Cần có chiến lược dài hạn cho nhập khẩu than

Để đảm bảo cung cấp đủ điện phục vụ sản xuất và tiêu dùng, đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, Bộ Công Thương đang tích cực đưa ra nhiều giải pháp, trong đó có việc thúc đẩy nhanh việc nhập khẩu than. Để làm rõ hơn vấn đề này, Báo Công Thương đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Văn Vy - Phó Chủ tịch Hiệp hội Năng lượng Việt Nam.
TKV: Vượt khó, đảm bảo cung ứng đủ than cho nền kinh tế Giá than nhập khẩu tăng chóng mặt, tới 170% Đẩy nhanh xúc tiến nhập khẩu than từ Australia

Ông đánh giá như thế nào về việc cung ứng than cho sản xuất điện hiện nay?

Như báo cáo của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), tình hình cung cấp than cho sản xuất điện của Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) và Tổng Công ty Đông Bắc chưa đủ theo hợp đồng mua bán than đã ký, do lượng than cung cấp thiếu và tồn kho ở mức thấp, đến nay đã có hơn 3.000 MW công suất các nhà máy nhiệt điện sử dụng than trong hệ thống đã phải dừng và giảm công suất phát. Như vậy, ngay trong mùa khô năm 2022 (từ tháng 4), nếu không có giải pháp quyết liệt để khắc phục, có thể sẽ xảy ra tình trạng thiếu điện do thiếu than.

Cần có chiến lược dài hạn cho nhập khẩu than
Ông Nguyễn Văn Vy - Phó Chủ tịch Hiệp hội Năng lượng Việt Nam.

Có thể kể ra một số nguyên nhân dẫn đến tình hình cung ứng than gặp khó khăn: Dịch bệnh dần được kiểm soát, nền kinh tế thế giới đang trên đà phục hồi, từ cuối năm 2021 nhu cầu tiêu thụ than của nền kinh tế thế giới tăng dần; đặc biệt căng thẳng Nga-Ukraine bùng phát dẫn đến nguồn cung than không đủ đáp ứng nhu cầu, giá than liên tục tăng đạt các mốc kỷ lục, có thời điểm lên đến 300-400 USD/tấn và đến thời điểm hiện nay vẫn neo ở mức cao, khoảng 200 USD/tấn, gấp đôi so với trước đây; nguồn cung than khan hiếm nên việc nhập khẩu than gặp nhiều khó khăn. Thực tế này khiến nhu cầu tiêu thụ than trong nước tăng rất cao gây nên tình trạng khan hiếm than, mặc dù sản lượng than sản xuất trong nước không giảm so với các năm gần đây.

Theo báo cáo của các đơn vị liên quan, trong quý I/2022, khối lượng than cấp cho các nhà máy nhiệt điện khoảng 8,5 triệu tấn, trong khi các nhà máy nhiệt điện đăng ký nhu cầu là 9,737 triệu tấn, thiếu hụt hơn 1,2 triệu tấn. Đặc biệt, sản lượng than nhập khẩu để pha trộn cấp cho các nhà máy nhiệt điện trong quý I/2022 khoảng 1,1 triệu tấn, bằng 7,8% kế hoạch năm, giảm khoảng 2,4 triệu tấn so với kế hoạch. Như vậy, cần phải tăng cường nhập khẩu than ngay trong tháng 4, tháng 5/2022 để bù đắp cho lượng than thiếu hụt, thời gian thực hiện rất gấp nên nhiều khả năng phải mua than trên thị trường giao ngay. Trong điều kiện nguồn cung than khan hiếm, giá than cao sẽ gây áp lực rất lớn cho các doanh nghiệp trong quá trình đàm phán nhập khẩu than.

Tuy nhiên, để sản xuất điện, buộc chúng ta vẫn phải tìm mọi cách nhập khẩu than nhanh để cung cấp cho các nguồn điện nhằm đáp ứng đủ cho nhu cầu điện, nhất là thời gian tới đây, khi vào mùa nắng nóng cao điểm của mùa khô năm 2022, dự báo nhu cầu điện sẽ tăng cao. Trường hợp không khắc phục được, công suất nhiệt điện không huy động được do thiếu than vẫn là 3.000 MW, sản lượng điện thiếu hụt khoảng 60 - 70 triệu kWh/ngày, bằng khoảng 10% tổng nhu cầu điện cả nước. Điều này sẽ ảnh hưởng đến sản xuất và đời sống của nhân dân.

Nhằm chủ động hơn về nguồn cung than cho sản xuất điện, đặc biệt trong các tháng mùa khô 2022, theo ông cần triển khai những giải pháp nào?

Để giải quyết nhu cầu cấp bách cung cấp đủ than cho sản xuất điện trong các tháng mùa khô năm 2022, theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, hiện nay Bộ Công Thương đang có hướng tăng cường nhập khẩu để bù đắp nguồn than bị thiếu hụt. Như vừa qua, Bộ Công Thương đã đặt vấn đề nhập khẩu than với Australia, và hướng tới nhập khẩu than từ Nam Phi.

Tuy nhiên, trước hết, chúng ta cần tăng cường khai thác than trong nước theo các hợp đồng đã ký kết giữa các doanh nghiệp, đúng chủng loại thiết kế cho các nhà máy điện của EVN. Trong trường hợp thiếu cần nhập khẩu nguồn than như thế nào phù hợp với công nghệ của các nhà máy nhiệt điện. Có thể thực hiện trộn than trong nước với than nhập khẩu để cung cấp than phù hợp với loại than thiết kế cho từng nhà máy điện.

Cần có chiến lược dài hạn cho nhập khẩu than
Ngay trong mùa khô năm 2022 (từ tháng 4), nếu không có giải pháp quyết liệt để khắc phục, có thể sẽ xảy ra tình trạng thiếu điện do thiếu than.

Ngoài số lượng và chất lượng, một vấn đề quan trọng nữa cần cân nhắc là giá than nhập khẩu. Do phải tăng cường nhập khẩu cấp bách, các đơn vị nhập khẩu chỉ có thể mua than trên thị trường giao ngay với giá than hiện nay đang rất cao. Trong điều kiện giá các loại nhiên liệu tăng cao (giá than nhập khẩu, giá khí đốt PM3 điều chỉnh theo giá dầu,…) dẫn đến giá thành sản xuất điện sẽ tăng cao. Theo quy định hiện hành, các chi phí sản xuất sẽ được chuyển qua giá bán điện, như vậy có thể gặp áp lực về giá bán điện trong thời gian tới.

Theo ông, cần có những cơ chế chính sách gì để bảo đảm nhập khẩu, tăng dự trữ than cho sản xuất điện?

Từ năm 2015, Việt Nam đã chuyển từ xuất khẩu ròng sang nhập khẩu ròng về năng lượng, nhất là nhập khẩu than cho sản xuất điện. Tổng nhu cầu than của Việt Nam năm 2022 ước tính khoảng 90 triệu tấn, trong đó khai thác trong nước gần 50 triệu tấn, nhập khẩu hơn 40 triệu tấn; dự báo năm 2025, tổng nhu cầu than cả nước khoảng 100-110 triệu tấn, khai thác trong nước khoảng 45-50 triệu tấn, cần nhập khẩu khoảng 55-60 triệu tấn. Từ các con số trên có thể thấy, việc bảo đảm cấp đủ nhu cầu than cho phát triển kinh tế xã hội hết sức quan trọng và cũng gặp nhiều khó khăn thách thức.

Việt Nam mới tham gia thị trường nhập khẩu than nhiệt (steam coal), trong khi thị trường này đã được các tập đoàn tài chính - thương mại lớn trên thế giới sắp đặt, chi phối từ lâu. Cho nên Việt Nam gặp nhiều khó khăn trong việc tiếp cận nguồn than với khối lượng lớn, hạn chế về năng lực và kinh nghiệm đầu tư khai thác than ở nước ngoài...

Để đảm bảo đủ nguồn than cho phát điện và các ngành sản xuất khác, các cơ quan quản lý cần đa dạng hoá nguồn cung cấp than dài hạn từ nhiều quốc gia khác nhau, tránh phụ thuộc vào một thị trường. Có thể tính đến phương án khuyến khích doanh nghiệp Việt Nam đầu tư mua mỏ ở nước ngoài.

Đối với việc mua theo hợp đồng thương mại để đảm bảo cạnh tranh và tránh rủi ro cần đa dạng các hình thức hợp đồng nhập khẩu than như: Hợp đồng dài hạn, hợp đồng theo năm hay hợp đồng theo từng chuyến với tỷ lệ từng loại than phù hợp.

Bên cạnh đó, cần rà soát, sửa đổi các chính sách nhập khẩu than sao cho phù hợp với tình hình thực tế theo hướng công khai minh bạch, vừa thuận tiện cho công tác quản lý, giám sát; vừa dễ dàng cho doanh nghiệp dễ triển khai, thực hiện một cách chủ động.

Về mô hình tổ chức nhập khẩu cũng cần có quy định theo hướng chuyên nghiệp, quy mô, tập trung để tăng tính cạnh tranh, không gây gây xáo trộn thị trường.

Về hệ thống hậu cần phục vụ nhập khẩu than như cảng trung chuyển, chuyển tải, kho bãi, vận chuyển nội địa – quốc tế,... hiện còn nhiều khó khăn, bất cập. Vì vậy cần các giải pháp đồng bộ giải quyết những vướng mắc. Đơn cử như các cảng tại khu vực miền Nam chưa có cảng nào có khả năng tiếp nhận tàu có tải trọng đến cỡ Panamax (72.000 tấn), Bộ Công Thương cần báo cáo Thủ tướng Chính phủ đẩy nhanh xây dựng cảng trung chuyển than khu vực này.

Liên quan đến lưu trữ than, trong bối cảnh nhu cầu than tăng cao, nhập khẩu than khối lượng lớn, thị trường than thế giới có nhiều biến động mạnh, khó đoán định và nhiều rủi ro về đảm bảo nguồn cung, các Bộ, ngành liên quan cần nghiên cứu, đề xuất đầu tư xây dựng hệ thống kho dự trữ than quốc gia.

Trân trọng cảm ơn ông!

Theo Bộ Công Thương, để bù đắp vào sản lượng nhiệt điện than thiếu hụt, hiện có thể huy động bổ sung khoảng 3.700 MW. Trong đó, nguồn năng lượng tái tạo khoảng 1.000 MW, nguồn thủy điện khoảng 300 MW, điện khí 1.200 MW, điện than khoảng 1.200 MW. Theo đó, năm 2022 sẽ không để thiếu điện phục vụ sản xuất và sinh hoạt theo kế hoạch huy động và vận hành hệ thống điện quốc gia đã được phê duyệt.
Đỗ Nga
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Nhiệt điện than

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Tự hào tầm vóc, khí thế mới từ thế hệ trẻ trong hợp luyện duyệt binh đại lễ 30/4

Tự hào tầm vóc, khí thế mới từ thế hệ trẻ trong hợp luyện duyệt binh đại lễ 30/4

Hình ảnh thế hệ trẻ Việt Nam mạnh mẽ sải bước trong lễ duyệt binh của đại lễ 30/4 đã thắp lên niềm tin về một thế hệ trẻ đầy khát vọng, vươn xa...
Kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam: Tự hào và xúc động trào dâng

Kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam: Tự hào và xúc động trào dâng

Những hình ảnh về hợp luyện lễ diễu binh, hình ảnh bình dị gắn với Kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam... khiến mỗi người xem trào dâng cảm xúc, tự hào.
Đại tá Nguyễn Khắc Nguyệt và ký ức của những năm tháng hào hùng

Đại tá Nguyễn Khắc Nguyệt và ký ức của những năm tháng hào hùng

Đại tá Nguyễn Khắc Nguyệt xúc động khi nhớ về giây phút thiêng liêng ngày 30/4/1975.
Bí thư Hầu A Lềnh kỳ vọng Báo Công Thương tiếp tục lan tỏa mô hình đổi mới của Hà Giang

Bí thư Hầu A Lềnh kỳ vọng Báo Công Thương tiếp tục lan tỏa mô hình đổi mới của Hà Giang

Bí thư Tỉnh ủy Hà Giang Hầu A Lềnh bày tỏ mong muốn Báo Công Thương tiếp tục đồng hành, thúc đẩy phát triển vùng cao, vùng biên, kinh tế biên mậu.
Ông Trần Thanh Hải: Chuyển đổi số ngành dịch vụ logistics là không thể chậm trễ!

Ông Trần Thanh Hải: Chuyển đổi số ngành dịch vụ logistics là không thể chậm trễ!

Ông Trần Thanh Hải nhấn mạnh, chuyển đổi số sẽ là đòn bẩy giúp doanh nghiệp logistics tối ưu chi phí, nâng cao năng lực cạnh tranh và mở rộng thị trường.

Tin cùng chuyên mục

Sắp xếp Đà Nẵng, Quảng Nam: Đổi mới tư duy từ việc lắng nghe dân nói

Sắp xếp Đà Nẵng, Quảng Nam: Đổi mới tư duy từ việc lắng nghe dân nói

“Vừa chạy, vừa xếp hàng” sắp xếp xã, phường, TP. Đà Nẵng và tỉnh Quảng Nam luôn lắng nghe ý kiến của người dân - minh chứng sinh động của việc được lòng dân.
Bí thư Tỉnh ủy Hà Giang Hầu A Lềnh: Hiện thực hóa Nghị quyết 11 bằng hành động cụ thể

Bí thư Tỉnh ủy Hà Giang Hầu A Lềnh: Hiện thực hóa Nghị quyết 11 bằng hành động cụ thể

Uỷ viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Hà Giang Hầu A Lềnh chia sẻ với Báo Công Thương về hiện thực hóa Nghị quyết 11 bằng hành động thực chất cho người dân.
PGS.TS Nguyễn Danh Tiên: Khát vọng hòa bình soi đường dân tộc

PGS.TS Nguyễn Danh Tiên: Khát vọng hòa bình soi đường dân tộc

“Khát vọng hòa bình không chỉ là mong ước, mà là cốt cách của người Việt từ bao đời”. Đó là khẳng định của PGS.TS Nguyễn Danh Tiên, nhà nghiên cứu lịch sử Đảng.
Doanh nghiệp tư nhân: Lực lượng chủ công nâng tầm thương hiệu

Doanh nghiệp tư nhân: Lực lượng chủ công nâng tầm thương hiệu

Doanh nghiệp tư nhân đang trở thành lực lượng chủ lực, góp phần nâng tầm thương hiệu quốc gia Việt Nam bằng đổi mới sáng tạo, chất lượng sản phẩm.
Chuyên gia kinh tế ADB ‘hiến kế’ thúc đẩy tăng trưởng GDP

Chuyên gia kinh tế ADB ‘hiến kế’ thúc đẩy tăng trưởng GDP

Hỗ trợ người dân nâng cao thu nhập sẽ là một trong những giải pháp hiệu quả giúp Việt Nam kích thích tiêu dùng nội địa, qua đó đóng góp vào tăng trưởng kinh tế.
Đại biểu Quốc hội Bùi Hoài Sơn: Văn hóa là động lực nội sinh sau 50 năm thống nhất

Đại biểu Quốc hội Bùi Hoài Sơn: Văn hóa là động lực nội sinh sau 50 năm thống nhất

Theo ĐBQH Bùi Hoài Sơn, sau ngày thống nhất, văn hóa đã đóng vai trò cầu nối, giúp hàn gắn những vết thương chiến tranh, khơi dậy tinh thần đại đoàn kết.
Từ phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm – nhận thức đúng về sáp nhập xã

Từ phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm – nhận thức đúng về sáp nhập xã

Tổng Bí thư nhấn mạnh: Mục tiêu cao nhất là xây dựng chính quyền cấp xã tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, gần dân, sát dân, chủ động hướng về nhân dân...
Khi đạo đức bị đem bán, viên thuốc trở thành tội ác

Khi đạo đức bị đem bán, viên thuốc trở thành tội ác

Những viên thuốc giả được đóng gói tinh vi, tung ra thị trường như “thần dược” chữa xương khớp khiến người tiêu dùng sập bẫy.
Sáp nhập xã, phường: Gọn trong bộ máy, rộng trong kết nối

Sáp nhập xã, phường: Gọn trong bộ máy, rộng trong kết nối

Sáp nhập xã, phường đã và đang mang lại những lợi ích cốt lõi, nổi bật như tinh gọn bộ máy quản lý và tăng cường kết nối cộng đồng dân cư.
Việt Nam - Áo: ‘Bắt mạch’ dòng chảy thương mại mới thời EVFTA

Việt Nam - Áo: ‘Bắt mạch’ dòng chảy thương mại mới thời EVFTA

Hiệp định EVFTA đã, đang và sẽ giúp hàng Việt Nam chinh phục thị trường Áo trong bối cảnh cần đa dạng hoá thị trường xuất khẩu như hiện nay.
Kiểm soát thương mại chiến lược: Hướng đi cần thiết trong hội nhập

Kiểm soát thương mại chiến lược: Hướng đi cần thiết trong hội nhập

Nghị định kiểm soát thương mại chiến lược sẽ là công cụ then chốt để Việt Nam điều phối hài hòa giữa hội nhập và bảo vệ lợi ích quốc gia.
Quán ăn không nhận chuyển khoản: Đừng

Quán ăn không nhận chuyển khoản: Đừng 'đi lùi' trong thời đại số

Thanh toán không dùng tiền mặt đã phổ biến với nhiều tiện ích, nhưng vẫn có một số quán ăn dù ở thành phố lớn vẫn treo biển “không nhận chuyển khoản”…
Cục trưởng Cục Thống kê nêu giải pháp ‘mở khóa’ tăng trưởng

Cục trưởng Cục Thống kê nêu giải pháp ‘mở khóa’ tăng trưởng

Để đạt mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên trong năm 2025, bên cạnh tranh thủ cơ hội đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, Việt Nam cần phát huy mạnh mẽ nội lực.
Các tỉnh top cuối FTA Index: Những cánh én chưa đủ gọi mùa xuân

Các tỉnh top cuối FTA Index: Những cánh én chưa đủ gọi mùa xuân

Từ bảng xếp hạng FTA Index 2024 cho thấy nhiều địa phương vẫn loay hoay với các Hiệp định thương mại tự do và các chỉ số đạt được chưa cao.
Quảng cáo sai sự thật: Lỗ hổng trách nhiệm, vấn đề đạo đức

Quảng cáo sai sự thật: Lỗ hổng trách nhiệm, vấn đề đạo đức

Tham gia quảng cáo sai sự thật không chỉ ảnh hưởng đến hình ảnh của người nghệ sĩ mà còn đặt ra nhiều vấn đề về lỗ hổng trách nhiệm và đạo đức xã hội.
Việt Nam khẳng định vai trò quốc gia trách nhiệm qua sứ mệnh cứu hộ Myanmar

Việt Nam khẳng định vai trò quốc gia trách nhiệm qua sứ mệnh cứu hộ Myanmar

Hành trình nhân đạo tại Myanmar đã khép lại, Việt Nam khẳng định vị thế quốc gia trách nhiệm trong khu vực.
Xuất khẩu sang EU: Đừng để thói quen làm mất thị trường

Xuất khẩu sang EU: Đừng để thói quen làm mất thị trường

Quy định của EU rất rõ ràng và hướng đến bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng. Tuy nhiên, đôi khi doanh nghiệp Việt ‘lơ đễnh’ có thể dẫn đến việc bị cấm nhập khẩu.
Tội ác

Tội ác 'trời không dung, đất không tha': Mẹ sát hại con để trục lợi bảo hiểm

Mẹ giết con - tội ác hiếm gặp với cả các “loài”! Mẹ giết con để trục lợi bảo hiểm lấy tiền ăn chơi, cờ bạc thì đúng là tội ác “trời không dung, đất không tha”.
Thuật toán vô cảm, KOLs vô trách nhiệm và thế hệ bị dẫn lối sai

Thuật toán vô cảm, KOLs vô trách nhiệm và thế hệ bị dẫn lối sai

PGS.TS Trần Thành Nam đã chỉ ra bản chất “bệnh lý văn hóa” của thời đại số, cảnh báo về sự xuống cấp thẩm mỹ, sự thao túng của thuật toán vô cảm.
Kiểm soát thương mại chiến lược: Bước đi quan trọng

Kiểm soát thương mại chiến lược: Bước đi quan trọng

Theo luật sư Nguyễn Thanh Hà, việc xây dựng Nghị định về kiểm soát thương mại chiến lược là một bước đi quan trọng, phản ánh tầm nhìn chiến lược của Việt Nam.
Mobile VerionPhiên bản di động