiên vào Nhật Bản trong năm 2020 |
Theo đó, ngày 3/6, chuyên gia Nhật Bản sẽ có mặt tại Việt Nam trực tiếp kiểm tra, giám sát công tác kiểm dịch đối với các lô vải xuất khẩu đi Nhật Bản. Bộ NN&PTNT sẽ phối hợp với UBND tỉnh Bắc Giang và UBND tỉnh Hải Dương, Sở Y tế và Sở NN&PTNT của hai tỉnh thực hiện các biện pháp đảm bảo an toàn, phòng chống dịch trong thời gian chuyên gia kiểm dịch thực vật Nhật Bản làm việc tại hai tỉnh này theo hướng dẫn của Ban chỉ đạo.
Theo quy định của Bộ Nông - Lâm - Ngư nghiệp Nhật Bản (MAFF), chuyên gia về kiểm dịch thực vật Nhật Bản phải trực tiếp sang Việt Nam để kiểm tra, giám sát công tác kiểm dịch và xử lý từng lô vải xuất khẩu và chỉ những lô vải được chuyên gia kết luận đã xử lý thành công mới được phép đưa đi xuất khẩu.
Theo quy định, trước khi xuất khẩu cần kiểm tra để đăng ký cho các cơ sở khử trùng đủ điều kiện thực hiện công tác khử trùng vải xuất khẩu. Đối với hoạt động này, vào tháng 3/2020, MAFF đã ủy quyền cho Cục Bảo vệ thực vật (BVTV), Bộ NN&PTNT kiểm tra kỹ thuật và đăng ký cho 3 cơ sở xử lý. Cục BVTV tiến hành kiểm tra và gửi báo cáo cho MAFF vào tháng 4/2020. Hai cơ quan kỹ thuật của 2 Bộ liên tục trao đổi, giải đáp các vấn đề về kỹ thuật khử trùng, kiểm dịch thực vật.
Trước đó, ngay sau khi nhận được thông tin từ Sở Công Thương Hải Dương và Sở Công Thương Bắc Giang liên quan đến việc tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy xuất khẩu quả vải tươi xuất khẩu lần đầu tiên sang Nhật Bản do ảnh hưởng của dịch Covid-19, lãnh đạo Bộ Công Thương đã có công văn đề nghị Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản làm việc với Bộ Nông nghiệp, Lâm nghiệp và Thủy sản Nhật Bản để thuyết phục phía Nhật xem xét các giải pháp khác thay cho việc phải cử chuyên gia sang Việt Nam kiểm tra cơ sở khử trùng.
Cụ thể, tạm thời ủy quyền cho các tổ chức giám định độc lập tại Việt Nam thực hiện việc này trong thời gian trước mắt hoặc phối hợp với Bộ NN&PTNT Việt Nam thực hiện các biện pháp kiểm tra từ xa (kiểm tra trên hồ sơ và kiểm tra thông qua truyền hình trực tiếp các cơ sở khử trùng).
Bên cạnh đó, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh cũng đã có công thư gửi Bộ trưởng Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản đề nghị thúc đẩy Bộ MAFF xem xét các biện pháp đặc biệt, sáng tạo trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 để tháo gỡ khó khăn cho xuất khẩu quả vải tươi vào Nhật Bản, phù hợp với tinh thần Tuyên bố chung Nhật Bản – ASEAN về Sáng kiến phục hồi kinh tế ứng phó với dịch Covid-19. Cùng với đó, Bộ Công Thương đề nghị các Sở Công Thương Hải Dương và Bắc Giang nắm bắt thông tin và phổ biến kịp thời cho các đơn vị, doanh nghiệp liên quan. Bộ Công Thương sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, địa phương liên quan của cả hai nước để tìm giải pháp tháo gỡ khó khăn cho xuất khẩu quả vải tươi sang Nhật Bản.
Trong buổi làm việc giữa Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh với ông Yamada Takio- Tân Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Nhật Bản tại Việt Nam diễn ra ngày 19/5, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh đề nghị Đại sứ quan tâm và nhờ Đại sứ chuyển lời giúp đến Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Nhật Bản Motegi Toshimitsu, Bộ trưởng Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản Kajiyama Hiroshi giúp làm việc với các cơ quan liên quan phía Nhật Bản để tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện cho việc xuất khẩu lô hàng vải tươi đầu tiên của Nhật Nam trong năm 2020.
Như vậy, với sự vào cuộc của các bộ, ngành, quả vải thiều Bắc Giang và Hải Dương đang đứng trước cơ hội rất lớn để xuất khẩu lô hàng đầu tiên vào Nhật Bản sau 5 năm Việt Nam nỗ lực đàm phán mở cửa thị trường này.