Căng thẳng thương mại tăng lên khi đàm phán Mỹ - EU đổ vỡ
Trong một vài tuần gần đây, Washington đã một lần nữa đi ngược lại các cuộc đàm phán nhằm giải quyết tranh chấp lâu dài về trợ cấp máy bay. Việc không đạt được thỏa thuận có thể mở đường cho châu Âu áp thuế lên hàng tỷ đôla hàng hóa Mỹ ngay sau tháng 7 này. Việc Mỹ hiện đang trong giai đoạn tiền bầu cử, nên sự chú ý chính trị ở Washington tập trung nhiều hơn vào những thách thức trước mắt trong chính trị nội bộ của Mỹ.
EU muốn gia hạn một thỏa thuận ngừng chiến tháng 7/2018 đã bắt đầu mờ nhạt vào cuối năm ngoái khi Mỹ nhắm mục tiêu vào châu Âu với các mức thuế hoặc cảnh báo mới về thuế quan. Đứng đầu trong số các mối lo ngại của châu Âu là mối đe dọa kéo dài của Mỹ đối với ô tô và phụ tùng ô tô EU với các mức thuế quan dựa trên căn cứ an ninh quốc gia. Tổng thống Mỹ Donald Trump đã hồi sinh khả năng áp thuế ô tô khi vào ngày 5/6, đã đưa ra thông điệp yêu cầu EU giảm 8% thuế nhập khẩu đối với tôm hùm Mỹ ngay lập tức, sau khi các đại diện ngành thủy sản phàn nàn về các rào cản thị trường châu Âu. Nếu EU không có động thái thay đổi thuế quan này thì Mỹ sẽ áp dụng thuế đối với ô tô cho đến khi EU “thay đổi”. Cao ủy Thương mại EU Phil Hogan trao đổi với các Bộ trưởng thương mại EU ngày 9/6 để mong đợi sự thúc đẩy của châu Âu đối với một thỏa thuận với Mỹ nhằm cắt giảm thuế quan công nghiệp trên một loạt hàng hóa. Trong khi đó, sự nổi lên trong quan hệ thương mại xuyên Đại Tây Dương có khả năng quay trở lại cuộc tranh chấp gần hai thập kỷ về trợ cấp máy bay.
Năm ngoái, Mỹ đã được Tổ chức Thương mại thế giới bật đèn xanh để áp thuế quan đối với 7,5 tỷ USD hàng hóa châu Âu nhằm trả đũa trợ cấp bất hợp pháp của các chính phủ châu Âu đối với hãng máy bay Airbus. EU hy vọng WTO sẽ đưa ra phán quyết vào đầu tháng 7 về vụ kiện song song của EU chống lại viện trợ của Mỹ dành cho hãng máy bay Boeing. Động thái của Mỹ trong vài tuần gần đây đã rút lui khỏi các cuộc đàm phán, do đó quan điểm của hai bên vẫn cách nhau khá xa. EU sẽ có rất ít sự lựa chọn ngoài việc thực hiện các quyền trả đũa và áp đặt các biện pháp trừng phạt trong trường hợp Boeing, một khi có được phán quyết từ WTO.
Về một vấn đề riêng biệt của WTO, ngày 9/6, Cao ủy Thương mại EU Phil Hogan cũng cho biết, ông đang cân nhắc khả năng trở thành ứng cử viên của EU trong vị trí Tổng giám đốc WTO. Các Bộ trưởng thương mại EU đã thảo luận về quá trình WTO lựa chọn người kế nhiệm Tổng giám đốc Roberto Azevedo, quốc tịch Brazil, sẽ từ chức sớm một năm vào cuối tháng 8. WTO đang tiếp nhận các đề cử từ ngày 8/6 đến ngày 8/7. Châu Âu đang muốn củng cố WTO trong bối cảnh căng thẳng Mỹ - Trung đang leo thang trở lại, có nguy cơ làm suy yếu trật tự thương mại toàn cầu được thiết lập sau Thế chiến II. Một ứng cử viên châu Âu cho vị trí lãnh đạo WTO sẽ tham gia vào một vị trí mới đã từng có các ứng cử viên chính thức hoặc được cho là có quốc tịch từ Mexico đến Nigeria. Người châu Âu cuối cùng đảm nhiệm vị trí Tổng giám đốc WTO là ông Pascal Lamy, người tiền nhiệm của ông Azevedo, một người Pháp giữ chức vụ từ năm 2005 - 2013.